Krokowo (gmina Jeziorany)
| Krokowo | |
| | |
 Kaplica w Krokowie.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jeziorany |
| Liczba ludności (2022) | 229 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krokowo | |
| Położenie na mapie Polski  Krokowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krokowo (niem. Krokau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 249 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Michalak.[1].
Położenie
Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 4,8 km od Jezioran.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej nazwy. Pierwszym zasadźcą Krokowa na prawie chełmińskim był Prus o imieniu Lycoytin. Najprawdopodobniej nie wywiązał się ze swoich zobowiązań, gdyż 1 czerwca 1350 roku kustosz kapituły Jan i wójt biskupi Lupold von Erlen nałożyli obowiązek założenia wsi na Jana z Rudzisk i niejakiego Markwada.
Po wojnie polsko–krzyżackiej (1519–1521) wieś była zniszczona. Cała ziemia leżała odłogiem. Do 1533 roku udało się zagospodarować 26 włók z 53 opuszczonych. W 1566 Krokowo nadal pozostawało częściowo opuszczone. W tym właśnie roku na prośbę ówczesnego sołtysa Marcina Romanusa, który zobowiązał się sprowadzić nowych osadników, nastąpiło odnowienie dokumentu lokacyjnego wsi.
W 1597 roku brat ówczesnego sołtysa – Jan Skibowski, otrzymał przywilej na założenie karczmy, natomiast w Tomasz Ciborzyk rok później uzyskał przyzwolenie na założenie młyna. W 1783 roku wieś składała się z 49 domów. W 1935 roku miejscowa szkoła zatrudniała 3 nauczycieli, którzy mieli pod swoją opieką 110 uczniów.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. – 300 osób
- 1848 r. – 473 osoby
- 1939 r. – 535 osób
Turystyka
- szlak rowerowy o długości 31,8 km – przebieg trasy: Jeziorany – Wójtówko – Ustnik – Kalis – Lekity – Krokowo – Kostrzewy – Wipsowo – Jeziorany
Zabytki
- kaplica filialna pw. św. Marii Magdaleny wzniesiona w 1914 roku
- przydrożna kapliczka warmińska zlokalizowana na rozstajach dróg, na kolonii na południe od wioski
- przydrożna kapliczka warmińska z 1888 roku
Bibliografia
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [19.12.2013]
Ciekawe Mazury [19.12.2013]
Portal Jeziorany [19.12.2013]
Przypisy
