Iłowo-Osada (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{Gmina infobox |Gmina = Iłowo-Osada |herb_gminy = Plik:Herb_gminy_Iłowo-Osada.png | Herb gminy Iłowo-Osada |flaga_gminy = |mapa_gminy ...") |
|||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|bip = http://ugilowo-osada.bip.org.pl/ | |bip = http://ugilowo-osada.bip.org.pl/ | ||
}} | }} | ||
| − | '''Gmina Iłowo-Osada''' (dawn. gmina Iłowo) – gmina wiejska położona w południowej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]] w [[Powiat działdowski| powiecie działdowskim]]. Siedziba gminy | + | '''Gmina Iłowo-Osada''' (dawn. gmina Iłowo) – gmina wiejska położona w południowej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]] w [[Powiat działdowski| powiecie działdowskim]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Iłowo-Osada| Iłowie-Osadzie]]. |
| − | |||
| − | znajduje się w [[Iłowo-Osada| Iłowie-Osadzie]]. | ||
Najbardziej wysunięta na południe gmina [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]]. Najmniejsza gmina [[Powiat działdowski| powiatu działdowskiego]]. Gmina typowo rolnicza. | Najbardziej wysunięta na południe gmina [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]]. Najmniejsza gmina [[Powiat działdowski| powiatu działdowskiego]]. Gmina typowo rolnicza. | ||
Cały obszar gminy znajduje się na terenie Zielonych Płuc Polski, a ponad 50 % powierzchni gminy, to obszary prawnie chronione. | Cały obszar gminy znajduje się na terenie Zielonych Płuc Polski, a ponad 50 % powierzchni gminy, to obszary prawnie chronione. | ||
| − | Władzę w gminie sprawuje wójt [[Jan Zygmunt Przyborski]]<ref>BIP Urzędu Gminy Iłowo-Osada [http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=114] | + | Władzę w gminie sprawuje wójt [[Jan Zygmunt Przyborski]]<ref>BIP Urzędu Gminy Iłowo-Osada [http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=114] [06.04.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Powierzchnia gminy == | == Powierzchnia gminy == | ||
| − | Gmina wiejska Iłowo-Osada zajmuje powierzchnię 103,77km<sup>2</sup><ref>UStat w Olsztynie [http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/ilowo-osada.pdf] | + | Gmina wiejska Iłowo-Osada zajmuje powierzchnię 103,77km<sup>2</sup><ref>UStat w Olsztynie [http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/ilowo-osada.pdf] [06.04.2014]</ref>. |
| − | |||
| − | 06.04.2014 | ||
W tym: | W tym: | ||
| Linia 62: | Linia 58: | ||
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 70|| colspan=2| 36 || colspan=2| 34 | |gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 70|| colspan=2| 36 || colspan=2| 34 | ||
|} | |} | ||
| − | Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiło -12 osób<ref>Bank Danych lokalnych GUS[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks] | + | Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiło -12 osób<ref>Bank Danych lokalnych GUS[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks][06.04.2014]</ref>, co stanowi 7,95% migracji ludności w [[powiat działdowski| powiecie działdowskim]] oraz 0,46% w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]]. |
| − | |||
| − | 06.04.2014 | ||
<br/> | <br/> | ||
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej == | == Historia gminy jako jednostki administracyjnej == | ||
| − | Po II wojnie światowej obszar [[Powiat działdowski| powiatu działdowskiego]], w granicach przedwojennego podziału administracyjnego, a wraz z nim tereny dzisiejszej gminy wiejskiej Iłowo-Osada, wchodził w skład województwa | + | Po II wojnie światowej obszar [[Powiat działdowski| powiatu działdowskiego]], w granicach przedwojennego podziału administracyjnego, a wraz z nim tereny dzisiejszej gminy wiejskiej Iłowo-Osada, wchodził w skład województwa warszawskiego. |
| − | + | 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć [[Powiat działdowski]]. Gmina Iłowo-Osada, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku, stała się bezpośrednio częścią województwa ciechanowskiego<ref>Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750170092]</ref>. | |
| − | warszawskiego. | + | Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły gminę Iłowo-Osada w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[Wojewodzwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat działdowski| powiecie działdowskim]]. |
| − | 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o | ||
| − | |||
| − | radach narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć [[Powiat działdowski]]. Gmina Iłowo-Osada, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku, stała się bezpośrednio | ||
