Johann Pfeiffer: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 21: | Linia 21: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }}<br/> | + | }} |
| + | ''' Johann Philipp Pfeiffer ''' lub Jan Filip Pfeiffer (ur. 19 lutego 1645 r. w Norymberdze, zm. 10 grudnia 1695 r. w [[Radostowo|Radostowie]])<ref>Na drzeworycie przedstawiającym Pfeiffera wykonanym przez Wolfganga Philippa Kiliana (1654-1732) jako dzień narodzin widnieje data 19 lutego 1646 r. Zob. Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście, Olsztyn 1999, s. 88. Niektórzy badacze podają odmienną datę i miejsce śmierci: 30 września 1695 w [[Żegoty|Żegotach]].</ref> – filozof, teolog, badacz starożytnej kultury greckiej, wykładowca [[Uniwersytet Albertyna | Uniwersytetu w Królewcu]], duchowny katolicki na [[Warmia|Warmii]], kanonik dobromiejski. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Życiorys== | ||
| + | Urodził się w protestanckiej rodzinie Heinricha Pfeiffera, notariusza i pisarza miejskiego. W 1663 r. przeniósł się do Altorf niedaleko Norymbergi. Po zakończeniu studiów w [[Królewiec|Królewcu]] w związku ze śmiercią ojca powrócił w 1669 r. na krótko do Norymbergi. Jednak następny okres życia, wbrew woli matki i pomimo propozycji objęcia stanowiska profesora na Uniwersytecie w Altorf, związał właśnie z Królewcem i katolicką [[Warmia|Warmią]]. | ||
| + | |||
| + | 28 listopada 1671 r. poślubił Dorotę Landenberg, córkę sekretarza księcia Fryderyka Wilhelma. Mieli troje dzieci: syna i dwie córki. W 1689 r. owdowiał. Śmierć żony bardzo przeżył, co wpłynęło na jego późniejsze poglądy oraz pracę. | ||
| + | |||
| + | 16 kwietnia 1694 r. z powodów religijnych przeniósł się wraz z dziećmi do [[Braniewo|Braniewa]]. Na zaproszenie biskupa warmińskiego [[Jan Zbąski|Jana Stanisława Zbąskiego]] udał się do [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]], gdzie 25 lipca 1694 r. w kościele parafialnym wraz z całą rodziną złożył katolickie wyznanie wiary i przyjął chrzest. 28 lipca 1694 r. w kościele dobromiejskim biskup warmiński udzielił mu tonsury. | ||
| − | + | W połowie 1694 r. w [[lkwim: Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Barczewie|kościele franciszkanów w Barczewie]] przyjął święcenia niższe. Następnie działał jako duchowny w [[Żegoty|Żegotach]] i [[Radostowo|Radostowie]], choć nigdy nie przyjął święceń kapłańskich. | |
| − | + | Miejsce i data jego śmierci nie są jednoznaczne. Badacze wskazują na obie te miejscowości. Pochowany został w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]].<ref>Informacja z wykazu prepozytów, dziekanów i kanoników kapituły kolegiackiej zamieszczona w ''Księdze rocznicowych nabożeństw żałobnych dobromiejskiego kościoła kolegickiego, karta 6''. Cyt. za.: "Rocznik Dobromiejski", R. II (2008), s. 33.</ref>. | |
| − | |||
===Szkoła i wykształcenie=== | ===Szkoła i wykształcenie=== | ||
| − | W wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w szkole św. Wawrzyńca w Norymberdze | + | W wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w szkole św. Wawrzyńca w Norymberdze realizującej program ''trivium'', czyli nauczanie łaciny, dialektyki i retoryki. Następnie uczył się w gimnazjum, a jako osiemnastolatek podjął studia filozoficzne i teologiczne na Uniwersytecie w Atlorf. W 1644 r. przeniósł się na uczelnię w Regensburgu (Ratyzbona), gdzie przez rok studiował konstytucję i administrację państwową. Wówczas też uczestniczył w zgromadzeniu stanów I Rzeszy, czyli Reichstagu. |
