Kapliczki we Frączkach
| Mała architektura sakralna | |
| | |
| typ obiektu: | kapliczki |
| datacja: | pocz. XIX - pocz. XX w. |
| powiat: | olsztyński |
| gmina: | Dywity |
| miejscowość: | Frączki |
Kapliczki we Frączkach
Spis treści
Położenie
Frączki (niem. Fleming) - wieś w gmina Dywity, w powiecie olsztyńskim.
Opis
We wsi parafialnej cztery kapliczki usytuowane wzdłuż przebiegającej przez miejscowość drogi. Najstarsza kapliczka pochodzi z 1819 roku, o czym świadczy zachowana chorągiewka wiatrowa na dwuspadowym daszku. Budowla tynkowana o zwartej bryle, z niewielkimi wnękami w elewacji frontowej i trójkątnym szczytem z wydatnym gzymsem podokapowym. Kapliczka ogrodzona niskim, drewnianym płotem. Z tyłu w asyście rosnąca lipa. W pobliżu rozwidlenia drogi wiejskiej i drogi prowadzącej do Radost druga kapliczka pochodząca z przełomu XIX i XX wieku, wzniesiona w stylistyce neogotyckiej. Bryła kapliczki z ostrołukową wnęką i narożnymi sterczynami została w całości otynkowana i pomalowana farbą olejną. Trzecia kapliczka znajduje się w pobliżu schodów prowadzących do zbudowanego na wzniesieniu kościoła parafialnego. Została zrealizowana w oparciu o przyjęty w okolicy wzór kapliczki neogotyckiej o wielkiej, ostrołukowej wnęce z metalową okiennicą. Analogiczne budowle znajdują się przy drodze z Derca do Lamkowa oraz w Sętalu. Kapliczka we Frączkach wyposażona jest w gipsową figurę Matki Bożej i inskrypcję maryjną. Czwarta kapliczka znajduje się na końcu wsi, przy ostatnim domostwie. Wzniesiona w formie słupowej bryły zapewne w 1. połowie XIX wieku. Elewacja pierwotnie tynkowana, a obecnie ceglana, pomalowana farbą olejną. W fasadzie dwie wnęki z faliście wygiętym gzymsem pomiędzy nimi. W dolnej, oszklonej wnęce Pieta o cechach wytworów ludowych.
Ciekawostki
W centrum wsi znajduje się zrujnowany, dawny pomnik poświęcony poległym I wojny światowej. Obecnie znajduje się na części fundamentu kamień upamiętniający lokację wsi Frączki.
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