| − | |||
| − | częścią województwa ciechanowskiego<ref>Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet? | ||
| − | |||
| − | id=WDU19750170092]</ref>. | ||
| − | Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet? | ||
| − | |||
| − | id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły gminę Iłowo-Osada w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[Wojewodzwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat działdowski| powiecie działdowskim]]. | ||
Gmina wiejska Iłowo-Osada graniczy z gminami: [[Działdowo]], [[Kozłowo]], [[Janowiec Kościelny]] oraz Lipowiec Kościelny, Mława, Wieczfnia Kościelna w województwie mazowieckim. | Gmina wiejska Iłowo-Osada graniczy z gminami: [[Działdowo]], [[Kozłowo]], [[Janowiec Kościelny]] oraz Lipowiec Kościelny, Mława, Wieczfnia Kościelna w województwie mazowieckim. | ||
| Linia 90: | Linia 74: | ||
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
Wiodącą dziedziną gospodarki gminy wiejskiej Iłowo-Osada jest rolnictwo. Na terenie gminy znajduje się 6494 ha użytków rolnych: grunty orne 5278 ha (81,3%), sady 33 ha (0,5%), łąki 504 ha (7,8%), pastwiska 394 ha (6%). | Wiodącą dziedziną gospodarki gminy wiejskiej Iłowo-Osada jest rolnictwo. Na terenie gminy znajduje się 6494 ha użytków rolnych: grunty orne 5278 ha (81,3%), sady 33 ha (0,5%), łąki 504 ha (7,8%), pastwiska 394 ha (6%). | ||
| − | W strukturze obszarowej gospodarstw rolnych ponad 70% stanowią gospodarstwa małoobszarowe do 5 ha. Gospodarstwa duże powyżej 20 ha stanowią niecałe 10% ogólnej powierzchni gospodarstw w gminie, natomiast trochę ponad 10% | + | W strukturze obszarowej gospodarstw rolnych ponad 70% stanowią gospodarstwa małoobszarowe do 5 ha. Gospodarstwa duże powyżej 20 ha stanowią niecałe 10% ogólnej powierzchni gospodarstw w gminie, natomiast trochę ponad 10% powierzchni to gospodarstwa średnie od 10 do 20 ha. Pozostały procent to gospodarstwa o powierzchni 5 – 10 ha<ref>Program ochrony środowiska dla gminy Iłowo-Osada na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011[http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=454]</ref>. |
| − | |||
| − | powierzchni to gospodarstwa średnie od 10 do 20 ha. Pozostały procent to gospodarstwa o powierzchni 5 – 10 ha<ref>Program ochrony środowiska dla gminy Iłowo-Osada na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011 | ||
| − | |||
| − | [http://ugilowo-osada.bip.org.pl/?tree=454]</ref>. | ||
Przeważają gleby średnie i słabe, niskich klas bonitacyjnych. W rejonie gminy Iłowo-Osada dominują gospodarstwa, gdzie częstym kierunkiem jest produkcja zbożowa, owocowa, paszowa lub drzewna. | Przeważają gleby średnie i słabe, niskich klas bonitacyjnych. W rejonie gminy Iłowo-Osada dominują gospodarstwa, gdzie częstym kierunkiem jest produkcja zbożowa, owocowa, paszowa lub drzewna. | ||
Od jakości gleb występujących na terenie gminy uzależniona jest struktura gatunkowa upraw. Znaczący udział w produkcji rolnej mają uprawy o mniejszych wymaganiach glebowo-wodnych – żyto, mieszanki zbożowe, pszenżyto, ziemniaki | Od jakości gleb występujących na terenie gminy uzależniona jest struktura gatunkowa upraw. Znaczący udział w produkcji rolnej mają uprawy o mniejszych wymaganiach glebowo-wodnych – żyto, mieszanki zbożowe, pszenżyto, ziemniaki | ||
i kukurydza. Gleby występujące na terenie gminy sprzyjają również uprawie roślin na cele energetyczne np. wierzby energetycznej, która ma stosunkowo niskie wymagania glebowe. | i kukurydza. Gleby występujące na terenie gminy sprzyjają również uprawie roślin na cele energetyczne np. wierzby energetycznej, która ma stosunkowo niskie wymagania glebowe. | ||
| − | Bezpośredni wpływ na rodzaj upraw prócz jakości gleb ma również produkcja zwierzęca prowadzona na terenie gminy. Część uzyskanych plonów jest wykorzystywana jako pasze. Dominującym kierunkiem produkcji zwierzęcej na terenie | + | Bezpośredni wpływ na rodzaj upraw prócz jakości gleb ma również produkcja zwierzęca prowadzona na terenie gminy. Część uzyskanych plonów jest wykorzystywana jako pasze. Dominującym kierunkiem produkcji zwierzęcej na terenie gminy jest tucz trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego oraz fermy hodowlane. |
| − | + | Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiła w 2012 roku 331. W tym 23 podmioty należały do sektora publicznego, pozostałe 308 tworzy sektor prywatny<ref>Bank Danych lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=18&p_nts=14&p_tery=3116][06.04.2014]</ref>. W 2012 roku w sektorze tym 24 firmy były zarejestrowane w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo; 82 firmy w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 36 firm w dziale: budownictwo, w dziale przetwórstwo przemysłowe - 37 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. | |
