Jezioro Tyrkło: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Źródła)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{EWiM Jezioro infobox
 
{{EWiM Jezioro infobox
 
  |nazwa              = Jezioro Tyrkło
 
  |nazwa              = Jezioro Tyrkło
 
  |inne nazwy        =  
 
  |inne nazwy        =  
 
  |grafika            = Tyrkłopln.jpg
 
  |grafika            = Tyrkłopln.jpg
  |podpis grafiki    = Część północna.<br>Fot. Jhh. Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Tyrk%C5%82o_%28jezioro%29 www.wikipedia.org]
+
  |podpis grafiki    = Część północna.<br>Fot. Jhh. Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Tyrk%C5%82o_%28jezioro%29 pl.wikipedia.org]
 
  |powierzchnia      = 236.00ha
 
  |powierzchnia      = 236.00ha
 
  |wymiary            = 5215.0m / 550.0m
 
  |wymiary            = 5215.0m / 550.0m
Linia 18: Linia 17:
 
  |podpis mapki jeziora = 53°49′36,8″N 21°51′49,1″E
 
  |podpis mapki jeziora = 53°49′36,8″N 21°51′49,1″E
 
}}
 
}}
 +
'''Jezioro Tyrkło''' ''(niem. ''Tirklo-See'', ''Türkle-See'')'' –  nieduże jezioro rynnowe, połączone z jeziorem [[jezioro Śniardwy|Śniardwy]] Zatoką Okartowską, w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski|powiecie piskim]], w [[Orzysz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orzysz]]. Do jeziora wpływa się pod starym mostem kolejowym. Jego brzegi z jednej strony są wysokie, natomiast samo jezioro jest pięknym szlakiem żeglugowym.
  
'''Jezioro Tyrkło''' ''(niem. Tirklo-See, Türkle-See)'' –  nieduże [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro_rynnowe jezioro rynnowe], połączone z jeziorem [[jezioro śniardwy|Śniardwy]] [[zatoka okartowska|Zatoką Okartowską]], w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat piski|powiecie piskim]], w [[gmina orzysz|gminie Orzysz]]. Do jeziora wpływa się pod starym mostem kolejowym. Jego brzegi z jednej strony są wysokie, natomiast samo jezioro jest pięknym szlakiem żeglugowym.
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Przy południowym krańcu położona jest wieś [[Okartowo]]; na wschodzie rzeka [[Orzysza]] łączy Tyrkło [[kanał orzyski|Kanałem Orzyskim]] z [[jezioro orzysz|jeziorem Orzysz]]. W północnym krańcu Tyrkła znajduje się źródło. Brzeg, na którym występuje to źródło, przez miejscowych nazywane jest Wydra.
+
Przy południowym krańcu położona jest wieś [[Okartowo]]; na wschodzie rzeka [[rzesza Orzysza|Orzysza]] łączy Tyrkło [[Kanał Orzyski|Kanałem Orzyskim]] z [[jezioro Orzysz|jeziorem Orzysz]]. W północnym krańcu Tyrkła znajduje się źródło. Brzeg, na którym występuje to źródło, przez miejscowych nazywane jest "Wydrą".
 +
 
 
Piasek, który naniosła Orzysza, utworzył podwodny cypelek, stok tego wypłycenia jest bardzo dobrym łowiskiem ryb drapieżnych. Na północ od ujścia Orzyszy znajduje się podwodny zarośnięty półwysep sięgający prawie do połowy jeziora. Poza tym przez całą szerokość jeziora przebiega garb o głębokości 7–8 m.
 
Piasek, który naniosła Orzysza, utworzył podwodny cypelek, stok tego wypłycenia jest bardzo dobrym łowiskiem ryb drapieżnych. Na północ od ujścia Orzyszy znajduje się podwodny zarośnięty półwysep sięgający prawie do połowy jeziora. Poza tym przez całą szerokość jeziora przebiega garb o głębokości 7–8 m.
  
