Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 9: Linia 9:
 
|Adres            =  Skajboty
 
|Adres            =  Skajboty
 
}}
 
}}
''' Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był nauczyciel [[Józef Hoffmann]].<br/><br/>
+
''' Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach''' – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych [[Prusy Wschodnie| Prusach Wschodnich]]. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był [[Józef Hoffmann]].<br/><br/>
 
== Historia ==
 
== Historia ==
Szkoła Polska w [[Skajboty |Skajbotach]] powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u kowala Krakora. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Jan Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole, stąd też został posądzony przez polskiego konsula z [[Olsztyn|Olsztyna]] Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go nauczyciel [[Jan Hinc]]. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich. Kolejnym kierownikiem szkoły został [[Kazimierz Pacer]]. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował nauczyciel [[Wojciech Gromadecki]]. Po powrocie Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne.  
+
Szkoła Polska w [[Skajboty |Skajbotach]] powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u miejscowego kowala. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Józef Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole i został posądzony przez polskiego konsula z [[Olsztyn|Olsztyna]] Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go [[Jan Hinc]]. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich.  
  
Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r. Wtedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię.
+
Kolejnym kierownikiem szkoły był [[Kazimierz Pacer]]. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował [[Wojciech Gromadecki]]. Po powrocie z wojska Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne.
 +
 
 +
Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r., kiedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Cele i zadania ==
 
== Cele i zadania ==
 
Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
 
Szkoła działała na podstawie ''Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim'', która weszła w życie 21 lutego 1929 r.
Linia 28: Linia 31:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Uczniowie i absolwenci ==
 
== Uczniowie i absolwenci ==
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Skajbotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930-1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
+
Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Skajbotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:
 
* 1930 – 2 osoby
 
* 1930 – 2 osoby
 
* 1931 – 7 osób
 
* 1931 – 7 osób
Linia 39: Linia 42:
 
* 1938 – 16 osób
 
* 1938 – 16 osób
 
* 1939 – 12 osób
 
* 1939 – 12 osób
Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. [[Jadwiga Gnatowska]] - słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w [[Chaberkowo|Chaberkowie]].
+
Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. [[Jadwiga Gnatowska]] słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w [[Chaberkowo|Chaberkowie]].
<br/>
 
== Ciekawostki ==
 
Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub nauczyciela Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r. brali udział działacze Związku Polaków w Niemczech z Olsztyna.
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Tablica pamiątkowa ==
 
== Tablica pamiątkowa ==
W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono pamiątkową tablicę z napisem:
+
W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono tablicę pamiątkową z napisem:
  
 
"W tym budynku
 
"W tym budynku
  
w latach 1930-1939
+
w latach 1930–1939
  
 
mieściła się polska
 
mieściła się polska
Linia 59: Linia 60:
 
Warmińskiej".
 
Warmińskiej".
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
== Ciekawostki ==
 +
Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r., brali udział działacze [[Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]] z Olsztyna.
 +
<br/>
 +
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945-1960'', Warszawa 1978.
+
Filipkowski Tadeusz, ''Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960'', Warszawa 1978.
  
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919-1939'', Olsztyn 1980.
+
Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, ''Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939'', Olsztyn 1980.
  
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929-1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010.
+
Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, ''Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia'', Olsztyn 2010.
  
 
[http://nasza-warmia.wm.pl/Oplakany-stan-bylej-polskiej-szkoly,80991 nasza-warmia.wm.pl] [22.03.2014]
 
[http://nasza-warmia.wm.pl/Oplakany-stan-bylej-polskiej-szkoly,80991 nasza-warmia.wm.pl] [22.03.2014]
  
Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929-1939)'', [w:] ''Dziecko w historii - wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
+
Radziszewska Maria, ''"Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939)'', [w:] ''Dziecko w historii wątek korczakowski'', red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Szkoły polskie w Prusach Wschodnich]] [[Kategoria: Nauczyciele polscy]] [[Kategoria: Prusy Wschodnie]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Barczewo]]
+
[[Kategoria: Szkolnictwo]]
 +
 
 +
[[Kategoria: Szkoły podstawowe]]  
 +
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]
 +
[[Kategoria: Barczewo (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: 1919-1944]]

Aktualna wersja na dzień 12:26, 24 paź 2014

Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach

Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: domwarminski.pl [22.03.2014]
Budynek dawnej szkoły polskiej w Skajbotach, źródło: domwarminski.pl [22.03.2014]
Data założenia: 11 sierpnia 1930 r.
Poziom szkoły: podstawowy
Adres: Skajboty

Katolicka Szkoła Polska w Skajbotach – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1939 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był Józef Hoffmann.