| − | |||
| − | Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiła w 2012 roku 331. W tym 23 podmioty należały do sektora publicznego, pozostałe 308 tworzy sektor prywatny<ref>Bank | ||
| − | |||
| − | Danych lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=18&p_nts=14&p_tery=3116] | ||
| − | |||
| − | rybactwo; 82 firmy w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 36 firm w dziale: budownictwo, w dziale przetwórstwo przemysłowe - 37 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. | ||
Część powierzchni gminy stanowią tereny leśne, w związku z czym branża drzewna i meblarska stanowi znaczy segment rynku przedsiębiorstw. | Część powierzchni gminy stanowią tereny leśne, w związku z czym branża drzewna i meblarska stanowi znaczy segment rynku przedsiębiorstw. | ||
Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki. | Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki. | ||
| − | Mocną stroną gminy są walory krajobrazowe oraz bogata flora i fauna, co stwarza dobre perspektywy rozwojowi agroturystyki oraz turystyki wiejskiej. Dogodne położenie wielu miejscowości otoczonych lasami i nieskażone środowisko | + | Mocną stroną gminy są walory krajobrazowe oraz bogata flora i fauna, co stwarza dobre perspektywy rozwojowi agroturystyki oraz turystyki wiejskiej. Dogodne położenie wielu miejscowości otoczonych lasami i nieskażone środowisko stwarzają doskonale warunki do wypoczynku. |
| − | |||
| − | stwarzają doskonale warunki do wypoczynku | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Gmina należy do [[Związek Gmin Warmińsko-Mazurskich| Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich]], [[Związek Gmin Wiejskich RP| Związku Gmin Wiejskich RP]] oraz [[Ekologiczny Związek Gmin "Działdowszczyzna"| Ekologicznego Związku Gmin "Działdowszczyzna"]]. | |
| − | 06.04.2014 | + | Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiła 650 osób <ref >Bank Danych Lokalnych GUS [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks][06.04.2014]</ref>, co stanowi 10,16% bezrobotnych w [[Powiat działdowski| powiecie działdowskim]]. |
| − | Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 15,2% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS | + | Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 15,2% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]</ref>. |
<br/> | <br/> | ||
== Kultura i turystyka == | == Kultura i turystyka == | ||
| Linia 129: | Linia 97: | ||
'''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy''' | '''Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy''' | ||
*[[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Iłowie-Osadzie| Gminna Biblioteka Publiczna w Iłowie-Osadzie]] - filie w [[Białuy| Białutach]] i [[Narzym| Narzymiu]]; | *[[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Iłowie-Osadzie| Gminna Biblioteka Publiczna w Iłowie-Osadzie]] - filie w [[Białuy| Białutach]] i [[Narzym| Narzymiu]]; | ||
| − | *[[lkwim:Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie| Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie]] wraz z wiejskimi świetlicami działającymi w: [[Brodowo| Brodowie]], [[Dźwierznia| Dźwierzni]], [[Kraszewo| Kraszewie]], [[Mansfeldy| | + | *[[lkwim:Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie| Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie]] wraz z wiejskimi świetlicami działającymi w: [[Brodowo| Brodowie]], [[Dźwierznia| Dźwierzni]], [[Kraszewo| Kraszewie]], [[Mansfeldy| Mansfeldach]], [[Pruski| Pruskach]], [[Sochy| Sochach]], [[Wierzbowo| Wierzbowie]]; |
| − | |||
| − | Mansfeldach]], [[Pruski| Pruskach]], [[Sochy| Sochach]], [[Wierzbowo| Wierzbowie]]; | ||
*[[Wiejski Dom Kultury w Białutach]]. | *[[Wiejski Dom Kultury w Białutach]]. | ||
| Linia 142: | Linia 108: | ||
'''Ludzie związani z gminą''' | '''Ludzie związani z gminą''' | ||
| − | [[Plik:Kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Iłowie-Osadzie.jpg|thumb|righ|300px|Kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Iłowie-Osadzie]] źródło: [[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Ilowo- | + | [[Plik:Kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Iłowie-Osadzie.jpg|thumb|righ|300px|Kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Iłowie-Osadzie]] źródło: [[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Ilowo-osada_kosciol-1_beax.jpg]] |
