Borowe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Ludzie związani z miejscowością:)
Linia 6: Linia 6:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Borowa   
 
  |dopełniacz wsi        = Borowa   
  |zdjęcie              = [[File:Borowe.jpg|thumb|Wjazd do wsi Borowe, źródło: www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013.]] 
+
  |zdjęcie              = Borowe.jpg  
|opis zdjęcia          = Wjazd do wsi Borowe 
+
|opis zdjęcia          = Wjazd do wsi Borowe, źródło: www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013.    
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko - mazurskie  
 
  |powiat                = mrągowski  
 
  |powiat                = mrągowski  
Linia 30: Linia 30:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>'''Borowe'''</big> (niem. Borrowen , Borowen , od 1938 r. Prausekn) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
+
<big>'''Borowe'''</big> (niem. Borrowen, Borowen , od 1938 r. Prausekn) – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Sorkwity| gminie Sorkwity]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]].
  
  
Linia 36: Linia 36:
  
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
Wieś znajduje się nad Jeziorem Dłużec. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora:Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.
+
Wieś znajduje się nad [[Jezioro Dłużec |Jeziorem Dłużec]]. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie| Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie [[gmina Sorkwity |gminy Sorkwity]] gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora: [[Stromek]], [[Warpuńskie]],[[Zyndackie]], [[Gielądzkie]], [[Lampasz]]. Wzdłuż jeziora [[Gielądzkie| Gielądzkiego]] i [[Lampackie |Lampackiego]] występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od [[Jezioro Gielądzkie |Jeziora Gielądzkiego]], koło [[Surmówka |Surmówki]] ma wysokość 208 m n.p.m.
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 42: Linia 42:
 
=== Dzieje miejscowości ===
 
=== Dzieje miejscowości ===
  
Wieś lokowano ok. 1548 r. Wtedy to starosta sześcieński – Jerzy von Rechenberg sprzedał Bartoszowi – dawny starosta Wydryn, 40 włók nad Jeziorem Borowskim (Dłużec) oraz 20 włók w Zakątku Maradzkim. Wieś otrzymała 8 lat wolnizny. Nazwa miejscowości pochodzi od boru na skraju, którego powstała. W 1563 r. książę Albrecht nadał plebanowi sorkwickiemu Maciejowi Waniowskiemu, 4 włóki w Lesie Borowskim. Ok. 1760 r. funkcjonowała tutaj szkoła, w której nauczano po polsku. W 1818 r. uczęszczało do niej 21 uczniów a w 1935 r. 66 . Część dzieci chodziła do szkoły w Grabowie. W 1785 r. było tu 25 dymów, w 1815 r. – 35, 1838 r. – 24 . Liczba ludności w 1815 r. wynosiła 161 mieszkańców, w 1838 r. – 244. Zabudowa wsi w XX w. przyjęła kształt mazurskiej ulicówki o długości jednego kilometra ciągnącej się wzdłuż Jeziora Dłużec.  
+
Wieś lokowano ok. 1548 r. Wtedy to [[starosta sześcieński – Jerzy von Rechenberg]] sprzedał Bartoszowi – dawny [[starosta Wydryn]], 40 włók nad [[Jezioro Borowskie| Jeziorem Borowskim]] (Dłużec) oraz 20 włók w [[Zakątek Maradzki| Zakątku Maradzkim]]. Wieś otrzymała 8 lat wolnizny. Nazwa miejscowości pochodzi od boru na skraju, którego powstała. W 1563 r. książę Albrecht nadał plebanowi sorkwickiemu Maciejowi Waniowskiemu, 4 włóki w [[Borowski Las |Borowskim Lesie]]. Ok. 1760 r. funkcjonowała tutaj szkoła, w której nauczano po polsku. W 1818 r. uczęszczało do niej 21 uczniów a w 1935 r. 66 . Część dzieci chodziła do szkoły w Grabowie. Obie placówki wpisały się w rozwój [[szkolnictwo]] szkolnictwa na terenie obecnej [[gmina Sorkwity |gminy Sorkwity]]. W 1785 r. było tu 25 dymów, w 1815 r. – 35, 1838 r. – 24 . Liczba ludności w 1815 r. wynosiła 161 mieszkańców, w 1838 r. – 244. Zabudowa wsi w XX w. przyjęła kształt [[mazurska ulicówka |mazurskiej ulicówki]] o długości jednego kilometra ciągnącej się wzdłuż [[Jezioro Dłużec|Jeziora Dłużec]].  
 
