Praslity: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | '''Praslity''' (niem. ''Altkirch;'') – wieś sołecka w Polsce, położona w [[ | + | '''Praslity''' (niem. ''Altkirch;'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)|gminie Dobre Miasto]]. |
| − | W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do [[ | + | W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
| + | |||
| + | Miejscowość w roku 2010 była zamieszkana przez 313 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Józef Mucha]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ [data dostępu: 12.10.2013]</ref>.<br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość jest położona w północnej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], w odległości 6,4 km od [[Dobre Miasto| Dobrego Miasta]]. | Miejscowość jest położona w północnej części [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], w odległości 6,4 km od [[Dobre Miasto| Dobrego Miasta]]. | ||
| Linia 40: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Miejscowość została założona przez [[lkwim: Jan z Łajs| Jana z Łajs]]. W 1361 roku ówczesny biskup [[Jan Stryprock]] wystawił dokument lokacyjny. Na jego mocy Jan z Łajs otrzymał 70 łanów na [[prawo pruskie|prawie pruskim]] na założenie nowej wsi. W tym czasie w miejscowości zamieszkiwało już 10 pruskich rycerzy - zachowały się imiona 5 z nich: Cantote, Tuledrange, Milde, Nodobe i Tulegede. W czasie [[ | + | Miejscowość została założona przez [[lkwim: Jan z Łajs| Jana z Łajs]]. W 1361 roku ówczesny biskup [[Jan Stryprock]] wystawił dokument lokacyjny. Na jego mocy Jan z Łajs otrzymał 70 łanów na [[prawo pruskie|prawie pruskim]] na założenie nowej wsi. W tym czasie w miejscowości zamieszkiwało już 10 pruskich rycerzy - zachowały się imiona 5 z nich: Cantote, Tuledrange, Milde, Nodobe i Tulegede. W czasie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko-krzyżackiej]] w latach 1519-1521 miejscowość uległa zniszczeniu. Wieś wyludniła się, a ziemia leżała odłogiem. Proces ponownego zasiedlenia przebiegał powoli. W 1656 roku Praslity obejmowały obszar 71 łanów, zamieszkały przez 2 sołtysów, 20 chłopów i 2 karczmarzy. W 1688 roku oprócz wspomnianych sołtysów i karczmarzy wieś liczyła 20 chłopów, 8 zagrodników, 12 komorników, 6 wolnych i 6 osób starszych. W połowie lat 90. XVII wieku miejscowość była zamieszkana przez 324 osoby (164 kobiety, 160 mężczyzn). W okresie [[wojna północna|wojny północnej]] w latach 1700-1721, Praslity nie zostały zniszczone przez Szwedów dzięki postawie ówczesnego sołtysa - Jerzego Heinego. |
W 1817 roku Praslity składały się z 55 domów, zamieszkanych przez 320 osób. | W 1817 roku Praslity składały się z 55 domów, zamieszkanych przez 320 osób. | ||
W roku 1939 miejscowość liczyła 546 mieszkańców. | W roku 1939 miejscowość liczyła 546 mieszkańców. | ||
| Linia 62: | Linia 63: | ||
==Kultura== | ==Kultura== | ||
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Praslity]]. | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Praslity]]. | ||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ==Religia== | ||
| + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście |parafii rzymskokatolickiej pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście]]. | ||
| + | [[File:Śródpolna kapliczka warmińska w okolicach Praslit.jpg|thumb|300px|Śródpolna kapliczka warmińska w okolicach Praslit]] | ||
<br/> | <br/> | ||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
*Szlak rowerowy o długości 34 km - przebieg trasy: [[Knopin]]-[[Barcikowo]]-[[Międzylesie]]-[[Smolajny]]-Praslity-[[Nowa Wieś Mała]]-[[Głotowo]]-Knopin | *Szlak rowerowy o długości 34 km - przebieg trasy: [[Knopin]]-[[Barcikowo]]-[[Międzylesie]]-[[Smolajny]]-Praslity-[[Nowa Wieś Mała]]-[[Głotowo]]-Knopin | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[ | + | *[[Dwór w Praslitach |Dwór]] z początków XX wieku.Od szosy do dworu prowadzi aleja lipowa. Park z dużym stawem, pojedyncze egzemplarze okazów starodrzewów. Jest zapuszczony, podzielony licznymi ogródkami. Obecnie zamieszkany przez kilka rodzin. |
*Kapliczki warmińskie, zlokalizowane w centrum wsi oraz w okolicach miejscowości | *Kapliczki warmińskie, zlokalizowane w centrum wsi oraz w okolicach miejscowości | ||
