Parafia pw. św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Pierzchałach

Parafia pw. św. Małgorzaty w Pierzchałach
Kościół pw. św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Pierzchałach, autor: Jacek Bogdan, źródło: Wikimedia Commons
Siedziba	Pierzchały
Adres	Pierzchały 16, 14-526 Płoskinia
Data powołania	1 stycznia 1996 r.
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	warmińska
Dekanat	Frombork
Kościół	Kościół pw. św. Małgorzaty w Pierzchałach

Parafia pw. św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy w Pierzchałach — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Frombork należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w Pierzchałach. Obecnie (2014 r.) proboszczem parafii jest ks. mgr Radosław Gołębiewski.

Historia parafii

Miejscowość została założona przez kapitułę warmińską w 1311 roku na prawie chełmińskim. W 1341 roku biskup warmiński Henryk Fleming ustanowił w Pierzchałach parafię. Przed 1341 rokiem Pierzchały były siedzibą Kapituły Kolegiackiej, którą w 1343 roku przeniesiono do Głotowa, a w 1347 do Dobrego Miasta. Od początku XV wieku kościół był filią parafii św. Jerzego w Szalmii. Po drugiej wojnie światowej zamieniony na magazyn PGR, uległ dewastacji. Rozebrano kaplicę, zakrystię, dach i wieżę. Nawę podzielono na dwie kondygnacje, wykorzystując do tego więźbę dachową kościoła. Gotycki portal zamurowano, częściowo również wejścia boczne. Odbudowa kościoła w była możliwa dopiero po 1990 roku, gdy jego ruiny jako własność zwrócono Kościołowi katolickiemu. Decyzję odbudowy podjął ks. arcybiskup metropolita warmiński dr Edmund Piszcz. Plan realizacyjny wykonała Architektoniczna Pracownia Projektowa z Gdańska. Autorami opracowania byli: mgr inż. arch. W.Jaroszewski, mgr inż. Andrzej Szynwałd-Pitas, mgr inż. Jan Stańczak, który pełnił również˙ funkcję inspektora nadzoru. Konstrukcje˛ więźby dachowej zaprojektował mgr inż. Zbigniew Krzywiec, przy konsultacji mgr inż. Krystyny Próchnickiej. Prace budowlane wykonało Prywatne Przedsiębiorstwo Budowlane Budex z Braniewa. 90% kosztów budowy finansowała Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. Uroczystego poświęcenia odbudowanej świątyni dokonał 17 października 1999 roku Arcybiskup Metropolita Warmiński Edmund Piszcz.

Barokowy ołtarz kościoła w Pierzchałach sprzed 1945 r. według A. Ulbrich, w: Geschichte der Bildhauerkunst in Ostpreussen, Königsberg 1926–1929, źródło: Studia Warmińskie [15.11.2014]

Pierwszym proboszczem nowo utworzonej parafii został ks. Tadeusz Rudziński. Początkowo do parafii należały miejscowości: Pierzchały, Trąby, Trąbki oraz Wielewo, ale z dniem 1 marca 1999 roku z parafii Pierzchały zostały wyłączone wsie Trąby i Trąbki i włączone z powrotem do parafii w Chruścielu. W 2001 roku parafia zwróciła się do zwrot ocalałych fragmentów ołtarza z kościoła w Pierzchałach, jednak Muzeum Okręgowe w Toruniu odmówiło. Muzeum otrzymało je w darze od OO Redemptorystów z Braniewa, którzy po 1945 roku byli właścicielami zabytku. Darowizna została dokonana 47 lat temu, 10 listopada 1954 roku na zasadzie wymiany eksponatów. W zamian Muzeum przekazało do Braniewa sześć obrazów, którymi byli zainteresowani Ojcowie Redemptoryści.

Kler parafialny

Proboszczowie:

• Tadeusz Rudziński (od 1995)
• Radosław Gołębiewski

Zobacz też

Archidiecezja Warmińska
Kościół pw. św. Małgorzaty w Pierzchałach

Bibliografia

Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
Pierzchały. Wikipedia [6.10.2014]
Odbudowa kościoła w Pierzchałach. Ks. Marian Borzyszkowski Studia Warmińskie XXXVII (2000) [15.11.2014]
Parafie utworzone w dziesięcioleciu Archidiecezji Warmińskiej 1992–2002, bp Julian Wojtkowski, Studia Warmińskie XL, 2003 [29.09.2014]