Kolkiejmy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Dzieje miejscowości)
Linia 39: Linia 39:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś została lokowana 19 czerwca 1342 roku. Wystawcą dokumentu był wielki mistrz krzyżacki [[Ludolf Kӧnig]]. Nadał on włókę ziemi [[Prusowie|Prusowi]] o imieniu Tulekoyte. Wspomniana włóka ziemi znajdowała się przy wsi ''Quolskaym'' - była to pierwotna nazwa Kolkiejm. W XIV wieku miała charakter pruskiej wsi obejmującej obszar 6 włók i 5 służb rycerskich. W 1785 roku miejscowość składała się z 4 domów. W 1817 roku 36 mieszkańców żyło w 5 budynkach mieszkalnych. W XIX wieku miejscowość była licznie zamieszkana przez Polaków. Około 1890 roku miejscowi Polacy należeli do polskiej gminy ewangelickiej w [[Srokowo|Srokowie]]. W latach 20. XX wieku majątek należał do Georga Siegfrieda i obejmował obszar 320 ha.
+
Pierwotnie na obszarze obecnej wsi istniała osada pruska zwana ''Kolkkaimis''. Po opanowaniu tych terenów przez [[Zakon Krzyżacki]] osada przestała istnieć.
 +
Wieś została lokowana 19 czerwca 1342 roku. Wystawcą dokumentu był wielki mistrz krzyżacki [[Ludolf Kӧnig]]. Nadał on łan ziemi [[Prusowie|Prusowi]] o imieniu Tulekoyte. Wspomniany łan ziemi znajdował się właśnie przy dawnej osadzie ''Kolkkaimis''. W XIV wieku Kolkiejmy miały charakter pruskiej wsi obejmującej obszar 6 łanów i 5 służb rycerskich. W XV wieku dobra stały się własnością rodziny  [[von der Groeben|von der Groebenów]].
 +
 
 +
W 1785 roku miejscowość składała się z 4 domów. W 1817 roku 36 mieszkańców żyło w 5 budynkach mieszkalnych. W XIX wieku miejscowość była licznie zamieszkana przez Polaków. W latach 1821-1825 Kolkiejmy, [[Jegławki]] oraz [[Skandławki]] stały się własnością rodziny Siegfriedów. Około 1890 roku miejscowi Polacy należeli do polskiej gminy ewangelickiej w [[Srokowo|Srokowie]]. W latach 20. XX wieku majątek należał do Georga Siegfrieda i obejmował obszar 320 ha. Jednak już na początku XX wieku majątek został oddany w dzierżawę. Miejscowy folwark specjalizował się w hodowli koni rasy warmińskiej.
  
 
Po zakończeniu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] we wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Kolkiejmy|państwowe gospodarstwo rolne]]. 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa [[Wilczyny]] w [[gmina Srokowo|gminie Srokowo]]. W 1970 roku Kolkiejmy były zamieszkane przez 89 osób.
 
Po zakończeniu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] we wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Kolkiejmy|państwowe gospodarstwo rolne]]. 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa [[Wilczyny]] w [[gmina Srokowo|gminie Srokowo]]. W 1970 roku Kolkiejmy były zamieszkane przez 89 osób.
  
Nazwa niemiecka: Kollkeim. W czasach przedkrzyżackich istniała tu wieś pruska o nazwie Kolkkaimis, czyli “Wieś na Rozlewiskach” – co nie będzie zapewne tłumaczeniem dosłownym, ale zbliżonym, ponieważ słowo “kolk”  znaczyło “kałuża”, a “kaimis” – “wieś”. Czyżby biegnący tędy strumień w czasie wiosennych roztopów aż tak dawał się we znaki? Otóż po podboju Prus przez Krzyżaków wieś przestała istnieć, ale jej nazwa przetrwała w pamięci okolicznej ludności, toteż gdy w 1342 r. władze krzyżackie nadały tu Prusowi Tulekoyte niewielki mająteczek z powinnością służby zbrojnej na rzecz strażnicy krzyżackiej w Barcianach – czyli tzw. “dobro służebne” – i gdy później powstały tu dalsze tego typu dobra, stara nazwa ożyła i przylgnęła do nich na zawsze. W XV w. owe mająteczki, pozbawione już właścicieli, scalono w jeden większy, który znalazł się w rękach rodziny rycerskiej von der Groebenów, podobnie jak Jegławki, a później też Skandławki. W latach 1821-1825 te trzy majątki nabyła rodzina Siegfriedów, której poszczególni członkowie zbudowali dla siebie  w Jegławkach i Skandławkach nowe rezydencje pałacowe. Na początku XX w. Jegławki i Kolkiejmy oddano w dzierżawę. Ponieważ w Kolkiejmach nigdy nie było rezydencji dworskiej, tutejszy dzierżawca zbudował ją sobie w formie dość okazałej, otoczywszy ją parkiem. Folwark liczył 320 ha (w tym 50 ha lasu) i specjalizował się w hodowli koni zimnokrwistych rasy warmińskiej oraz tuczu świń (200 tuczników). Robotnikami folwarcznymi byli przeważnie Polacy, którzy u schyłku XIX w. należeli do polskiej gminy ewangelickiej w Srokowie. Po wojnie utworzono tu państwowe gospodarstwo rolne.
 
