Żółtlica chropowata: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Roślina infobox | {{Roślina infobox | ||
| − | |Nazwa rośliny = Żółtlica chropowata | + | |Nazwa rośliny = '''Żółtlica chropowata''' |
|Nazwa łacińska = Flavoparmelia caperata | |Nazwa łacińska = Flavoparmelia caperata | ||
|L = (L.) Hale | |L = (L.) Hale | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
|grafika = zoltlica.jpg | |grafika = zoltlica.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Żółtlica chropowata | + | |podpis grafiki = Żółtlica chropowata.<br>Fot. Dariusz Kubiak. |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
|Królestwo = grzyby | |Królestwo = grzyby | ||
| + | |Podkrólestwo = | ||
|Gromada = grzyby workowe | |Gromada = grzyby workowe | ||
|Klasa = miseczniaki (Lecanoromycetes) | |Klasa = miseczniaki (Lecanoromycetes) | ||
| Linia 17: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = ''Parmelia caperata'' (L.) Ach. }} | |Lista synonimów = ''Parmelia caperata'' (L.) Ach. }} | ||
| − | |||
| − | |||
'''Żółtlica chropowata''' (''Flavoparmelia caperata'' (L.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales''). Jedyny porost z tego rodzaju w Polsce. | '''Żółtlica chropowata''' (''Flavoparmelia caperata'' (L.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales''). Jedyny porost z tego rodzaju w Polsce. | ||
| − | + | <br/><br/> | |
| − | + | == Plecha == | |
| − | + | Plecha żółtlicy chropowatej jest listkowata, często duża (do 20 cm średnicy), żółtozielona lub żółtawa, w miejscach zacienionych szarozielona, o szerokich (do 1,5 cm), pofałdowanych i zwykle pomarszczonych odcinkach. Izydiów brak. Soralia wydłużone, na brzegach lub na powierzchni odcinków. Liczne, czarne chwytniki nie dochodzą do brzegu plechy; na obwodzie występuje szeroki pas bez chwytników. Miąższ i soralia P+ pomarańczowoczerwone, K-, C-. Owocniki – apotecja, występują wyjątkowo. | |
| − | |||
| − | |||
| − | Plecha żółtlicy chropowatej jest listkowata, często duża (do 20 cm średnicy), żółtozielona lub żółtawa, w miejscach zacienionych szarozielona, o szerokich (do 1,5 cm), pofałdowanych i zwykle pomarszczonych odcinkach. Izydiów brak. Soralia wydłużone, na brzegach lub na powierzchni odcinków. Liczne czarne chwytniki nie dochodzą do brzegu plechy; na obwodzie występuje szeroki pas bez chwytników. Miąższ i soralia P+ pomarańczowoczerwone, K-, C-. Owocniki | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| + | == Rozmieszczenie i ekologia == | ||
| + | Gatunek ten występuje na korze drzew, rzadziej na skałach, w miejscach o dużej wilgotności powietrza i podłoża, na niżu głównie w lasach, na wyżynach i w górach, również w miejscach otwartych. Porost dość częsty na południu Polski, na pozostałym obszarze kraju rzadki i ginący, wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza. | ||
| − | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. w [[Rezerwat Koniuszanka II|rezerwacie Koniuszanka II]] oraz w [[Rezerwat Las Warmiński|Las Warmiński]]. Wyjątkowo spotkać go można na korze drzew w dobrze zachowanych alejach przydrożnych. | |
| − | |||
| − | |||
| − | Na [[Warmia i Mazury| | ||
| − | |||
| + | == Wartość użytkowa == | ||
| + | Gatunek ginący, umieszczony na czerwonej liście jako porost zagrożony wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie. | ||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | [http://en.wikipedia.org/wiki/Flavoparmelia_caperata en.wikipedia.org, ''Flavoparmelia caperata''] [20.04.2014] | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| + | Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce'', "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.<br/> | ||
| + | Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland'', [w:] ''Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.<br/> | ||
| + | Fałtynowicz Wiesław, ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów'', Warszawa, 2012.<br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Grzyby Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Grzyby chronione]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 09:59, 15 mar 2015
| Żółtlica chropowata | |
| | |
| Flavoparmelia caperata | |
| (L.) Hale | |
 Żółtlica chropowata. Fot. Dariusz Kubiak. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | misecznicowce |
| Rodzina | tarczownicowate |
| Rodzaj | żótlica |
| Gatunek | żółtlica chropowata |
| Synonimy | |
| Parmelia caperata (L.) Ach. | |
Żółtlica chropowata (Flavoparmelia caperata (L.) Hale) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales). Jedyny porost z tego rodzaju w Polsce.
Plecha
Plecha żółtlicy chropowatej jest listkowata, często duża (do 20 cm średnicy), żółtozielona lub żółtawa, w miejscach zacienionych szarozielona, o szerokich (do 1,5 cm), pofałdowanych i zwykle pomarszczonych odcinkach. Izydiów brak. Soralia wydłużone, na brzegach lub na powierzchni odcinków. Liczne, czarne chwytniki nie dochodzą do brzegu plechy; na obwodzie występuje szeroki pas bez chwytników. Miąższ i soralia P+ pomarańczowoczerwone, K-, C-. Owocniki – apotecja, występują wyjątkowo.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze drzew, rzadziej na skałach, w miejscach o dużej wilgotności powietrza i podłoża, na niżu głównie w lasach, na wyżynach i w górach, również w miejscach otwartych. Porost dość częsty na południu Polski, na pozostałym obszarze kraju rzadki i ginący, wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatach przyrody, m.in. w rezerwacie Koniuszanka II oraz w Las Warmiński. Wyjątkowo spotkać go można na korze drzew w dobrze zachowanych alejach przydrożnych.
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, umieszczony na czerwonej liście jako porost zagrożony wymarciem (EN). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Zobacz też
en.wikipedia.org, Flavoparmelia caperata [20.04.2014]
Bibliografia
Czyżewska Krystyna, Cieśliński Stanisław, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce, "Monographiae Botanicae" 2003, z. 91, s. 223–239.
Cieśliński Stanisław, Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w:] Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red lists of plants and fungi in Poland, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 71–89.
Fałtynowicz Wiesław, Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów, Warszawa, 2012.