   
 
   
 
<br/>
 
<br/>
Linia 48: Linia 48:
 
===Gospodarka===
 
===Gospodarka===
  
We wsi działa agroturystyka.
+
We wsi działa agroturystyka, która wpisuje się rozwój [[turystyka |turystyki]] w obszarze [[Warmii]] i [[Mazur]].
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 54: Linia 54:
 
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
  
Na kartach historii wsi zapisał się książę Albrecht Hohenzollern. Ze wsią związana jest postać Fryderyka Ziemka, który przeciwstawił się akcji germanizacyjnej i rozpowszechniał język polski.
+
Na kartach historii wsi zapisał się książę Albrecht Hohenzollern. Ze wsią związana jest postać [[Fryderk Ziemek|Fryderyka Ziemka]], który przeciwstawił się akcji germanizacyjnej i rozpowszechniał język polski.
  
  

Wersja z 18:14, 23 paź 2013

Borowe

Wjazd do wsi Borowe, źródło: www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013.
Wjazd do wsi Borowe, źródło: www.zagan.rowerki.cba.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Sorkwity
Sołectwo Borowe
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 11 - 731
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Borowe
Borowe
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Borowe
Borowe
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Borowe (niem. Borrowen, Borowen , od 1938 r. Prausekn) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.



Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nad Jeziorem Dłużec. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora: Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od Jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.


Dzieje miejscowości

Wieś lokowano ok. 1548 r. Wtedy to starosta sześcieński – Jerzy von Rechenberg sprzedał Bartoszowi – dawny starosta Wydryn, 40 włók nad Jeziorem Borowskim (Dłużec) oraz 20 włók w Zakątku Maradzkim. Wieś otrzymała 8 lat wolnizny. Nazwa miejscowości pochodzi od boru na skraju, którego powstała. W 1563 r. książę Albrecht nadał plebanowi sorkwickiemu Maciejowi Waniowskiemu, 4 włóki w Borowskim Lesie. Ok. 1760 r. funkcjonowała tutaj szkoła, w której nauczano po polsku. W 1818 r. uczęszczało do niej 21 uczniów a w 1935 r. 66 . Część dzieci chodziła do szkoły w Grabowie. Obie placówki wpisały się w rozwój szkolnictwo szkolnictwa na terenie obecnej gminy Sorkwity. W 1785 r. było tu 25 dymów, w 1815 r. – 35, 1838 r. – 24 . Liczba ludności w 1815 r. wynosiła 161 mieszkańców, w 1838 r. – 244. Zabudowa wsi w XX w. przyjęła kształt mazurskiej ulicówki o długości jednego kilometra ciągnącej się wzdłuż Jeziora Dłużec.


Gospodarka

We wsi działa agroturystyka, która wpisuje się rozwój turystyki w obszarze Warmii i Mazur.


Ludzie związani z miejscowością:

Na kartach historii wsi zapisał się książę Albrecht Hohenzollern. Ze wsią związana jest postać Fryderyka Ziemka, który przeciwstawił się akcji germanizacyjnej i rozpowszechniał język polski.



Bibliografia:

Kujawski Wojciech,Krutynia. Szlak wodny, Olsztyn 2006, 448 ss.

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.



Kinlis (dyskusja) 18:17, 19 wrz 2013 (CEST)