Walenty Barczewski

Walenty Barczewski
grób Walentego Barczewskiego na cmentarzu w Brąswałdzie [2]
Data i miejsce urodzenia	10 II 1856 r. Jaroty k. Olsztyna
Data i miejsce śmierci	28 V 1928 r. Brąswałd k. Olsztyna
Miejsce spoczynku	Cmentarz w Brąswałdzie

Walenty Barczewski (ur. 10 II 1856 r. w Jarotach k. Olsztyna, zm. 28 V 1928 r. w Brąswałdzie k. Olsztyna) – ksiądz katolicki, działacz narodowy, etnograf, pisarz, redaktor, historyk. Spoczywa na cmentarzu w Brąswałdzie.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Absolwent gimnazjum w Braniewie, Reszlu i Chełmnie oraz studiów teologicznych w Braniewie (1879-1882) i Eichstädt (Bawaria, 1883 r.). Tam również otrzymał święcenia kapłańskie (1883 r.).

Praca

Był wikarym parafii w: Postolinie (1883 r.), Butrynach (1883-1884), Świętej Lipce (1884-1885), Biskupcu Reszelskim (1885-1889). Zasłynął polskimi kazaniami. Został proboszczem i organizatorem szkoły w Wielbarku ((1889-1894), a następnie w Brąswałdzie (od 1984 r.). W szkołach tych przygotowywał młodzież warmińską do szkół wyższych.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Działał na rzecz wprowadzenia języka polskiego w szkołach i kościołach. Współpracował z pismami: "Nowiny Warmińskie" i "Warmiak", które reprezentowały partie centrum. Przewodniczył polskim organizacjom, był członkiem sejmiku powiatowego w Olsztynie i delegatem na Sejmik Dzielnicowy do Poznania i jego wicemarszałkiem (1918 r.), dwukrotnym członkiem Sejmiku Prowincjonalnego w Królewcu (1921 r., 1924 r.), członkiem komisji ds. liturgii Synodu Diecezji Warmińskiej (1922 r.). Tam zgłosił projekt powołania komisji ds. uregulowania praw polskich katolików w Prusach Wschodnich. Pisał książki o tematyce religijnej (żywoty świętych, moralitety, zbiory modlitw i pieśni), historycznej i etnograficznej, m.in. "Kiermasy na Warmii"(1883 r.), "Geografia polskiej Warmii" (1918 r.).

Ciekawostki

Urodził się i wychował w rodzinie chłopskiej. Syn Jakuba i Barbary (z domu Burlińska). Budowniczy kościoła w Brąswałdzie, w którym znajdują się freski o polskiej tematyce. Zakładał biblioteki ludowe, wspierał Towarzystwo Czytelni Ludowych na Warmii. Posiadał własną bibliotekę, w której znajdowały się druki polskie z Warmii. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta (1922 r.).

Bibliografia

Chłosta Jan, Ks. Walenty Barczewski jako etnograf polskiej Warmii, WWD 1999, nr 43, s. 112-116.

Chłosta Jan, Słownik Warmii (historyczno-geograficzny), Olsztyn 2002, s. 27-28.

Obłąk Jan, Ksiądz Walenty Barczewski, WWD 1978, nr 5, s. 225-233.

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla (od połowy XV w. do 1945 roku), Warszawa 1963, s. 11-12.

Zobacz też

wikipedia.org