| − | |||
| − | osada_kosciol-1_beax.jpg]] | ||
*[[lkwim:Jerzy Lew Lewandowski|Jerzy Lew Lewandowski]] (1929-2007) – urodzony w Iłowie poeta, dziennikarz, redaktor (pseud. i krypt.: Lew, L., Jurek, Jotel, Jerlew); | *[[lkwim:Jerzy Lew Lewandowski|Jerzy Lew Lewandowski]] (1929-2007) – urodzony w Iłowie poeta, dziennikarz, redaktor (pseud. i krypt.: Lew, L., Jurek, Jotel, Jerlew); | ||
*[[lkwim:Krzysztof Tabaczka|Krzysztof Tabaczka]] - pisarz urodzony w Iłowie; | *[[lkwim:Krzysztof Tabaczka|Krzysztof Tabaczka]] - pisarz urodzony w Iłowie; | ||
| Linia 162: | Linia 126: | ||
*zespół dworski w [[Nazym| Narzymiu]] wraz z parkiem; | *zespół dworski w [[Nazym| Narzymiu]] wraz z parkiem; | ||
*zespół dworsko-folwarczny w [[Wierzbowo| Wierzbowie]]. | *zespół dworsko-folwarczny w [[Wierzbowo| Wierzbowie]]. | ||
| − | [[Plik:Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa.jpg|thumb|righ|300px|Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa]] źródło: [[http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Ilowo- | + | [[Plik:Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa.jpg|thumb|righ|300px|Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa]] źródło: [[http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Ilowo-osada_lokomotywa_beax.jpg]] |
| − | |||
| − | osada_lokomotywa_beax.jpg]] | ||
'''Szlaki i atrakcje turystyczne''' | '''Szlaki i atrakcje turystyczne''' | ||
*Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa; | *Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa; | ||
| Linia 171: | Linia 133: | ||
*rezerwaty i pomniki przyrody. | *rezerwaty i pomniki przyrody. | ||
| − | Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Iłowo-Osada, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, | + | Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Iłowo-Osada, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo. |
| − | |||
| − | Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Szkolnictwo == | == Szkolnictwo == | ||
| Linia 179: | Linia 139: | ||
*[[Szkoła Podstawowa w Białutach]]; | *[[Szkoła Podstawowa w Białutach]]; | ||
*[[Przedszkole im. Świętego Józefa w Iłowie-Osadzie]]; | *[[Przedszkole im. Świętego Józefa w Iłowie-Osadzie]]; | ||
| − | *[[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]] - Przeszkole Gminne przy [[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie| Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]], [[Szkoła Podstawowa | + | *[[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]] - Przeszkole Gminne przy [[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie| Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]], [[Szkoła Podstawowa im.Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]] przy [[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie| Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]], Publiczne Gimnazjum przy [[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie| Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]]; |
| − | + | *[[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]] - Liceum Ogólnokształcące przy [[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie| Zespole Szkół Zawodowych im. ks.Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]] , Technikum [[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie| Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]], Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy [[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie| Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]]; | |
| − | im.Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]] przy [[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie| Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]], Publiczne Gimnazjum przy [[Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika | + | *[[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu]] - Przedszkole Gminne przy [[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu| Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu]], [[Szkoła Podstawowa im. Karola Małłka w Iłowie-Osadzie]] przy [[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu| Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu]], Publiczne Gimnazjum przy [[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu| Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu]]. |
| − | |||
| − | w Iłowie-Osadzie| Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie]]; | ||
| − | *[[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]] - Liceum Ogólnokształcące przy [[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie| Zespole Szkół Zawodowych im. ks. | ||
