Giętkie

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj


Giętkie

Giętkie
Giętkie
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 43
Strefa numeracyjna (+48)87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Giętkie
Giętkie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Giętkie
Giętkie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Giętkie (niem. Gentken) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, około 9 km na zachód od Białej Piskiej, na północ od drogi krajowej nr 58, a na południe od Jeziora Roś.

Dzieje miejscowości

Miejscowość powstała na obszarze dawnej Galindii. Wieś była wzmiankowana w źródłach już w 1424 roku. W roku 1445 komtur bałgijski i wójt natangijski Eberhard von Wesenthau nadał przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim. Wieś liczyła wówczas 30 łanów. Przywilej był wystawiony na Jerzego Giętkiego i to od jego nazwiska poczęto nazywać osadę. W 1447 roku istniał tartak, położony między wsią Giętkie a Jeziorem Roś. W XV i XVI wieku miejscowość występowała pod nazwami Gentken lub Gantziken. W wyniku wielkiej epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja miejscowości znacznie się zmniejszyła (zmarło 60 mieszkańców). W 1857 roku miejscowość była zamieszkana przez 163 osoby. Giętkie należały do parafii ewangelickiej w Białej Piskiej. W roku 1939 wieś była zamieszkana przez 180 osób. Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Malinowski[1].

Turystyka

W miejscowości istnieje gospodarstwo agroturystyczne Siedlisko Mazurskie, należące do Kazimiery i Lecha Prusinowskich. Miejscowość jest oddalona o 10.7 km od Muzeum Ziemi Piskiej i 18 km od Muzeum Michała Kajki w Ogródku.


Zabytki:

  • Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • Zagroda nr 10 z okresu międzywojennego: dom drewniany, dwa murowane budynki inwentarskie
  • Zagroda nr 11 z okresu międzywojennego: dom drewniany, dwa murowane budynki inwentarskie
  • Dwie murowane zagrody z początku XX wieku (nr 8 i 12)


Bibliografia:

  1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  2. Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
  3. Olszak Piotr, Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 10, 2001, s. 106-121.
  4. Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
  5. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
  6. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  7. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 4.08.2013]
  8. Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 4.08.2013]
  9. Gminna Ewidencja Zabytków bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 4.08.2013]
  10. Siedlisko Mazurskie: http://www.siedliskomazurskie.pl/ [data dostępu: 4.08.2013]


Przypisy: