Lipowiec (gmina Kurzętnik)

Lipowiec
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Kurzętnik
Sołectwo	Lipowiec
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Lipowiec
Położenie na mapie Polski Lipowiec
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Lipowiec – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś sołecka znajduje się w dolinie Drwęcy. Miejscowość leży na terenie gminy, która obejmuje swoim zasięgiem wschodni kraniec Pojezierza Brodnickiego. W obszar gminy wchodzi 17% lasów i 71% użytków rolnych. Ponadto miejscowość znajduje się na obszarze powiatu nowomiejskiego, który rozciąga się na pograniczu Pojezierza Chełmińskiego, Pojezierza Iławskiego, Garbu Lubawskiego i Pojezierza Dobrzyńskiego, w południowo – zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego.

Dzieje miejscowości

W XVI w. przez Lipowiec prowadził szlak komunikacyjny, krytym z okolic Kurzętnika dostarczano zboże do Grudziądza. Pod koniec XIX wieś Lipowietz-Rumunki (Rumunki lub Rumunek - tak nazywano na Mazowszu i okolicach osady zakładane po wyciętych lasach, z języka niemieckiego Römmung) były wsią chłopską, leżącą przy granicy powiatu lubawskiego. Wieś obejmowała 521 mórg gruntów, było w niej 26 budynków, w tym 16 domów mieszkalnych. We wsi mieszkało 109 katolików i 14 ewangelików. Parafia mieściła się w Pokrzydowie, tam też dzieci uczęszczały do szkoły. Najbliższa poczta była w Kurzętniku. Przed 1939 r. kierownikiem tutejszej szkoły był Władysław Kunz. Natomiast Bronisława Werberowa była właścicielką tutejszego majątku ziemskiego. W czasie drugiej wojny światowej Niemcy wysiedlili do obozu w Potulicach następujące rodziny: Malinowscy, Jakubowscy, Byglewscy, Radomscy, Klimaszewscy. Ich gospodarstwa zajęli Niemcy z Besarabii. Po 1945 r. majątek ziemski rozparcelowano (dawny pałac nazywano Belwederem). Kierownikiem szkoły został Trzebiatowski. Była to szkoła czteroklasowa. Dalszą naukę dzieci kontynuowały w szkole w Kurzętniku.

Gospodarka

We wsi jest 49 gospodarstw rolnych, gospodarujących na powierzchni od trzech do 70 ha (dane z 2008 r.). W 1978 r. założono Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną, na bazie której w 1991 r. utworzono Gospodarstwo Pomocnicze przy Urzędzie Gminy Kurzętnik, przekształcone następnie w 2005 r. w Zakład Gospodarki Komunalnej. Zakład ten prowadzi składowisko odpadów komunalnych w Lipowcu (powstało w 1965 r., a jego powierzchnia wynosi 3,5 ha).

Kultura

W Lipowcu działa Koło Gospodyń Domowych (blisko 50 lat działalności). We wsi nie ma szkoły.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Świętego Antoniego z Padwy w Tereszewie.

Ludzie związani z miejscowością:

• Wojciech Zawadzki, mieszkaniec wsi, członek-założyciel Banku Ludowego w Nowym Mieście Lubawskim, zarejestrowanego w 1893 r.
• Celestyn Rosiński, urodzony w 1898 r. Lipowcu, znany kupiec z Nowego Miasta Lubawskiego, weteran pierwszej wojny światowej, członek zarządu Towarzystwa Samodzielnych Kupców w Nowym Mieście Lubawskim, zmarł w 1935 r.

Sołtysami w XX w. byli: Reszka, Radomski, Lendzion, Kreński, Malinowski, Jan Jabłoński, Elżbieta Wadecka (od 2007 r.)

Turystyka

W miejscowości ma swój koniec Szlak św. Jakuba: Olsztyn - Lipowiec - przebieg trasy: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie - Lipowiec - dalej do Torunia.

Bibliografia:

Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008, 287 ss.