Grajwo

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 22:43, 31 mar 2014 autorstwa Emes (dyskusja | edycje) (Zobacz też)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Grajwo

Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej
Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Giżycko
Liczba ludności (2010) 148
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Grajwo
Grajwo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Grajwo
Grajwo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Grajwo (niem. Graywen, od 1938 r. Graiwen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wacław Rawłuszko[1].


Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 2 na południowy wschód od Giżycka, nad niewielkim jeziorem Grajewko, na wschód od jeziora Niegocin i od drogi krajowej nr 63 w kierunku Orzysza.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Została założona w roku 1507 lub niedługo wcześniej. W 1508 roku obejmowała ona 30 łanów na prawie chełmińskim, w tym trzy sołeckie, i była już w pełni obsadzona. Jest bardzo możliwe, że sołtys pochodził z rodziny Grajewskich herbu Gozdawa, którzy swe dobra na Mazowszu zwali Grajwo[2]. W 1550 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał wsi nowy przywilej. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku epidemii dżumy na początku XVIII wieku; w 1713 roku zagospodarowanych tu było zaledwie 11 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Giżycku.

Przed II wojną światową Grajwo liczyło nieco ponad 32 łany; działała tu dwuklasowa szkoła, w której zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Nie została ona reaktywowana po wojnie. Na początku lat 70. funkcjonowało tu kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna; we wsi było 24 budynków mieszkalnych (1970). W latach 1954-1972 Grajwo należało do gromady Upałty.


Liczba mieszkańców

1857 - 226 osób

1933 - 244 osoby

1939 - 245 osób

1970 - 198 osób, 18 gospodarstw


Zabytki

  • Cmentarz ewangelicki, na północny zachód od wsi, na brzegu jeziora Grajewko; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej - miejsce spoczynku 20 żołnierzy armii niemieckiej


Bibliografia

  1. Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
  2. Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
  3. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
  4. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  5. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
  7. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
  8. Olsztyńska Strona Rowerowa [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy

  1. http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/115/Wykaz_solectw/ [data dostępu: 5.03.2014]
  2. Zob. G. Białuński, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996, s. 86, przypis 227.