Karp

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 22:12, 17 lut 2015 autorstwa LPF (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Karp

Cyprinus carpio`
Linnaeus, 1758
Cyprinus carpio Linnaeus, 1758
Fot. Dezidor. Źródło: Commons Wikimedia
Fot. Dezidor. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada promieniopłetwe
Rząd karpiokształtne
Rodzina karpiowate
Rodzaj Cyprinus
Gatunek Karp
Synonimy

Carpio vulgaris Rapp, 1854
Cyprinus atrovirens Richardson, 1846
Cyprinus bithynicus Richardson, 1857
Cyprinus carpio anatolicus Hankó, 1925
Cyprinus carpio carpio Linnaeus, 1758
Cyprinus carpio caspicus Walbaum, 1792
Cyprinus carpio communis Anonymous, 1996
Cyprinus carpio elongatus Walecki, 1863
Cyprinus carpio fluviatilis Pravdin, 1945
Cyprinus carpio gibbosus Kessler, 1856
Cyprinus carpio lacustris Fitzinger, 1832
Cyprinus carpio monstrosus Walecki, 1863
Cyprinus carpio oblongus Antipa, 1909
Cyprinus carpio specularis Lacepède, 1803
Cyprinus chinensis Basilewsky, 1855
Cyprinus conirostris Temminck & Schlegel, 1846
Cyprinus coriaceus Lacepède, 1803
Cyprinus elatus Bonaparte, 1836
Cyprinus hungaricus Heckel, 1837
Cyprinus macrolepidotus Meidinger, 1794
Cyprinus macrolepidotus Schinz, 1822
Cyprinus macrolepidotus Hartmann, 1827
Cyprinus mahuensis Liu & Ding, 1982
Cyprinus melanotus Temminck & Schlegel, 1846
Cyprinus nordmannii Valenciennes, 1842
Cyprinus nudus Bloch, 1784
Cyprinus obesus Basilewsky, 1855
Cyprinus regina Bonaparte, 1836
Cyprinus regius Nau, 1791
Cyprinus rex Walbaum, 1792
Cyprinus rexcyprinorum Bloch, 1782
Cyprinus rondeletii Shaw, 1802
Cyprinus specularis Lacepède, 1803
Cyprinus specularis Gronow, 1854
Cyprinus viridescens Lacepède, 1803
Cyprinus vittatus Valenciennes, 1842

Karp (Abramis brama) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Hodowany i poławiany na dużą skalę jako ryba konsumpcyjna.

Karp. Fot. Karelj, źródło: Commons Wikimedia

Morfologia

Posiadają wydłużone ciało, bardzo lekko bocznie ścieśnione, linia boczna jest słabo zaznaczona; głowa duża z wysuwaną paszczą wyposażona w cztery małe, krótkie wąsiki. Karp przybiera ciemnobrunatne i żółtobrunatne barwy w zależności od warunków środowiskowych. Otwór gębowy z dwoma małymi wąsikami przy górnej wardze oraz dwoma mniejszymi w kącikach warg.

Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (czerwone, białe lub pomarańczowe).

Osiąga ponad 1 m długości i masę ponad 30 kg (największy złowiony ważył 46,10 kg i mierzył 113 cm).

Odżywianie

Karp żeruje głównie przy dnie, wyjadając szczątki organiczne, np. nasiona roślin. Jego pokarmem są także drobne zwierzęta wodne, m.in. owady i ślimaki.

Występowanie

W naturalnych warunkach karp przebywa w wodach stojących lub wolno płynących. Sprawdzonymi siedliskami karpia są stawy, jeziora nizinne, zbiorniki zaporowe, stawy i wyrobiska.

Tarło

Dojrzewa w 3–4 roku życia, samce rok wcześniej niż samice. Trze się w maju i czerwcu w płytkiej, silnie zarośniętej wodzie. Tarło przebiega bardzo hałaśliwie, w jego trakcie tarlaki bardzo często wyskakują ponad powierzchnię wody. Ikra jest przyklejana do roślinności wodnej, wylęg następuje po 3–5 dniach. Larwy zaraz po wylęgu mierzą około 5 mm i mają duży woreczek żółtkowy oraz specjale gruczoły, które umożliwiają im przyczepianie się do roślinności wodnej przez okres 3–14 dni w zależności od odmiany. Po wchłonięciu woreczka żółtkowego odżywiają się planktonem. Po osiągnięciu około 2 cm długości zaczynają odżywiać się fauną denną.

W warunkach naturalnych w Polsce, ze względu na niską temperaturę wód, karp najczęściej nie rozmnaża się i pochodzi ze sztucznych zarybień. Jest rybą bardzo płodną, na 1 kg masy ciała samicy przypada średnio 100–200 tys. ziaren ikry.

Ochrona i zagrożenie

Kategoria zagrożenia VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych, do której został zakwalifikowany karp, wskazuję na to, że jest on rybą narażoną na wyginięcie.

Znaczenie gospodarcze

Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, wprowadzaną do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik.

W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody oraz degradacja dna zbiornika wodnego).

Bibliografia

pl.wikipedia.org [13.11.2014]
wedkuje.pl [13.11.2014]