Historia

Szkoła Polska w Skajbotach powstała 11 sierpnia 1930 r. Zajęcia lekcyjne odbywały się w izbie wynajętej u miejscowego kowala. Pierwszym kierownikiem szkoły został doświadczony nauczyciel Józef Hoffmann. Poświęcał on sporo uwagi każdemu dziecku w szkole i został posądzony przez polskiego konsula z Olsztyna Józefa Gieburowskiego o zaniedbywanie działalności pozaszkolnej. W tej sytuacji Hoffmann złożył rezygnację z pracy w szkolnictwie polskim w Niemczech. W kwietniu 1933 r. zastąpił go Jan Hinc. Nowy kierownik angażował się w życie mniejszości polskiej, odpierał ataki na szkołę polską. We wrześniu 1937 r. władze niemieckie nakazały mu opuszczenie Prus Wschodnich.

Kolejnym kierownikiem szkoły był Kazimierz Pacer. Po dwóch miesiącach pracy w szkole powołano go na cztery miesiące do wojska. Zastępstwo sprawował Wojciech Gromadecki. Po powrocie z wojska Pacer rozwinął zajęcia świetlicowe, przygotowywał przedstawienia teatralne, prowadził zespoły muzyczne i taneczne.

Szkoła polska przestała istnieć 24 sierpnia 1939 r., kiedy to żołnierze Wehrmachtu zajęli szkołę i urządzili w niej kancelarię.

Cele i zadania

Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.

Kadra pedagogiczna

Kierownikami i jednocześnie nauczycielami szkoły byli:

  • Józef Hoffmann
  • Jan Hinc
  • Kazimierz Pacer
  • Wojciech Gromadecki – zastępstwo

Osiągnięcia

W szkole w Skajbotach dwukrotnie odbywały się kwartalne konferencje regionalne dla nauczycieli szkół polskich. Stanowiły one formę dokształcania. Konferencje składały się z lekcji pokazowej, referatu i dyskusji. Na pierwszej konferencji, która miała miejsce 1 września 1934 r., lekcję pokazową z przedmiotu ortografia oraz referat wygłosił Jan Hinc. Na drugiej konferencji (15 czerwca 1938 r.) lekcję pokazową z krajoznawstwa na temat "Plan naszej wsi" przeprowadził Kazimierz Pacer.

Uczniowie i absolwenci

Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Skajbotach uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1939 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:

  • 1930 – 2 osoby
  • 1931 – 7 osób
  • 1932 – 13 osób
  • 1933 – 8 osób
  • 1934 – 14 osób
  • 1935 – 14 osób
  • 1936 – 12 osób
  • 1937 – 13 osób
  • 1938 – 16 osób
  • 1939 – 12 osób

Absolwentką Szkoły Polskiej w Skajbotach jest m.in. Jadwiga Gnatowska – słuchaczka Uniwersytetu Ludowego w Dalkach oraz Państwowego Seminarium dla Ochroniarek w Warszawie, przedszkolanka polskiej ochronki w Chaberkowie.

Tablica pamiątkowa

W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Skajbotach umieszczono tablicę pamiątkową z napisem:

"W tym budynku

w latach 1930–1939

mieściła się polska

szkoła świadectwo

polskości Ziemi

Warmińskiej".

Ciekawostki

Wielką manifestacją polskości w Skajbotach był ślub Kazimierza Pacera z Agnieszką Barabaszówną. W uroczystości, która miała miejsce 10 października 1938 r., brali udział działacze Związku Polaków w Niemczech z Olsztyna.

Bibliografia

Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960, Warszawa 1978.

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939, Olsztyn 1980.

Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.

nasza-warmia.wm.pl [22.03.2014]

Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939), [w:] Dziecko w historii – wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.