Kleszczewo

Kleszczewo
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	giżycki
Gmina	Miłki
Liczba ludności (2010)	210
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	11-513
Tablice rejestracyjne	NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kleszczewo
Położenie na mapie Polski Kleszczewo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kleszczewo (niem. Kleszewen, w latach 1928–1945 miejscowość nosiła nazwę Brassendorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 210 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Krzysztof Szydłowski.

Położenie

Miejscowość położona jest nad jeziorem Wojnowo połączonym z jeziorem Niegocin, w odległości ok. 9 km od Giżycka.

Dzieje miejscowości

Na podstawie odkryć archeologicznych wynika, że Kleszczewo w IX wieku było wsią galindzką. Znajdowało się w miejscu dzisiejszego Kleszczewa, Rudy i Staświn. Po dzień dzisiejszy istnieją tu pozostałości grodziska.

Przybycie Krzyżaków na te tereny oraz podbicie miejscowej ludności pozwoliło na osiedlanie się mieszkańców z pobliskiego Mazowsza. Ponadto osiedlali się tu także Niemcy, którzy służyli w krzyżackim wojsku i za zasługi otrzymywali ziemię.

W 1571 roku starosta giżycki Jerzy Krosta wystawił przywilej dla braci Jana i Jakuba. Przywilejem tym nadawał 5 włók wraz z urzędem sołeckim. Ponadto zobowiązał ich do sprowadzenia osadników i założenia wsi czynszowej na pięćdziesięciu włókach.

W Kleszczewie szkoła powstała w 1742 roku.

Dotkliwe w skutkach dla ludności Mazur okazały się lata epidemii i lata głodu, niosące za sobą nieurodzaj. Najstraszniejsza była epidemia dżumy z lat 1709–1711. Poprzedziła ją surowa zima oraz nieurodzajne lato i pomór bydła. Ludzie zamarzali w łóżkach, ptaki natomiast spadały w locie martwe. W Kleszczewie leżała odłogiem trzecia część ziemi, zmarły tu 23 osoby. Po zmarłych pozostały puste budynki i gospodarstwa.

Według spisu z 1970 roku wieś składała się z 42 gospodarstw o powierzchni 458 ha. Posiadały one 266 sztuk bydła, w tym 122 krowy, 312 sztuk trzody chlewnej. Znajdowało się tu również Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 1947 roku powstała w Kleszczewie kuźnia, działała jednak tylko trzy lata.

Zabytki

W Kleszczewie, podobnie jak w Paprotkach i Miłkach, jeszcze po II wojnie światowej pracował wiatrak, potem uznano go za zabytek architektury. Ponadto zachowały się: budynek byłej szkoły podstawowej, dawne zajazdy – Gasthausy, obecnie zamienione na domy mieszkalne, zabudowania gospodarstw, obory, wybudowane zostały w latach 1925–1930 z kamienia polnego i czerwonej cegły. Budynki nawiązują do tradycyjnej architektury Mazur.

Ginącym elementem krajobrazu kulturowego Mazur jest cmentarz ewangelicki. Znajduje się na wzgórzu, na skraju wsi, porośnięty jest starodrzewem i tujami.

Bibliografia

Kleszczewo, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 4, red. F. Sulimierski, Warszawa 1883.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Wrota Warmii i Mazur [02.09.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [02.09.2014]