Czerwony Dwór

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Czerwony Dwór

Puszcza Borecka w okolicy Czerwonego Dworu Portal Informacyjny Olecka [15.06.2014]
Puszcza Borecka w okolicy Czerwonego Dworu Portal Informacyjny Olecka [15.06.2014]
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010) 252
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Czerwony Dwór
Czerwony Dwór
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Czerwony Dwór
Czerwony Dwór
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Czerwony Dwór (niem. Rothebude) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 252 mieszkańców[1] . W skład sołectwa wchodzą wsie: Czerwony Dwór, Borki, Dunajek–Osada Leśna, Główka, Koniszki, Leśny Zakątek, Rogojny i Wierzbianki. Obecnie funkcję sołtysa pełni Andrzej Stemplewski[2].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, we wschodniej części Puszczy Boreckiej, nad strumieniem Czarna Struga, na północnym brzegu jeziora Szwałk Wielki i na północny wschód od jeziora Piłwąg, 25 km na północny zachód od Olecka i 20 km na zachód od Kowali Oleckich. Rozciągający się na północ od jezior Szwałk Wielki i Piłwąg las zwany jest Czerwonym Borem.

Dzieje miejscowości

Data założenia wsi nie jest znana. Odkryto tu natomiast ślady osadnictwa pochodzące zarówno z epoki kamienia, brązu, jak i z wczesnego średniowiecza oraz z czasów jaćwieskich. W XVI lub XVII wieku działała tu huta szkła. To prawdopodobnie wokół niej wykształciła się późniejsza wieś.

W drugiej połowie lat 50. XX wieku - po utworzeniu Państwowego Gospodarstwa Rybackiego - w Czerwonym Dworze znalazła się siedziba jednej z trzech w powiecie brygad jeziorowych. Brygada obejmowała swym zasięgiem 39 mniejszych i większych jezior (łącznie z brygadą Doliwy). Czerwony Dwór jest siedzibą nadleśnictwa. Okoliczne lasy obfitują w zwierzynę łowną. Jak rezolutnie podkreślali autorzy opracowania z lat 70. XX wieku: Wielokrotnie urządzano tu udane polowania dewizowe.

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

  • 1857 r. - 55 osób
  • 1933 r. - 124 osoby
  • 1939 r. - 155 osób
  • 1988 r. - 264 osoby

Ludzie związani z miejscowością

  • Maciej Kupczyński - mieszkaniec Czerwonego Dworu, fotograf, zwycięzca II Regionalnego Konkursu Fotograficznego w kategoriach "Bogactwo natury" i "Człowiek i przyroda".

Religia

We wsi znajduje się kaplica pw. św. Huberta, należąca do parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Cichach.

Turystyka

Zabytki

  • zespół dworski z przełomu XIX i XX wieku: dwór, budynek gospodarczy (murowane) (własność państwowa)
  • cmentarz ewangelicki z aleją dojazdową z początku XX wieku
  • spichlerz
  • obelisk ku czci Henryka Mereckiego

Bibliografia

  1. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
  2. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
  3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  4. Gminna Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
  6. Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
  7. Portal Informacyjny Olecka [15.06.2014]

Przypisy

  1. łącznie: Czerowny Dwór, Borki, Dunajek–Osada Leśna, Główka, Koniszki, Leśny Zakątek, Rogojny i Wierzbianki
  2. Strona gminy Kowale [05.12.2013]