Katolicka Szkoła Polska w Jarotach

Katolicka Szkoła Polska w Jarotach
Tablica z numerem domu na ul. Jarockiej 47, gdzie mieściła się szkoła polska w Jarotach, źródło: polskaniezwykla.pl [23.03.2014]
Data założenia:	12 sierpnia 1930 r.
Poziom szkoły:	podstawowy
Adres:	Jaroty

Katolicka Szkoła Polska w Jarotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel Lucjan Latosiński.

Historia

Szkoła polska w Jarotach została otwarta 12 września 1930 r. Początkowo mieściła się w domu Jakuba Wieczorka, z czasem przeniesiono ją do budynku Jakuba Barczewskiego. Pierwszym kierownikiem szkoły był Lucjan Latosiński z Wielkopolski. Uczył on dziesięcioro dzieci. W 1932 r. przeniesiono go do Szkoły Polskiej w Stanclewie.

Nowym kierownikiem szkoły w Jarotach został Konrad Sikora. Działał on w Towarzystwie Nauczycieli Polskich, publikował artykuły na łamach Poradnika Nauczycielskiego i Gazety Olsztyńskiej. Prowadził kapelę ludową, uporządkował bibliotekę, przygotowywał występy chóralne. Wraz z żoną Febronią występował w chórze im. Feliksa Nowowiejskiego. W 1935 r. podjął się opieki nad powstałą drużyną harcerską. Sikora odpierał ataki na szkołę polską. Niestety przed ostatnim z nich nie udało się obronić. W sierpniu 1939 r. na szkołę napadła młodzież, dokonując zniszczeń całego lokalu. Niedługo potem nauczyciela aresztowano i osadzono w obozie koncentracyjnym w Hohenbruch. Szkoła polska w Jarotach została zamknięta 31 sierpnia 1939 r.

Cele i zadania

Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.

Kadra pedagogiczna

Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:

• Lucjan Latosiński
• Konrad Sikora

Osiągnięcia

Drużyna chłopców ze szkoły w Jarotach zajęła drugie miejsce w pierwszych mistrzostwach sportowych Warmii, które odbyły się 22 września 1935 r. w Pluskach.

Uczniowie i absolwenci

Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Jarotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:

• 1930 – 10 osoby
• 1931 – 11 osób
• 1932 – 9 osób
• 1933 – 10 osób
• 1934 – 7 osoby
• 1935 – 12 osób
• 1936 – 10 osób
• 1937 – 12 osób
• 1938 - 10 osób
• 1939 - 13 osób

Absolwentami Szkoły Polskiej w Jarotach, którzy kontynuowali dalszą naukę są: Andrzej Maczuga, Alojzy Malewski, Jan Grzywaczewski.

Ciekawostki

12 kwietnia 1969 r. z okazji 40-lecia szkolnictwa polskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu w uroczystościach, które odbywały się w Szkole Podstawowej w Jarotach, udział brał nauczyciel Konrad Sikora. W kronice szkolnej zanotował wspomnienia z tego jubileuszu.

Tablica pamiątkowa

09 czerwca 1957 r. Edward Turowski dokonał w Jarotach odsłonięcia pamiątkowej tablicy z napisem:

"W tym domu w latach 1930-1939

Mieściła się szkoła polska

Pomimo terroru i prześladowań

Uczyli w niej ugruntowując polskość

Lucjan Latosiński

Konrad Sikora".

Tablica pamiątkowa mieści się na posesji przy ul. Jarockiej 47 w Olsztynie. Informuje, że w tym miejscu w budynku Barczewskich istniała szkoła polska w Jarotach.

Bibliografia

Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960, Warszawa 1978.

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939, Olsztyn 1980.

Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.

polskaniezwykla.pl [23.03.2014]

Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939), [w:] Dziecko w historii - wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.