 +
== Przyroda ==
 +
Można tu spotkać wiele gatunków ptaków, m.in. orła bielika, myszołowa, rybołowa, kaczki, perkozy, mewy, [[Łabędź niemy|łabędzie]].
  
== Przyroda ==
 
Można tu spotkać wiele gatunków ptaków, m.in. [[orzeł bielik|orła bielika]], [[myszołów|myszołowa]], [[rybołów|rybołowa]], [[kaczka|kaczki]], [[perkoz|perkozy]], [[mewa|mewy]], [[łabądź|łabędzie]]. <br>
 
 
Tyrkło nie należy do najłatwiejszych łowisk. Jego typowo rynnowy charakter objawiający się stromymi spadkami dna zaraz za pasem roślinności powoduje wędrówkę ryb bardziej przy brzegu. Linia brzegowa rozwinięta - brzegi przeważnie zalesione, w części północnej bardzo wysokie, miejscami strome. Brzegi wschodnie płaskie, miejscami podmokłe.
 
Tyrkło nie należy do najłatwiejszych łowisk. Jego typowo rynnowy charakter objawiający się stromymi spadkami dna zaraz za pasem roślinności powoduje wędrówkę ryb bardziej przy brzegu. Linia brzegowa rozwinięta - brzegi przeważnie zalesione, w części północnej bardzo wysokie, miejscami strome. Brzegi wschodnie płaskie, miejscami podmokłe.
 +
 
Jezioro słabo zarośnięte. Skład gatunkowy ryb zbliżony do występującego w Śniardwach, a więc najpopularniejsze gatunki ryb, które zamieszkują zbiornik to: [[leszcz|leszcz]], [[miętus|miętus]], [[okoń|okoń]], [[sandacz|sandacz]], [[sieja|sieja]], [[sum|sum]], [[szczupak|szczupak]], [[węgorz|węgorz]].
 
Jezioro słabo zarośnięte. Skład gatunkowy ryb zbliżony do występującego w Śniardwach, a więc najpopularniejsze gatunki ryb, które zamieszkują zbiornik to: [[leszcz|leszcz]], [[miętus|miętus]], [[okoń|okoń]], [[sandacz|sandacz]], [[sieja|sieja]], [[sum|sum]], [[szczupak|szczupak]], [[węgorz|węgorz]].
 +
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
Jezioro Tyrkło to doskonałe miejsce na spokojny wypoczynek. Na północnym brzegi zbiornika znajduje się duża polana, która w okresie letnim wykorzystywana jest jako pole namiotowe. Nad jeziorem obowiązuje [http://pl.wikipedia.org/wiki/Strefa_ciszy strefa ciszy], dlatego też teren akwenu to ciche i spokojne miejsce gdzie można spędzić miło czas na łonie natury. Nad jeziorem znajduje się także plaża z niewielkim pomostem.  
+
Jezioro Tyrkło to doskonałe miejsce na spokojny wypoczynek. Na północnym brzegi zbiornika znajduje się duża polana, która w okresie letnim wykorzystywana jest jako pole namiotowe. Nad jeziorem obowiązuje strefa ciszy, dlatego też teren akwenu to ciche i spokojne miejsce gdzie można spędzić miło czas na łonie natury. Nad jeziorem znajduje się także plaża z niewielkim pomostem.  
W Okartowie znajduje się ponadto stacja WOPR, a także zabytkowy kościół.
+
 
W sąsiedztwie pola biwakowego znajduje się niewielki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, na którym spoczywa 3 poległych żołnierzy niemieckich i 29 rosyjskich. Występują również ślady licznych umocnień z okresu II wojny światowej ciągnące się aż do [[jezioro buwełno|jeziora Buwełno]].
+
W [[Okartowo|Okartowie]] znajduje się ponadto stacja WOPR, a także zabytkowy kościół.
 +
W sąsiedztwie pola biwakowego znajduje się niewielki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, na którym spoczywa 3 poległych żołnierzy niemieckich i 29 rosyjskich. Występują również ślady licznych umocnień z okresu II wojny światowej ciągnące się aż do [[jezioro Buwełno|jeziora Buwełno]].
 +
 
 
Woda w jeziorze jest silnie mulista, dno (z wyjątkiem południowej części) miękkie i bagniste, z wieloma podwodnymi przeszkodami.
 
