Jegławki
Jegławki | |
| |
Pałac w Jegławkach.
Fot. Mieczysław Kalski | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Srokowo |
Sołectwo | Wilczyny |
Liczba ludności (2010) | 308[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Jegławki (niem. Jäglack) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze Starymi Jegławkami). Wieś wchodzi w skład sołectwa Wilczyny, w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje Małgorzata Dwulat[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość leży w odległości 6 km na północny zachód od Srokowa.
Dzieje miejscowości
Wieś założono dokładnie 3 październia 1422 roku jako wieś drobnoszlachecką na prawie chełmińskim o wyraźnie pruskim charakterze. We wsi działał młyn, którego właściciele nie byli zwolnieni z obowiązku płacenia czynszu. W XVI stuleciu, w okresie wojny polsko-krzyżackiej, miejscowość nie uniknęła poważnych zniszczeń. W 1785 roku wieś składała się z 17 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Jegławkach mieszkało 181 osób żyjących w 15 domostwach.
Od 1821 do 1945 roku wieś stanowiła własność rodziny Siegfriedów. W roku 1848 wzniosła ona w Jegławkach pałac w stylu neogotyckim, nawiązującym do architektury angielskiej czasów Tudorów oraz sztuki włoskiej. Około 1890 roku mieszkańcy wsi należeli do polskiej gminy kościelnej z siedzibą w Srokowie. W czasie I wojny światowej, na przełomie sierpnia i września 1914 roku, w majątku stacjonowały wojska rosyjskie. Wieś uniknęła zniszczeń, jednak żołnierze zabrali dużą ilość żywności oraz żywy inwentarz (konie, bydło). Przerażeni mieszkańcy znaleźli w tym okresie schronienie w pałacowych murach. Przy wjeździe do parku w 1923 roku ustawiono pomnik upamiętniający poległych w latach 1914–1918. Przed 1945 rokiem majątek był dzierżawiony przez Gerharda Kiehla, prezesa Towarzystwa Gospodarki Rolnej w Barcianach.
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstał PGR. W 1973 roku wieś i PGR wchodziły w skład sołectwa Wilczyny. W tym czasie w miejscowości działało przedszkole, czteroklasowa szkoła podstawowa, punkt biblioteczny, a także sala kinowa na 50 miejsc.
Ludzie związani z miejscowością
- Arno Surmiński (ur. 1934) – urodzony w Jegławkach prawnik i dziennikarz, autor ponad 20 książek, m.in. przetłumaczonej na język polski Wsi w Prusach Wschodnich. Książka jest poświęcona przeszłości Jegławek ukazywanej z perspektywy wspomnieniowej.
Zabytki
- neogotycki pałac wzniesiony w 1848 roku: obecnie budowla należy do osoby prywatnej
- park pałacowy z XIX wieku, na którego terenie odnaleziono ślady staropruskiego grodziska
- zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku: 2 magazyny, 2 chlewy, kurnik, stodoła, kuźnia, budynki gospodarcze
- drewniany wiatrak z 2. połowy XIX wieku
- pomnik wojenny z okresu I wojny światowej poświęcony poległym mieszkańcom wsi i okolic
Przypisy
- ↑ Łącznie: Jegławki i Stare Jegławki.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
Ciekawe Mazury.pl [10.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Jegławki. Wieś w Prusach Wschdonich [10.03.2014]
Portal gminy Srokowo [10.03.2014]
Gmina Srokowo i okolice [10.03.2014]
Polska Niezwykła [10.03.2014]