<br/>
 
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
...
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Murowany [[Dwór w Kolkiejmach|dwór]] wniesiony z przełomu XVIII/XIX wieku, otoczony parkiem
+
*Murowany [[Dwór w Kolkiejmach|dwór]] wniesiony na przełomie XVIII/XIX wieku, otoczony parkiem
 
*Pozostałości parku dworskiego z zachowanymi pojedynczymi okazami starodrzewia
 
*Pozostałości parku dworskiego z zachowanymi pojedynczymi okazami starodrzewia
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
+
 
 
<br/>
 
<br/>
  

Wersja z 00:05, 12 kwi 2014

Kolkiejmy

Dwór w Kolkiejmach
Dwór w Kolkiejmach
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Srokowo
Sołectwo Wilczyny
Liczba ludności (2010) 128[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kolkiejmy
Kolkiejmy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kolkiejmy
Kolkiejmy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kolkiejmy (niem. Kollkeim) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 128 mieszkańców (łącznie z Wikrowem). Wieś wchodzi w skład sołectwa Wilczyny, w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje Małgorzata Dwulat[2].

Położenie

Miejscowość leży w odległości 7 km na północny zachód od Srokowa.

Dzieje miejscowości

Pierwotnie na obszarze obecnej wsi istniała osada pruska zwana Kolkkaimis. Po opanowaniu tych terenów przez Zakon Krzyżacki osada przestała istnieć. Wieś została lokowana 19 czerwca 1342 roku. Wystawcą dokumentu był wielki mistrz krzyżacki Ludolf Kӧnig. Nadał on łan ziemi Prusowi o imieniu Tulekoyte. Wspomniany łan ziemi znajdował się właśnie przy dawnej osadzie Kolkkaimis. W XIV wieku Kolkiejmy miały charakter pruskiej wsi obejmującej obszar 6 łanów i 5 służb rycerskich. W XV wieku dobra stały się własnością rodziny von der Groebenów.

W 1785 roku miejscowość składała się z 4 domów. W 1817 roku 36 mieszkańców żyło w 5 budynkach mieszkalnych. W XIX wieku miejscowość była licznie zamieszkana przez Polaków. W latach 1821-1825 Kolkiejmy, Jegławki oraz Skandławki stały się własnością rodziny Siegfriedów. Około 1890 roku miejscowi Polacy należeli do polskiej gminy ewangelickiej w Srokowie. W latach 20. XX wieku majątek należał do Georga Siegfrieda i obejmował obszar 320 ha. Jednak już na początku XX wieku majątek został oddany w dzierżawę. Miejscowy folwark specjalizował się w hodowli koni rasy warmińskiej.

Po zakończeniu II wojny światowej we wsi powstało państwowe gospodarstwo rolne. 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa Wilczyny w gminie Srokowo. W 1970 roku Kolkiejmy były zamieszkane przez 89 osób.



Zabytki

  • Murowany dwór wniesiony na przełomie XVIII/XIX wieku, otoczony parkiem
  • Pozostałości parku dworskiego z zachowanymi pojedynczymi okazami starodrzewia


Bibliografia

  1. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
  2. Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
  3. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 15.03.2014]
  4. Historia majątku w Kolkiejmach [data dostępu: 15.03.2014]
  5. Ciekawe Mazury.pl [data dostępu: 15.03.2014]
  6. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy


Zobacz też

...