Samin

Samin
Samin. Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy. Źródło: Strona Archidiecezji Warmińskiej [24.08.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Dąbrówno
Liczba ludności (2010)	532
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-120
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Samin
Położenie na mapie Polski Samin
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Samin (niem. Seemen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 532 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Józefa Czarnacka.

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierza Iławsko–Ostródzkie) nad jeziorem Piekiełko, w odległości 1,2 km od jeziora Dąbrowa (Dąbrówko). Samin jest oddalony o 6 km na północny wschód od Dąbrówna. Miejscowość znajduje się w odległości ok. 8 km od Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich i niecałych 3 km od pola bitwy grunwaldzkiej. W oddalonym o około 6 km Stębarku mieści się Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej .

Dzieje miejscowości

W źródłach historycznych Samin pojawia się w roku 1416. Liczył wówczas 62 łany. Początki miejscowości sięgają z pewnością XV wieku. Miejscowość została najprawdopodobniej założona w roku 1414. W latach 1515–1519 właścicielem Samina i Stębarka był szlachcic Samiński. Nazwa miejscowości nawiązuje zatem do nazwiska właściciela. W XVII i XVIII wieku Samin należał do wielkich dóbr rodu Finck von Finckenstein, z siedzibą w pobliskim Dąbrównie. W roku 1890 został wzniesiony dwór, otoczony obszernym parkiem krajobrazowym. Na początku XX wieku w dobrach funkcjonowała gorzelnia, mleczarnia i młyn, a obszar dóbr obejmował ponad 500 ha. W roku 1939 Samin był zamieszkany przez 628 osób.

Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa, w którego skład wchodzi również miejscowość Saminek.

Gospodarka

We wsi znajduje się siedziba leśnictwa należącego do Nadleśnictwa Olsztynek.

Turystyka

Przez miejscowość przebiegają szlaki turystyczne:

• niebieski szlak pieszy: Samborowo – Naprom – Pietrzwałd – Dylewo – Dylewko – Marcinkowo – Samin – pole Bitwy Grunwaldzkiej – Ulnowo – Lubianek – Sitno – Waplewo – o łącznej długości 66,5 km
• żółty szlak rowerowy: Pole Bitwy Grunwaldzkiej – Samin – Tułodziad – Giętlewo – Janowo – Wysoka Wieś - o łącznej długości 17,7 km
• szlak rowerowy o długości 67 km – przebieg trasy: Waplewo – Jadamowo – Sitno – Łubianek – Łubian – Ulnowo – Grunwald – Samin – jezioro Dąbrówno – Dylewo – Dylewska Góra – Pietrzwałd – Samborowo

Zabytki

• dwór wzniesiony 1890 roku, rozbudowywany w późniejszych latach; na terenie parku dworskiego znajduje się cmentarz rodowy dawnych właścicieli; zachowane pozostałości zabudowań inwentarskich i gospodarczych z lat 40. XIX wieku
• park dworski (wpisany wojewódzkiego rejestru zabytków)
• kapliczka przydrożna wpisana do wojewódzkiego rejestru zabytków
• fundamenty pomnika ku czci poległych w czasie I wojny światowej

Bibliografia

Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [24.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [24.08.2013]
Moje Mazury [24.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [24.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [24.08.2013]