| − | |||
| − | Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]] , Technikum [[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie| Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]], Zasadnicza Szkoła | ||
| − | |||
| − | Zawodowa przy [[Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie| Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie]]; | ||
| − | *[[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu]] - Przedszkole Gminne przy [[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu| Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu]], [[Szkoła Podstawowa im. Karola Małłka w Iłowie-Osadzie]] | ||
| − | |||
| − | przy [[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu| Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu]], Publiczne Gimnazjum przy [[Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu| Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Sport == | == Sport == | ||
| − | W gminie działa [[Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie]], który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sporowe, m. in.: Gminny Zimowy Turniej Piłki Nożnej o Mistrzostwo Gminy Iłowo-Osada, Drużynowe Rodzinne Mistrzostwa | + | W gminie działa [[Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie]], który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sporowe, m. in.: Gminny Zimowy Turniej Piłki Nożnej o Mistrzostwo Gminy Iłowo-Osada, Drużynowe Rodzinne Mistrzostwa Gminy Iłowo-Osada w Tenisie Stołowym, Indywidualne Mistrzostwa w Tenisie Stołowym, Gminne Mistrzostwa Brydża o Puchar Wójta Gminy Iłowo-Osada, Halowy Turniej Piłki Nożnej Młodzieży o Puchar Wójta Gminy Iłowo-Osada, Gminne Igrzyska Wsi Rad Sołeckich, Powiatowy Samorządowy Turniej Piłki Nożnej, [[Ogólnopolskie Masowe Biegi Przełajowe Cross Henryka Szordykowskiego]], Gminny Turniej Piłki Nożnej „ Piłkarska Kadra Czeka” i „Mała Piłkarska Kadra Czeka” dziewcząt i chłopców, Wojewódzki Turniej Piłki Nożnej o Puchar Przewodniczącego WM Z LZS, Wojewódzkie zawody lekkoatletyczne WM Z LZS. |
| − | |||
| − | Gminy Iłowo-Osada w Tenisie Stołowym, Indywidualne Mistrzostwa w Tenisie Stołowym, Gminne Mistrzostwa Brydża o Puchar Wójta Gminy Iłowo-Osada, Halowy Turniej Piłki Nożnej Młodzieży o Puchar Wójta Gminy Iłowo-Osada, Gminne | ||
| − | |||
| − | Igrzyska Wsi Rad Sołeckich, Powiatowy Samorządowy Turniej Piłki Nożnej, [[Ogólnopolskie Masowe Biegi Przełajowe Cross Henryka Szordykowskiego]], Gminny Turniej Piłki Nożnej „ Piłkarska Kadra Czeka” i „Mała Piłkarska Kadra Czeka” | ||
| − | |||
| − | dziewcząt i chłopców, Wojewódzki Turniej Piłki Nożnej o Puchar Przewodniczącego WM Z LZS, Wojewódzkie zawody lekkoatletyczne WM Z LZS. | ||
Istnieją również kluby sportowe: | Istnieją również kluby sportowe: | ||
*[[KS Iskra Narzym]]; | *[[KS Iskra Narzym]]; | ||
| Linia 236: | Linia 180: | ||
#Leksykon kultury Warmii i Mazur. [[http://leksykonkultury.ceik.eu/]] | #Leksykon kultury Warmii i Mazur. [[http://leksykonkultury.ceik.eu/]] | ||
#Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków. [[http://www.nid.pl/pl/]] | #Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków. [[http://www.nid.pl/pl/]] | ||
| − | #UStat w Olsztynie [[http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/ilowo-osada.pdf]] [06.04.2014] | + | #UStat w Olsztynie [[http://www.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_warminsko-mazurskie/portrety_gmin/dzialdowski/ilowo-osada.pdf]] [06.04.2014]<br/> |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
[[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat działdowski]][[Kategoria:Gmina Iłowo-Osada]][[Kategoria:gmina wiejska]] | [[Kategoria:Miejscowość]][[Kategoria:Powiat działdowski]][[Kategoria:Gmina Iłowo-Osada]][[Kategoria:gmina wiejska]] | ||
Wersja z 13:27, 24 kwi 2014
| Gmina Iłowo-Osada | |||
| | |||
| |||
| Województwo | warmińsko-mazurskie | ||
| Powiat | działdowski | ||
| Rodzaj gminy | wiejska | ||
| Wójt | Jan Zygmunt Przyborski | ||
| Powierzchnia | 103,77 km² | ||
| Liczba sołectw | 15 | ||
| Liczba miejscowości | 17 | ||
| Liczba ludności (2013) Gęstość zaludnienia |
7311 70 osób/km² | ||
| Strefa numeracyjna | 23 | ||
| Tablice rejestracyjne | NDZ | ||
| TERYT | 2803032 | ||
| Urząd gminy ul.Wyzwolenia 5 13–240 Iłowo-Osada
| |||
| Strona internetowa gminy | |||
| Biuletyn Informacji Publicznej gminy | |||
Gmina Iłowo-Osada (dawn. gmina Iłowo) – gmina wiejska położona w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego w powiecie działdowskim. Siedziba gminy znajduje się w Iłowie-Osadzie.
