Natura 2000 Ostoja Poligon Orzysz

Obszar Natura 2000 Ostoja Poligon Orzysz
Źródło: gdos.gov.pl
Typ obszaru	specjalny obszar ochrony ptaków (OSOP)
Kod	PLH280014
Powierzchnia	21 208,0 ha
Status obszaru	Obszar ustanowiony rozporządzeniem Min. Środ. w 2007 r.
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Obszar Natura 2000 Ostoja Poligon Orzysz
Położenie na mapie Polski Obszar Natura 2000 Ostoja Poligon Orzysz
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Obszar Natura 2000 Ostoja Poligon Orzysz – obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia).

Ogólny opis obszaru

OSOP Ostoja Poligon Orzysz położony jest na północno-wschodnim krańcu mezoregionu Równiny Mazurskiej i zachodnich obrzeżach Pojezierza Ełckiego. Obszar obejmuje położony na wschód od jeziora Śniardwy poligon wojskowy Orzysz i jego najbliższe otoczenie. Poligon zajmuje znaczną cześć piaszczystej równiny sandrowej, której krajobraz urozmaicają niewysokie pagórki morenowe, wydmy piaszczyste, doliny cieków oraz zajmujące zagłębienia terenu jeziora i torfowiska. Spośród kilku niewielkich cieków przecinających poligon największe są Święcka, Dziękałówka i Kanał Kozielski.

Na obrzeżach ostoi znajduje się 6 jezior, z których największym jest położone przy jej północno-wschodnim skraju jezioro Roś (1808,5 ha). W granicach obszaru zachowały się duże powierzchnie torfowisk niskich zajętych przez zespoły turzyc, szuwar trzcinowy, szuwar pałki szerokolistnej i łozowiska.

Znaczniejsze obszary mokradeł występują w dolinie rzeki Święcka i otoczeniu jeziora Zdedy. Lasy, wśród których zdecydowanie dominują bory sosnowe świeże, zajmują 65 proc. powierzchni ostoi. Charakterystycznym elementem krajobrazu na omawianym terenie są rozległe, otwarte polany poligonowe z piaszczyskami, obszarami trawiastymi i wrzosowiskami, częściowo zarastające samosiewami sosny i brzozy. Jedyną większą miejscowością w obszarze jest wojskowe osiedle Bemowo Piskie, ponadto 2 małe wioski (Łysonie i Nitki) oraz kilka samotnych osad, poza tym teren poligonu jest niezamieszkany i niedostępny dla ruchu turystycznego.

Walory przyrodnicze

Tereny poligonu Orzysz stanowią cenną ostoję ptasią. Zidentyfikowano tu występowanie 11 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Siedliskowej, w tym liczebność 3 gatunków kwalifikuje się do międzynarodowych ostoi ptaków (cietrzew, derkacz, żuraw). Jest to jedno z najważniejszych miejsc bytowania cietrzewia w Polsce (39–43 samców, ok. 5 proc. ogólnokrajowej populacji lęgowej) oraz jednym z ważniejszych w regionie miejsc gniazdowania zielonki (ok. 14 odzywających się samców, ok. 1 proc. ogólnokrajowej populacji lęgowej). Na terenie poligonu w okresie jesiennych zlotowisk gromadzą się żurawie, tworząc skupiska liczące do 3000 osobników, należące do największych na Warmii i Mazurach. Poza tym przystępują tu do lęgów ptaki drapieżne: kania czarna, kania ruda, orlik krzykliwy i bielik.

Istniejące formy ochrony

Rezerwat Jezioro Zdedy (182,0 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Orzyskich (21 153,0 ha), Puszczy i Jezior Piskich (43 629,8 ha) oraz Wzgórz Dybowskich (10 608,0 ha).

Zobacz też

Ostoja Poligon Orzysz [20.02.2015]
obszary.natura2000.org.pl [20.02.2015]

Bibliografia

Szymkiewicz M., Mellin M., Ostoja Poligon Orzysz . W: Hołdyński Czesław, Krupa Małgorzata (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, Olsztyn 2009, s. 75-78.

Kania ruda (Milvus milvus).
Fot. Jürgen from Sandesneben, Germany. Źródło: Commons Wikimedia