Wojny

Wojny
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Biała Piska
Liczba ludności (2010)	73
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	12-230
Tablice rejestracyjne	NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Wojny
Położenie na mapie Polski Wojny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wojny (niem. Woynen, od 1938 r. Woinen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 73 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Anna Parzych.

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na terenie Pojezierza Ełckiego, 8 km na wschód od Białej Piskiej.

Dzieje miejscowości

Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466) – jako Voynen była wzmiankowana w przywileju dla Skarżyna. Przywilej otrzymała w 1471 roku na prawie magdeburskim. Objęła wówczas 27 łanów, z których część dawniej należała do wsi Włosty. Dobra w Wojnach dostali bracia Gierzymił i Janik Rakowscy oraz Marcin, Stanik i Mikołaj. W październiku 1710 roku do wsi dotarła wielka epidemia dżumy, ale w przeciwieństwie do większości okolicznych miejscowości liczba ofiar nie była tu aż tak duża (zmarło 13 mieszkańców).

Wojny długo należały do parafii ewangelickiej w Białej Piskiej; dopiero w 1902 roku zostały przyłączone do nowo utworzonej parafii w Skarżynie.

Szkoła we wsi powstała w 1896 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 42 dzieci, zaś pracował jeden nauczyciel. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie w marcu 1946 roku; funkcjonowała ona do lat 70.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 119 osób

• 1864 r. – 143 osoby

• 1867 r. – 145 osób

• 1871 r. – 145 osób

• 1895 r. – 174 osoby

• 1925 r. – 178 osób

• 1933 r. – 158 osób

• 1939 r. – 147 osób

• 1988 r. – 59 osób

Zabytki

• zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
• dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
• dwa murowane domy z początku XX wieku (nr 8 i 9)

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.08.2013].
Bank Danych Lokalnych GUS [10.08.2013].
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [10.08.2013].