| + | |||
| + | Po dokończeniu studiów w Altorf podjął dalszą naukę na Uniwersytecie w Królewcu, co było możliwe w ramach współpracy obu uczelni. Wcześniej odwiedził uniwersytety niemieckie w Erfurcie, w Jenie, Lipsku, Wittenberdze i w Helmstadt. Na [[Uniwersytet Albertyna |królewieckiej Albertynie]] studiował filozofię, a w 1666 r. został magistrem i doktorem filozofii. W 1671 r. otrzymał profesurę języka greckiego. Na Uniwersytecie w Królewcu podjął też studia teologiczne. W 1680 r. otrzymał profesurę teologii, jednak urząd ten objął dopiero w 1685 r., kiedy otrzymał promocję na doktora teologii. | ||
===Praca=== | ===Praca=== | ||
| − | Swoją pierwszą pracę podjął w [[Królewiec|Królewcu]]. Podczas studiów był tam nauczycielem domowym. Po zdobyciu dyplomu doktora filozofii wykładał na ''alma mater'' filozofię i filologię, a w późniejszych latach wiedzę o antycznych pisarzach i Nowy Testament. Od 1685 r. równocześnie z pracą uniwersytecką pełnił funkcję kaznodziei dworskiego. Po dobrowolnej dymisji z pełnionych funkcji zajął się pracą duszpasterską. W 1694 r. nie przyjął oferowanego przez biskupa warmińskiego stanowiska na dworze biskupim, ale l sierpnia | + | Swoją pierwszą pracę podjął w [[Królewiec|Królewcu]]. Podczas studiów był tam nauczycielem domowym. Po zdobyciu dyplomu doktora filozofii wykładał na ''alma mater'' filozofię i filologię, a w późniejszych latach wiedzę o antycznych pisarzach i Nowy Testament. Od 1685 r. równocześnie z pracą uniwersytecką pełnił funkcję kaznodziei dworskiego. |
| + | |||
| + | Od 1685 r. Pfeiffer toczył długoletni spór teologiczny z teologami luterańskimi z Uniwersytetu w Królewcu, który zakończył się jego ustąpieniem ze stanowiska 26 kwietnia 1694 r. i utratą wszystkich dotychczas pełnionych przez niego funkcji. M.in. przeciwko niemu, jako zwolennikowi katolicyzmu, wystąpili Philipp Jakob Spener i Samuel von Pufendorf. Zarzewiem konfliktu było zatrzymanie się Pfeiffera w 1692 r. w klasztorze cystersów w Oliwie, co zostało odebrane jako wyraz sprzyjania katolikom. | ||
| + | |||
| + | Po dobrowolnej dymisji z pełnionych funkcji zajął się pracą duszpasterską. W 1694 r. nie przyjął oferowanego przez biskupa warmińskiego stanowiska na dworze biskupim, ale l sierpnia tego roku objął [[Parafia pw. św. Jana Ewangelisty w Żegotach |parafię w Żegotach]]. 3 stycznia 1695 r. otrzymał kanonię honorową w [[Dobre Miasto|Dobrym Mieście]]. 5 lipca 1695 r. został proboszczem [[Parafia pw. św. Anny i św. Jerzego w Radostowie |parafii w Radostowie]]. | ||
| − | ===Działalność | + | ===Działalność kulturalna i naukowa=== |
| − | W 1673 r. został inspektorem biblioteki Wallenroda, a od 1679 r. kierował biblioteką książęcą w [[Królewiec|Królewcu]]. Pfeiffer pozostawił po sobie szereg pism o tematyce teologicznej. Najważniejszym jego dziełem był jednak czterotomowy zbiór wykładów uniwersyteckich Pfeiffera i historia starożytnej Grecji | + | W 1673 r. został inspektorem biblioteki Wallenroda, a od 1679 r. kierował biblioteką książęcą w [[Królewiec|Królewcu]]. Pfeiffer pozostawił po sobie szereg pism o tematyce teologicznej. Najważniejszym jego dziełem był jednak czterotomowy zbiór wykładów uniwersyteckich Pfeiffera i historia starożytnej Grecji ze szczególnym uwzględnieniem życia religijnego Greków. |
