Kamień (gmina Ruciane-Nida)

Kamień
Kamień zimą
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Ruciane-Nida
Sołectwo	Iznota
Liczba ludności (2010)	54
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kamień
Położenie na mapie Polski Kamień
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kamień (niem. Kamien, od 1938 r. Keilern) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1946-1972 wieś wchodziła w skład powiatu mrągowskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 54 mieszkańców (łącznie z Iznotą, Bartlewem i Gąsiorem. Wieś wchodzi w skład sołectwa Iznota, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Józef Sater.

Położenie

thumb|300px|left|Kamień. Nad jeziorem BełdanyWieś położona jest we wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w Puszczy Piskiej, na zachodnim brzegu jeziora Bełdany, 7 km na północ od Rucianego-Nidy, 14 km na południe od Mikołajek. Około 1,5 km na północny wschód od osady znajduje się niewielkie (ok. 4 ha) jeziorko Gryżewko. Binduga położona około 1 km na południe od Kamienia nosi nazwę Siekierniak, czyli tak samo jak znajdująca się w pobliżu wysepka na Bełdanach.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowo-wschodnich obszarów Prus Królewskich jako osada szkatułowa. Jej nazwa wywodzi się od dużego głazu, który wedle miejscowego podania miał niegdyś służyć do składnia ofiar. W 1707 roku pastor Rafał Skierło z Rozóg (powiat szczycieński) założył wieś na prawie chełmińskim, która objęła cztery łany. Pastor otrzymał siedem lat wolnizny, a po tym czasie miał płacić czynsz roczny w wysokości 12 marek od łanu. Przyznano mu ponadto prawo do pozyskiwania budulca z lasów królewskich oraz wolne rybołówstwo w jeziorze Bełdany na własne potrzeby. Około 1740 roku założono we wsi szkołę, jednak działała ona krótko. W 1785 roku w Kamieniu było dziewięć gospodarstw, w roku 1839 - osiem budynków mieszkalnych i 87 mieszkańców, zaś w 1857 roku - 80 mieszkańców. W początkach następnego stulecia (1925) mieszkało tu 30 osób. Do 1945 roku wieś należała do parafii ewangelickiej w Ukcie.

Po II wojnie światowej Kamień włączono do sołectwa Iznota; do 1972 roku należał on najpierw do gminy, a później - gromady Ukta w powiecie mrągowskim. Warto jednak zaznaczyć, że wieś została ponownie zasiedlona dopiero w maju 1953 roku. W powojennych spisach powszechnych Kamień był ujmowany łącznie z Iznotą i pozostałymi miejscowościami sołectwa: Bartlewem i Gąsiorem. W tym czasie w dalszym ciągu była to niewielka osada, która z czasem przekształciła się miejscowość letniskową. W Kamieniu i okolicach zakładano liczne zakładowe ośrodki sportowo-wypoczynkowe. Miejscowy Ośrodek Turystyki Wodnej w 1984 roku dysponował 40 stałymi oraz 300 sezonowymi miejscami noclegowymi. W sezonie czynna tu była wypożyczalnia sprzętu turystycznego oraz przystań Żeglugi Mazurskiej. thumb|300px|left|Kamień. Ośrodek Turystyki Wypoczynkowej PTTK Obecnie Kamień jest istotnym punktem na szlaku żeglarskim Wielkich Jezior Mazurskich (odcinek Ruciane-Nida - Mikołajki). Znajduje się tu ośrodek wypoczynkowy: miejsca noclegowe, jadalnia, bufet, wypożyczalnia sprzętu wodnego i turystycznego.

Zabytki

• Dawny cmentarz ewangelicki

Bibliografia

1. Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1975.
2. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
4. Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
5. Warmia i Mazury. Przewodnikilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
6. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
7. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
8. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]

Zobacz też

• Kamień w gminie Iława
• Kamień w gminie Korsze