Trutnowo

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Trutnowo

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Bartoszyce
Liczba ludności (2010) 106
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Trutnowo
Trutnowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Trutnowo
Trutnowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Trutnowo (niem. Trautenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 106 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wacław Bobrowicz[1].

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 18 km na południe od Bartoszyc, w pobliżu granicy z powiatem lidzbarskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Jej nazwa wywodzi się od Prusa o imieniu Trutna (Truta). Założona została na prawie chełmińskim w 1362 roku jako wieś podległa biskupom warmińskim. Po 1772 roku stała się wsią królewską, a na początku XIX wieku przeszła reformy uwłaszczeniowe. W XIX i XX wieku znajdowały się tu trzy małe majątki ziemskie, siedziby dwóch z nich ulokowane były za wsią, na koloniach. Obecnie zachowany dworek jest jednym z nich - położony jest bliżej Wozławek niż Trutnowa. Został on wzniesiony w 1906 roku, a wyglądem przypomina wiejską willę. Ostatnim właścicielem przed 1945 rokiem był niejaki Schwark. Drugi majątek miał siedzibę we wsi i był najstarszy ze wszystkich; parterowy dworek wybudowano w XVIII wieku.

Szkoła we wsi istniała już przed II wojną światową. W 1935 roku uczęszczało do niej 44 uczniów, a zatrudniony był jeden nauczyciel. Po 1945 roku uruchomiono ją ponownie.

Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. W latach 1954-1972 wchodziła w skład gromady Galiny, a następnie - gminy Galiny. W 1978 roku do wsi należało 36 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 398 ha. Spis powszechny przeprowadzony pięć lat później wykazał w Trutnowie 38 budynków mieszkalnych i 163 mieszkańców. We wsi działał wówczas punkt biblioteczny i świetlica (ta ostatnia działa również obecnie).

We dworze w latach 1945-1974 mieściła się szkoła podstawowa; obecnie jest własnością dwóch rodzin. Wedle miejscowych opowieści duch starego Schwarka nawiedza dwór, straszy nocą, hałasuje, zapala światła, a nawet kradnie poduszki![2].

Zabytki

  • Dworek w Trutnowie wraz z otoczeniem, z XVIII wieku; zachowały się pozostałości parku dworskiego i zabudowań gospodarczych
  • Dwór w Trutnowie z 1906 roku, za wsią, po II wojnie światowej szkoła, obecnie własność prywatna
  • Kapliczka przydrożna z połowy XVIII wieku
  • Kapliczka przydrożna z początku XX wieku

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]

Przypisy

  1. gmina-bartoszyce.pl [05.03.2014]
  2. M. Jackiewicz-Garniec, M. Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999, s. 157.