Woda w jeziorze jest silnie mulista, dno (z wyjątkiem południowej części) miękkie i bagniste, z wieloma podwodnymi przeszkodami.
  
== Historia ==
+
==Ciekawostki==
W okresie wczesnośredniowiecznym biegła tędy granica między [http://pl.wikipedia.org/wiki/Galindowie Galindami] a [http://pl.wikipedia.org/wiki/Ja%C4%87wingowie Jaćwingami]. Nad brzegami tego jeziora zachowały się ślady grodzisk i strażnic z tego okresu. Najlepiej zachowała się strażnica Galindów Tyrkło, na zachodnim brzegu jeziora, w odległości około 2,5 km na północ od wsi Okartowo.
+
W okresie wczesnośredniowiecznym biegła tędy granica między [[Galindowie| Galindią]] a [[Jaćwingowie|Jaćwieżą]]. Nad brzegami tego jeziora zachowały się ślady [[Prusowie|pruskich]] grodzisk i strażnic z tego okresu. Najlepiej zachowała się strażnica Galindów Tyrkło, na zachodnim brzegu jeziora, w odległości około 2,5 km na północ od wsi Okartowo.
  
Ślady innego grodziska występują na przeciwległym brzegu jeziora, a trzecie znajdowało się w Okartowie. W czasach [http://pl.wikipedia.org/wiki/Zakon_krzy%C5%BCacki Zakonu krzyżackiego] powstał w tym miejscu niewielki zamek.
+
Ślady innego grodziska występują na przeciwległym brzegu jeziora, a trzecie znajdowało się w Okartowie. W czasach [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]] powstał w tym miejscu niewielki zamek.
  
== Źródła ==
+
== Bibliografia ==
''1) [http://mojemazury.pl/jezioro/276/Tyrklo Moje Mazury] [10.07.2014]<br>
+
[http://mojemazury.pl/jezioro/276/Tyrklo Moje Mazury] [10.07.2014]<br>
''2) [http://pl.wikipedia.org/wiki/Tyrk%C5%82o_(jezioro) pl.wikipedia.org] [10.07.2014]<br>''
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Tyrk%C5%82o_(jezioro) pl.wikipedia.org] [10.07.2014]<br>''
''3) [http://www.mazury.com/orzysz,jezioro,88946.html Mazury.com] [10.07.2014]<br>''
+
[http://www.mazury.com/orzysz,jezioro,88946.html mazury.com] [10.07.2014]<br>''
''4) [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/19472,okartowo-jezioro-tyrklo.html polskaniezwykla.pl] [10.07.2014]
+
[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/19472,okartowo-jezioro-tyrklo.html polskaniezwykla.pl] [10.07.2014]
  
[[Kategoria: Jeziora]][[Kategoria:Przyroda]]
+
[[Kategoria:Jeziora]] [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria: Orzysz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Powiat piski]]

Aktualna wersja na dzień 09:08, 3 sie 2018

Jezioro Tyrkło

Część północna.Fot. Jhh. Źródło: pl.wikipedia.orgCzęść północna.
Fot. Jhh. Źródło: pl.wikipedia.org
Powierzchnia 236.00ha
Wymiary 5215.0m / 550.0m
Średnia głębokość 9.7m
Maksymalna głębokość 29.2m
Długość brzegu 14160.0m
Objętość 22892.0 tys. m3
Wysokość n.p.m. 116.6 m.n.p.m.
Rodzaj rynnowe
53°49′36,8″N 21°51′49,1″E53°49′36,8″N 21°51′49,1″E

Jezioro Tyrkło (niem. Tirklo-See, Türkle-See) – nieduże jezioro rynnowe, połączone z jeziorem Śniardwy Zatoką Okartowską, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz. Do jeziora wpływa się pod starym mostem kolejowym. Jego brzegi z jednej strony są wysokie, natomiast samo jezioro jest pięknym szlakiem żeglugowym.

