Odmianek
| Odmianek | |
| | |
| Dzień | {{{dzien}}} |
| Inne nazwy | Zamion |
Odmianek - dziecko przemienione przez boginki lub duchy.
Wierzenia
W podaniach ludowych Warmiaków i Mazurów odmianek zachował się jako szczątkowa forma słowiańskich wierzeń o demonie porywającym i zamieniającym niemowlęta. O zamianę dzieci posądzano również diabły oraz kautki. Nie zachowała się jednak nazwa ani opis ducha odmieniającego. Przemienione dziecko miało wykazywać cechy opóźnienia umysłowego i fizycznego. Uznawano, że jest to związane z faktem iż po przemianie dotychczasowe środowisko dziecka: dom, rodzice, rodzeństwo, krewni było czymś obcym, niepasującym do jego obecnego stanu. Takie dziecko znajdowało się na granicy świata ludzkiego i istot demonicznych.
Zdesperowani rodzice podejmowali oczywiście próby odzyskania dziecka, co przybierało niejednokrotnie okrutne formy. Odmianka wynoszono na pole, kładziono na nawozie i bito. Im głośniej krzyczało, tym lepiej - wiadomo było, że duchy wreszcie się zjawią i zabiorą odmianka.
Celem duchów odmieniających bywały najczęściej nieochrzczone dzieci. Jako amulety, mające je chronić przed niebezpieczeństwem stosowano stalowe przedmioty: igłę, nóż, ostrze siekiery, które usuwano dopiero po chrzcie.
Bibliografia
- Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
- Toeppen Max P., Wierzenia mazurskie, wstęp Anna Szyfer, Władysław Ogrodziński, oprac. Paweł Błażewicz,Jerzy Marek Łapo, Dąbrówno 2008.
- Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.