Najbardziej wysunięta na południe gmina województwa warmińsko-mazurskiego. Najmniejsza gmina powiatu działdowskiego. Gmina typowo rolnicza. Cały obszar gminy znajduje się na terenie Zielonych Płuc Polski, a ponad 50 % powierzchni gminy, to obszary prawnie chronione.
Władzę w gminie sprawuje wójt Jan Zygmunt Przyborski[1].
Spis treści
Powierzchnia gminy
Gmina wiejska Iłowo-Osada zajmuje powierzchnię 103,77km2[2]. W tym:
- Lasy: 32,6% (3380 ha)
- Użytki rolne: 62,6% (6494 ha)
- Wody: 0,7% (76 ha)
Gmina stanowi 10,76% powierzchni powiatu działdowskiego.
Demografia
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[3]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| liczba | 7311 | 100 | 3788 | 51,81 | 3523 | 48,18 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
70 | 36 | 34 | |||
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiło -12 osób[4], co stanowi 7,95% migracji ludności w powiecie działdowskim oraz 0,46% w województwie warmińsko-mazurskim.
Historia gminy jako jednostki administracyjnej
Po II wojnie światowej obszar powiatu działdowskiego, w granicach przedwojennego podziału administracyjnego, a wraz z nim tereny dzisiejszej gminy wiejskiej Iłowo-Osada, wchodził w skład województwa warszawskiego. 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[5], przestał istnieć Powiat działdowski. Gmina Iłowo-Osada, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku, stała się bezpośrednio częścią województwa ciechanowskiego[6]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[7] umiejscowiły gminę Iłowo-Osada w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim.
Gmina wiejska Iłowo-Osada graniczy z gminami: Działdowo, Kozłowo, Janowiec Kościelny oraz Lipowiec Kościelny, Mława, Wieczfnia Kościelna w województwie mazowieckim.
Miejscowości na terenie gminy
Sołectwa: Białuty, Brodowo, Dźwierznia, Gajówki, Iłowo-Osada, Iłowo-Wieś, Janowo, Kraszewo, Mansfeldy, Mławka, Narzym, Pruski, Purgałki, Sochy, Wierzbowo.
Pozostałe miejscowości: Białuty-Kolonia, Dwukoły, Chorab, Szczepka.
Gospodarka
Wiodącą dziedziną gospodarki gminy wiejskiej Iłowo-Osada jest rolnictwo. Na terenie gminy znajduje się 6494 ha użytków rolnych: grunty orne 5278 ha (81,3%), sady 33 ha (0,5%), łąki 504 ha (7,8%), pastwiska 394 ha (6%). W strukturze obszarowej gospodarstw rolnych ponad 70% stanowią gospodarstwa małoobszarowe do 5 ha. Gospodarstwa duże powyżej 20 ha stanowią niecałe 10% ogólnej powierzchni gospodarstw w gminie, natomiast trochę ponad 10% powierzchni to gospodarstwa średnie od 10 do 20 ha. Pozostały procent to gospodarstwa o powierzchni 5 – 10 ha[8]. Przeważają gleby średnie i słabe, niskich klas bonitacyjnych. W rejonie gminy Iłowo-Osada dominują gospodarstwa, gdzie częstym kierunkiem jest produkcja zbożowa, owocowa, paszowa lub drzewna. Od jakości gleb występujących na terenie gminy uzależniona jest struktura gatunkowa upraw. Znaczący udział w produkcji rolnej mają uprawy o mniejszych wymaganiach glebowo-wodnych – żyto, mieszanki zbożowe, pszenżyto, ziemniaki i kukurydza. Gleby występujące na terenie gminy sprzyjają również uprawie roślin na cele energetyczne np. wierzby energetycznej, która ma stosunkowo niskie wymagania glebowe. Bezpośredni wpływ na rodzaj upraw prócz jakości gleb ma również produkcja zwierzęca prowadzona na terenie gminy. Część uzyskanych plonów jest wykorzystywana jako pasze. Dominującym kierunkiem produkcji zwierzęcej na terenie gminy jest tucz trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego oraz fermy hodowlane.