Położenie

Przy południowym krańcu położona jest wieś Okartowo; na wschodzie rzeka Orzysza łączy Tyrkło Kanałem Orzyskim z jeziorem Orzysz. W północnym krańcu Tyrkła znajduje się źródło. Brzeg, na którym występuje to źródło, przez miejscowych nazywane jest "Wydrą".

Piasek, który naniosła Orzysza, utworzył podwodny cypelek, stok tego wypłycenia jest bardzo dobrym łowiskiem ryb drapieżnych. Na północ od ujścia Orzyszy znajduje się podwodny zarośnięty półwysep sięgający prawie do połowy jeziora. Poza tym przez całą szerokość jeziora przebiega garb o głębokości 7–8 m.

Przyroda

Można tu spotkać wiele gatunków ptaków, m.in. orła bielika, myszołowa, rybołowa, kaczki, perkozy, mewy, łabędzie.

Tyrkło nie należy do najłatwiejszych łowisk. Jego typowo rynnowy charakter objawiający się stromymi spadkami dna zaraz za pasem roślinności powoduje wędrówkę ryb bardziej przy brzegu. Linia brzegowa rozwinięta - brzegi przeważnie zalesione, w części północnej bardzo wysokie, miejscami strome. Brzegi wschodnie płaskie, miejscami podmokłe.

Jezioro słabo zarośnięte. Skład gatunkowy ryb zbliżony do występującego w Śniardwach, a więc najpopularniejsze gatunki ryb, które zamieszkują zbiornik to: leszcz, miętus, okoń, sandacz, sieja, sum, szczupak, węgorz.

Turystyka

Jezioro Tyrkło to doskonałe miejsce na spokojny wypoczynek. Na północnym brzegi zbiornika znajduje się duża polana, która w okresie letnim wykorzystywana jest jako pole namiotowe. Nad jeziorem obowiązuje strefa ciszy, dlatego też teren akwenu to ciche i spokojne miejsce gdzie można spędzić miło czas na łonie natury. Nad jeziorem znajduje się także plaża z niewielkim pomostem.

W Okartowie znajduje się ponadto stacja WOPR, a także zabytkowy kościół. W sąsiedztwie pola biwakowego znajduje się niewielki cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, na którym spoczywa 3 poległych żołnierzy niemieckich i 29 rosyjskich. Występują również ślady licznych umocnień z okresu II wojny światowej ciągnące się aż do jeziora Buwełno.

Woda w jeziorze jest silnie mulista, dno (z wyjątkiem południowej części) miękkie i bagniste, z wieloma podwodnymi przeszkodami.

Ciekawostki

W okresie wczesnośredniowiecznym biegła tędy granica między Galindią a Jaćwieżą. Nad brzegami tego jeziora zachowały się ślady pruskich grodzisk i strażnic z tego okresu. Najlepiej zachowała się strażnica Galindów Tyrkło, na zachodnim brzegu jeziora, w odległości około 2,5 km na północ od wsi Okartowo.

Ślady innego grodziska występują na przeciwległym brzegu jeziora, a trzecie znajdowało się w Okartowie. W czasach zakonu krzyżackiego powstał w tym miejscu niewielki zamek.

Bibliografia

Moje Mazury [10.07.2014]
pl.wikipedia.org [10.07.2014]
mazury.com [10.07.2014]
polskaniezwykla.pl [10.07.2014]