Kurki (gmina Olsztynek)
Kurki | |
| |
Kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe w Kurkach
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Olsztynek |
Liczba ludności (2010) | 72 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Kurki (niem. Kurken) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 72 osoby. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Romański[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 18 km na południowy wschód od Olsztynka nad rzeką Łyną. Wieś otoczona jest przez jeziora: Sarąg Mały, Kiernoz Wielki, Sarąg Wielki, Klimut.
Dzieje miejscowości
Pierwsza wzmianka dotycząca wsi pochodzi z 1341 roku. W 1538 roku powstała wieś czynszowa obejmująca obszar 60 łanów. Osadnicy pochodzili z Polski, najpewniej z terenu Mazowsza. Na początku XIX wieku uruchomiona została szkoła, która spłonęła w 1945 roku. W XVIII wieku wzniesiony został barokowy kościół zachowany do czasów obecnych. W 1939 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez Mazurów (120 osób). W Kurkach działała wówczas szkoła, poczta, sklep, karczma, posterunek żandarmerii i leśniczówka. W 1944 roku parafia w Kurkach liczyła 1500 wyznawców luterańskich. Po zakończeniu II wojny światowej opuszczoną przez uciekających Niemców i Mazurów wieś zasiedlili Polacy. W 2005 roku Kurki liczyły 70 mieszkańców. We wsi funkcjonują dwie leśniczówki, poczta oraz sklep. Miejscowość ma charakter wsi letniskowej.
Ludzie związani z miejscowością
- Herman Pełka (1831-1900) - urodzony w Kurkach polski duchowny ewangelicki, pedagog i badacz mazurskiego folkloru
Turystyka
- W miejscowości działa Ośrodek Wypoczynkowy Aramis, Ośrodek Wczasów oraz Stadnina Koni. Istnieje pole namiotowe a wokół wsi wybudowano liczne domki letniskowe.
- Szlak pieszy o długości 49,9 km - przebieg trasy: Olsztyn–Jaroty–Bartążek–Kielary–rzeka Łyna–Ruś–granica rezerwatu Las Warmiński–rzeka Łyna–Półwysep Lalka–Kurki–Brzeźno Łyńskie–Orłowo–Łyński Młyn–Dobrzyń
- Czerwony szlak rowerowy Kurki-Olsztynek o długości 20,6 km
Zabytki
- Kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe, wybudowany w stylu barokowym w 1753 roku, pierwotnie pełnił funkcje świątyni ewangelickiej. Wnętrze spłonęło pod koniec XIX stulecia. Do 1855 roku kościół był filią parafii w Żelaźnie. W 1906 roku przeprowadzono remont świątyni. Po 1945 roku opuszczony kościół przejęli katolicy. We wnętrzu znajdują się witraże pochodzące z końca XVIII wieku
- Tablica pamiątkowa znajdująca się we wnętrzu kościoła. Upamiętnia parafian poległych w czasie I wojny światowej z miejscowości Dąb, Zgniłocha, Lipowo Kurkowskie, Marózek, Natać Wielka, Natać Mała, Selwa, Swaderki.
- Zlokalizowany przy kościele cmentarz założony w XVIII wieku
Bibliografia
- Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 20.12.2013]
- Dom Warmiński [data dostępu: 20.12.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa [data dostępu: 20.12.2013]
- Portal Informacyjny Olsztynka [data dostępu: 20.12.2013]
- Wikipedia: Kurki [data dostępu: 20.12.2013]
Przypisy
- ↑ http://www.bip.olsztynek.pl/m,10024,p,10024.html [data dostępu: 8.12.2013]