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiła w 2012 roku 331. W tym 23 podmioty należały do sektora publicznego, pozostałe 308 tworzy sektor prywatny[9]. W 2012 roku w sektorze tym 24 firmy były zarejestrowane w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo; 82 firmy w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 36 firm w dziale: budownictwo, w dziale przetwórstwo przemysłowe - 37 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Część powierzchni gminy stanowią tereny leśne, w związku z czym branża drzewna i meblarska stanowi znaczy segment rynku przedsiębiorstw.
Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki.
Mocną stroną gminy są walory krajobrazowe oraz bogata flora i fauna, co stwarza dobre perspektywy rozwojowi agroturystyki oraz turystyki wiejskiej. Dogodne położenie wielu miejscowości otoczonych lasami i nieskażone środowisko stwarzają doskonale warunki do wypoczynku.
Gmina należy do Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich, Związku Gmin Wiejskich RP oraz Ekologicznego Związku Gmin "Działdowszczyzna".
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Iłowo-Osada wynosiła 650 osób [10], co stanowi 10,16% bezrobotnych w powiecie działdowskim.
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 15,2% ludności[11].
Kultura i turystyka
fot. Tadeusz Plebański źródło: [[13]]
Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy
- Gminna Biblioteka Publiczna w Iłowie-Osadzie - filie w Białutach i Narzymiu;
- Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie wraz z wiejskimi świetlicami działającymi w: Brodowie, Dźwierzni, Kraszewie, Mansfeldach, Pruskach, Sochach, Wierzbowie;
- Wiejski Dom Kultury w Białutach.
Wydarzenia kulturalne związane z gminą
- Festiwal Twórczości Religijnej FERA 2002;
- Gminny Konkurs Recytatorski;
- Gminny Konkurs Piosenki Dziecięcej;
- Święto Pieczonego Ziemniaka w Białutach;
- Rejonowe święto plonów w gminie Iłowo-Osada.
Ludzie związani z gminą
źródło: [[14]]
- Jerzy Lew Lewandowski (1929-2007) – urodzony w Iłowie poeta, dziennikarz, redaktor (pseud. i krypt.: Lew, L., Jurek, Jotel, Jerlew);
- Krzysztof Tabaczka - pisarz urodzony w Iłowie;
- Ernest Kościński (1914-1939) – urodzony w Narzymiu folklorysta polski, poeta, nauczyciel, działacz działdowskiego Związku Mazurów.
Zabytki znajdujące się na terenie gminy
źródło: [[15]]
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Iłowo-Osada należą[12]:
- Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach;
- dwór z przełomu XIX I XX wieku w Gajówkach;
- zabykowa willa z II poł. XIX wieku przy ul. Jagiellońskiej wraz z ogrodem;
- ewangelicko-augsburski dom modlitwy (z 1912 roku) przy ul. Wyzwolenia (obecnie budynek mieszkalny);
- wodociągowa wieża ciśnień, kolejowa z 1905 roku, przy ul. Jagiellońskiej 11;
- Kościół pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Iłowie-Osadzie;
- Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Narzymiu wraz z przykościelnym cmentarzem;
- zespół dworski w Narzymiu wraz z parkiem;
- zespół dworsko-folwarczny w Wierzbowie.
Szlaki i atrakcje turystyczne
- Lokomotywa TY45 – eksponat przy głównej trasie 544 z Mławy do Działdowa;
- Zalew „Ruda” w miejscowości Mławka
- leśna ścieżka dydaktyczna „Czym szumi las” w Iłowie-Osadzie;
- rezerwaty i pomniki przyrody.
Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Iłowo-Osada, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo.
Szkolnictwo
W gminie wiejskiej Iłowo-Osada istnieją nastepujące placówki edukacyjne:
- Szkoła Podstawowa w Białutach;
- Przedszkole im. Świętego Józefa w Iłowie-Osadzie;
- Zespół Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie - Przeszkole Gminne przy Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie, Szkoła Podstawowa im.Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie przy Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie, Publiczne Gimnazjum przy Zespole Szkół Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Iłowie-Osadzie;
- Zespół Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie - Liceum Ogólnokształcące przy Zespole Szkół Zawodowych im. ks.Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie , Technikum Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie, Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Zespole Szkół Zawodowych im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie - Osadzie;
- Zespół Szkół nr 2 im. Jana Pawłw II w Narzymiu - Przedszkole Gminne przy Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu, Szkoła Podstawowa im. Karola Małłka w Iłowie-Osadzie przy Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu, Publiczne Gimnazjum przy Zespole Szkół nr 2 im. Jana Pawła II w Narzymiu.