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
| − | + | W 1694 r. towarzyszył biskupowi [[Jan Zbąski|Zbąskiemu]] w podróży do Warszawy i otrzymał audiencję u króla Jana III Sobieskiego. | |
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | + | Filipkowski Janusz, ''Johann Philipp Pfeiffer – kanonik dobromiejski, filolog, filozof i teolog'', „Rocznik Dobromiejski”, T. 4 (2010) [wyd. 2011], s. 244-249. | |
| − | + | Kopiczko Andrzej, ''Kanonicy dobromiejscy 1521-1771'', [w:] ''Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście'', Olsztyn 1999, s. 87-88. | |
[[Kategoria: Osoba|Pfeiffer, Johann]] | [[Kategoria: Osoba|Pfeiffer, Johann]] | ||
Wersja z 14:30, 27 sty 2015
| Johann Pfeiffer | |
| | |
 Johann Pfeiffer. Drzeworyt wykonany przez Wolfganga Philippa Kiliana. Źródło:
J. Filipkowski, Johann Philipp Pfeiffer – kanonik dobromiejski, filolog, filozof i teolog, „Rocznik Dobromiejski”, T. 4 2010, s. 243.
| |
| Data i miejsce urodzenia | 19 lutego 1645 r. Norymberga |
| Data i miejsce śmierci | 10 grudnia 1695 r. Radostowo |
Johann Philipp Pfeiffer lub Jan Filip Pfeiffer (ur. 19 lutego 1645 r. w Norymberdze, zm. 10 grudnia 1695 r. w Radostowie)[1] – filozof, teolog, badacz starożytnej kultury greckiej, wykładowca Uniwersytetu w Królewcu, duchowny katolicki na Warmii, kanonik dobromiejski.
Spis treści
Życiorys
Urodził się w protestanckiej rodzinie Heinricha Pfeiffera, notariusza i pisarza miejskiego. W 1663 r. przeniósł się do Altorf niedaleko Norymbergi. Po zakończeniu studiów w Królewcu w związku ze śmiercią ojca powrócił w 1669 r. na krótko do Norymbergi. Jednak następny okres życia, wbrew woli matki i pomimo propozycji objęcia stanowiska profesora na Uniwersytecie w Altorf, związał właśnie z Królewcem i katolicką Warmią.
28 listopada 1671 r. poślubił Dorotę Landenberg, córkę sekretarza księcia Fryderyka Wilhelma. Mieli troje dzieci: syna i dwie córki. W 1689 r. owdowiał. Śmierć żony bardzo przeżył, co wpłynęło na jego późniejsze poglądy oraz pracę.
16 kwietnia 1694 r. z powodów religijnych przeniósł się wraz z dziećmi do Braniewa. Na zaproszenie biskupa warmińskiego Jana Stanisława Zbąskiego udał się do Lidzbarka Warmińskiego, gdzie 25 lipca 1694 r. w kościele parafialnym wraz z całą rodziną złożył katolickie wyznanie wiary i przyjął chrzest. 28 lipca 1694 r. w kościele dobromiejskim biskup warmiński udzielił mu tonsury.
W połowie 1694 r. w kościele franciszkanów w Barczewie przyjął święcenia niższe. Następnie działał jako duchowny w Żegotach i Radostowie, choć nigdy nie przyjął święceń kapłańskich.
Miejsce i data jego śmierci nie są jednoznaczne. Badacze wskazują na obie te miejscowości. Pochowany został w Lidzbarku Warmińskim.[2].
Szkoła i wykształcenie
W wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w szkole św. Wawrzyńca w Norymberdze realizującej program trivium, czyli nauczanie łaciny, dialektyki i retoryki. Następnie uczył się w gimnazjum, a jako osiemnastolatek podjął studia filozoficzne i teologiczne na Uniwersytecie w Atlorf. W 1644 r. przeniósł się na uczelnię w Regensburgu (Ratyzbona), gdzie przez rok studiował konstytucję i administrację państwową. Wówczas też uczestniczył w zgromadzeniu stanów I Rzeszy, czyli Reichstagu.
