Łęgajny
| Łęgajny | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Barczewo |
| Liczba ludności (2010) | 1298 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Łęgajny | |
| Położenie na mapie Polski  Łęgajny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Łęgajny (niem. Lengeinen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. Miejscowość w 2010 roku liczyła 1298 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Turek[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona w centralnej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 4 km na południowy-wschód od Barczewa, przy drodze krajowej nr 16.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowana w roku 1364 roku przez kapitułę warmińską na 60 włókach ziemi. Zasadźcami wsi byli dwaj Prusowie bracia Gedeke i Hannike. W ogólnej powierzchni wsi mieściła się działka sołtysa o powierzchni 6 wolnych włók na prawie chełmińskim. Osadnicy mieli zapewnione 15 lat wolnizny. W akcie lokacyjnym wsi przewidziano założenie we wsi karczmy.
Według zapisów z lustracji Łęgajn w 1658 roku wieś miała powierzchnię 60 włók. W tym czasie były tam 23 gospodarstwa chłopskie, dwóch dziedzicznych sołtysów oraz jeden wolny właściciel włók z obowiązkiem służby rycerskiej, a także karczma. Chłopi odprowadzali czynsz z 50 włók w wysokości: 241 florenów, 17 groszy i 9 fenigów oraz w naturze 96 kur i 24 gęsi.
Od 1796 roku właścicielami niewielkiego majątku ziemskiego, funkcjonującego obok gospodarstw chłopskich, była rodzina von Saß. W XIX wieku majątek był w posiadaniu kolejnych rodzin: Jagodyńskich, Goeldelów i Binder. W 1861 roku we wsi mieszkali wyłącznie katolicy, wszyscy mówili w języku polskim. W 1876 roku poświęcono kaplicę pw. św. Bonawentury i Floriana. Ostatnią właścicielką majątku o powierzchni prawie 300 ha w Łęgajnach, przed 1945 rokiem, była Marga von Teubern.
Po II wojnie światowej we wsi funkcjonowała szkoła podstawowa oraz kombinat ogrodniczo-warzywny. W 1989 roku rozbudowano istniejącą kaplicę, która stała się kościołem parafialnym pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.
Liczba mieszkańców wsi w poszczególnych latach:
- 1818 - 208 osób
- 1939 - 731 osób
- 1998 - 1072 osoby
We wsi działa m. in.: Gospodarstwo Ogrodnicze Łęgajny Sp. z o.o., hurtownia mrożonek "JUMAR".
Ludzie związani z miejscowością
- Franciszek Gollan (1884-1957) - ludowy gawędziarz warmiński, rolnik.
Edukacja
Zabytki
- kościół pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego
- dwór z przełomu XIX i XX wieku
- kapliczka przydrożna z XIX wieku
Turystyka
- zielony szlak rowerowy o długości 27 km - przebieg trasy: Barczewo – Mokiny – Bogdany – Kaplityny – Łęgajny – Barczewko – Barczewo
Zobacz też:
Przypisy
- ↑ BIP Urzędu Gminy Barczewo
- ↑ Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
- ↑ Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bibliografia
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
J. Chłosta, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Barczewo [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