Sport
W gminie działa Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie, który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sporowe, m. in.: Gminny Zimowy Turniej Piłki Nożnej o Mistrzostwo Gminy Iłowo-Osada, Drużynowe Rodzinne Mistrzostwa Gminy Iłowo-Osada w Tenisie Stołowym, Indywidualne Mistrzostwa w Tenisie Stołowym, Gminne Mistrzostwa Brydża o Puchar Wójta Gminy Iłowo-Osada, Halowy Turniej Piłki Nożnej Młodzieży o Puchar Wójta Gminy Iłowo-Osada, Gminne Igrzyska Wsi Rad Sołeckich, Powiatowy Samorządowy Turniej Piłki Nożnej, Ogólnopolskie Masowe Biegi Przełajowe Cross Henryka Szordykowskiego, Gminny Turniej Piłki Nożnej „ Piłkarska Kadra Czeka” i „Mała Piłkarska Kadra Czeka” dziewcząt i chłopców, Wojewódzki Turniej Piłki Nożnej o Puchar Przewodniczącego WM Z LZS, Wojewódzkie zawody lekkoatletyczne WM Z LZS. Istnieją również kluby sportowe:
Obszary chronione i pomniki przyrody
Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody[13].
Należą do nich: Rezerwaty:
- Rezerwat Góra Dębowa (powierzchnia calkowita163,32 ha) - zespół lasów liściastych, borów mieszanych, łęgu i olesów;
- Rezerwat Świńskie Bagno (powierzchnia calkowita16,10 ha) - torfowisko przejściowe i niskie z fragmentami towarzyszącego mu lasu.
Obszar chronionego krajobrazu:
- Obszar Chronionego Krajobrazu Dolin Rzek Nidy i Szkotówki (powierzchnia całkowita 8391,9 ha).
Na terenie gminy, w celu ochrony walorów przyrodniczych, zostały utworzone 4 użytki ekologiczne o charakterze bagiennym, które łącznie zajmują powierzchnię 2,24 ha. Położone są w miejscowości:
- Purgałki, o powierzchni 0,30 ha;
- Mławka, o powierzchni 0,90 i 0,60 ha;
- Wierzbowo, o powierzchni 0,44 ha.
Dodatkowo, w Mławce, Narzymiu i Gajówkach występują obszary o walorach przyrodniczych rangi lokalnej, lecz bez ustanowionej formy ochrony.
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Iłowo-Osada znajdują się 3 pomniki przyrody - sosna w Leśnictwie Narzym, trzy dęby w Leśnictwie Iłowo-Osada, „Aleja Lipowa” prowadząca do
rezerwatu Świńskie Bagno[14].
Bibliografia
- Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. [[17]]
- Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[[18]]
- Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[[19]]
- Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
- Program ochrony środowiska dla gminy Iłowo-Osada na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011 [20][06.04.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [[21]] [06.04.2014]
- BIP Urzędu Gminy Iłowo-Osada [[22]] [06.04.2014]
- Leksykon kultury Warmii i Mazur. [[23]]
- Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków. [[24]]
- UStat w Olsztynie [[25]] [06.04.2014]
Przypisy
- ↑ BIP Urzędu Gminy Iłowo-Osada [1] [06.04.2014]
- ↑ UStat w Olsztynie [2] [06.04.2014]
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
- ↑ Bank Danych lokalnych GUS[3][06.04.2014]
- ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.[4]
- ↑ Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[5]
- ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[6]
- ↑ Program ochrony środowiska dla gminy Iłowo-Osada na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011[7]
- ↑ Bank Danych lokalnych GUS [8][06.04.2014]
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS [9][06.04.2014]
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [10]
- ↑ Program ochrony środowiska dla gminy Iłowo-Osada na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011 [11]
- ↑ Program ochrony środowiska dla gminy Iłowo-Osada na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008-2011 [12]
![[14]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Ilowo-osada_kosciol-1_beax.jpg){kind=link}
![[15]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Narzym_kosciol-1_beax.jpg){kind=link}
![[16]](http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Ilowo-osada_lokomotywa_beax.jpg){kind=link}