| + | <br/> | ||
| + | ==Ludzie związani z miejscowością== | ||
| + | *[[Zbigniew Kieżun]] (ur. 1950) - trener piłki nożnej na Warmii i Mazurach, szkoleniowiec najsilniejszych klubów w regionie: Stomilu Olsztyn, Olimpii Elblag, Drwęcy Nowe Miasto Lubawskie, Jezioraka Iława, dzieciństwo spędził w Praslitach. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 84: | Linia 92: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1301-1400]] |
Wersja z 14:13, 18 sie 2014
| Praslity | |
| | |
 Dwór w Praslitach
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Dobre Miasto |
| Liczba ludności (2010) | 313 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Praslity | |
| Położenie na mapie Polski  Praslity | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Praslity (niem. Altkirch;) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w roku 2010 była zamieszkana przez 313 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Józef Mucha[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w północnej części Pojezierza Olsztyńskiego, w odległości 6,4 km od Dobrego Miasta.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona przez Jana z Łajs. W 1361 roku ówczesny biskup Jan Stryprock wystawił dokument lokacyjny. Na jego mocy Jan z Łajs otrzymał 70 łanów na prawie pruskim na założenie nowej wsi. W tym czasie w miejscowości zamieszkiwało już 10 pruskich rycerzy - zachowały się imiona 5 z nich: Cantote, Tuledrange, Milde, Nodobe i Tulegede. W czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521 miejscowość uległa zniszczeniu. Wieś wyludniła się, a ziemia leżała odłogiem. Proces ponownego zasiedlenia przebiegał powoli. W 1656 roku Praslity obejmowały obszar 71 łanów, zamieszkały przez 2 sołtysów, 20 chłopów i 2 karczmarzy. W 1688 roku oprócz wspomnianych sołtysów i karczmarzy wieś liczyła 20 chłopów, 8 zagrodników, 12 komorników, 6 wolnych i 6 osób starszych. W połowie lat 90. XVII wieku miejscowość była zamieszkana przez 324 osoby (164 kobiety, 160 mężczyzn). W okresie wojny północnej w latach 1700-1721, Praslity nie zostały zniszczone przez Szwedów dzięki postawie ówczesnego sołtysa - Jerzego Heinego. W 1817 roku Praslity składały się z 55 domów, zamieszkanych przez 320 osób. W roku 1939 miejscowość liczyła 546 mieszkańców. 1 lipca 1947 roku nadano miejscowości polską nazwę Praslity. Po 1945 roku szkołę we wsi założył Zygmunt Kieżuń. Placówka uległa jednak likwidacji z powodu niewielkiej ilości uczniów. W Praslitach działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
1846 - 586 osób (26 ewangelików, 560 katolików; 74 domy)
1871 - 721 osób (21 ewangelików, 700 katolików; 91 domów)
1905 - 584 osoby (4 ewangelików, 580 katolików)
1925 - 561 osób (13 ewangelików, 547 katolików, jedna osoba nieokreślona religijnie; 85 domów)
Gospodarka
Poza granicami wsi zlokalizowane jest gospodarstwo agroturystyczne Agroturystyka Praslity, w którym prowadzona jest również hodowla szkockich krów. W miejscowości działa również zakład produkcyjny, specjalizujący się w wyrobach mleczarskich.
Kultura
W miejscowości działa Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Praslity.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście.
Turystyka
- Szlak rowerowy o długości 34 km - przebieg trasy: Knopin-Barcikowo-Międzylesie-Smolajny-Praslity-Nowa Wieś Mała-Głotowo-Knopin
Zabytki
- Dwór z początków XX wieku.Od szosy do dworu prowadzi aleja lipowa. Park z dużym stawem, pojedyncze egzemplarze okazów starodrzewów. Jest zapuszczony, podzielony licznymi ogródkami. Obecnie zamieszkany przez kilka rodzin.
- Kapliczki warmińskie, zlokalizowane w centrum wsi oraz w okolicach miejscowości
Ludzie związani z miejscowością
- Zbigniew Kieżun (ur. 1950) - trener piłki nożnej na Warmii i Mazurach, szkoleniowiec najsilniejszych klubów w regionie: Stomilu Olsztyn, Olimpii Elblag, Drwęcy Nowe Miasto Lubawskie, Jezioraka Iława, dzieciństwo spędził w Praslitach.
Bibliografia
- Suchenek Zygmunt, Dobre Miasto: skrawek uroczej Warmii, Olsztyn 2011.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 9.12.2013]
Przypisy
- ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/dobre_miasto_gmina_miejsko_wiejska/47/43/Solectwa/ [data dostępu: 12.10.2013]