Po dokończeniu studiów w Altorf podjął dalszą naukę na Uniwersytecie w Królewcu, co było możliwe w ramach współpracy obu uczelni. Wcześniej odwiedził uniwersytety niemieckie w Erfurcie, w Jenie, Lipsku, Wittenberdze i w Helmstadt. Na królewieckiej Albertynie studiował filozofię, a w 1666 r. został magistrem i doktorem filozofii. W 1671 r. otrzymał profesurę języka greckiego. Na Uniwersytecie w Królewcu podjął też studia teologiczne. W 1680 r. otrzymał profesurę teologii, jednak urząd ten objął dopiero w 1685 r., kiedy otrzymał promocję na doktora teologii.
Praca
Swoją pierwszą pracę podjął w Królewcu. Podczas studiów był tam nauczycielem domowym. Po zdobyciu dyplomu doktora filozofii wykładał na alma mater filozofię i filologię, a w późniejszych latach wiedzę o antycznych pisarzach i Nowy Testament. Od 1685 r. równocześnie z pracą uniwersytecką pełnił funkcję kaznodziei dworskiego.
Od 1685 r. Pfeiffer toczył długoletni spór teologiczny z teologami luterańskimi z Uniwersytetu w Królewcu, który zakończył się jego ustąpieniem ze stanowiska 26 kwietnia 1694 r. i utratą wszystkich dotychczas pełnionych przez niego funkcji. M.in. przeciwko niemu, jako zwolennikowi katolicyzmu, wystąpili Philipp Jakob Spener i Samuel von Pufendorf. Zarzewiem konfliktu było zatrzymanie się Pfeiffera w 1692 r. w klasztorze cystersów w Oliwie, co zostało odebrane jako wyraz sprzyjania katolikom.
Po dobrowolnej dymisji z pełnionych funkcji zajął się pracą duszpasterską. W 1694 r. nie przyjął oferowanego przez biskupa warmińskiego stanowiska na dworze biskupim, ale l sierpnia tego roku objął parafię w Żegotach. 3 stycznia 1695 r. otrzymał kanonię honorową w Dobrym Mieście. 5 lipca 1695 r. został proboszczem parafii w Radostowie.
Działalność kulturalna i naukowa
W 1673 r. został inspektorem biblioteki Wallenroda, a od 1679 r. kierował biblioteką książęcą w Królewcu. Pfeiffer pozostawił po sobie szereg pism o tematyce teologicznej. Najważniejszym jego dziełem był jednak czterotomowy zbiór wykładów uniwersyteckich Pfeiffera i historia starożytnej Grecji ze szczególnym uwzględnieniem życia religijnego Greków.
Ciekawostki
W 1694 r. towarzyszył biskupowi Zbąskiemu w podróży do Warszawy i otrzymał audiencję u króla Jana III Sobieskiego.
Przypisy
- ↑ Na drzeworycie przedstawiającym Pfeiffera wykonanym przez Wolfganga Philippa Kiliana (1654-1732) jako dzień narodzin widnieje data 19 lutego 1646 r. Zob. Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście, Olsztyn 1999, s. 88. Niektórzy badacze podają odmienną datę i miejsce śmierci: 30 września 1695 w Żegotach.
- ↑ Informacja z wykazu prepozytów, dziekanów i kanoników kapituły kolegiackiej zamieszczona w Księdze rocznicowych nabożeństw żałobnych dobromiejskiego kościoła kolegickiego, karta 6. Cyt. za.: "Rocznik Dobromiejski", R. II (2008), s. 33.
Bibliografia
Filipkowski Janusz, Johann Philipp Pfeiffer – kanonik dobromiejski, filolog, filozof i teolog, „Rocznik Dobromiejski”, T. 4 (2010) [wyd. 2011], s. 244-249. Kopiczko Andrzej, Kanonicy dobromiejscy 1521-1771, [w:] Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście, Olsztyn 1999, s. 87-88.
