Węgoryty

Węgoryty
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Bartoszyce
Liczba ludności (2010)	86
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Węgoryty
Położenie na mapie Polski Węgoryty
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Węgoryty (niem. Wangritten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 86 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Węgoryty i Kosy. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Alicja Tabaka.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 12 km na południowy wschód od Bartoszyc, między drogą krajową nr 57 a drogą wojewódzką nr 592.

Dzieje miejscowości

Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Na jej długą historię wskazuje pruska geneza nazwy: wangus – las dębowy.

W XIX wieku był to folwark, który wraz z folwarkiem w Witoszynie wchodził w skład majątku ziemskiego w Galinach. Oba te folwarki zajmowały łącznie obszar 583 ha (w 1889 roku). Przed 1945 rokiem Węgoryty należały do parafii ewangelickiej w Galinach.

Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 101 uczniów, a zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Działała ona również przez pewien czas po II wojnie światowej; w latach 60. duże zasługi dla jej rozwoju położył nauczyciel Zenon Szporka.

Po 1945 roku wieś stała się siedzibą sołectwa. Przy Węgorytach funkcjonowały państwowe gospodarstwa rolne: PGR Glitajny, PGR Kosy i PGR Lusiny. W 1983 roku we wsi było 21 budynków mieszkalnych (30 mieszkań) i 20 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 276 ha. Obecnie w Węgorytach działa świetlica.

Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:

• 1857 – 252 osoby
• 1933 – 176 osób
• 1939 – 186 osób
• 1983 – 93 osoby

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce, bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]