Rudziska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę " {{Wieś infobox |nazwa = |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe ...")
 
 
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
  |nazwa                =  
+
  |nazwa                = Rudziska
  |herb wsi              =
+
  |herb wsi              =
  |flaga wsi            =
+
  |flaga wsi            =  
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe 
+
  |dopełniacz wsi        = Rudzisk 
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              =   
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
  |gmina                =Biskupiec
+
  |gmina                = Biskupiec
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 259
  |rok                  =  
+
  |rok                  = 2010
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
+
  |strefa numeracyjna    =
  |kod pocztowy          =11-010
+
  |kod pocztowy          =
  |tablice rejestracyjne = NOL
+
  |tablice rejestracyjne =
 
  |SIMC                  =
 
  |SIMC                  =
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 54 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 53 |minutN = 50 |sekundN = 00
  |stopniE = 21 |minutE = |sekundE = 02
+
  |stopniE = 20 |minutE = 59 |sekundE = 00
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Miejscowość(-Nazwa'''</big> (do RRRR r. ....) –
+
''' Rudziska''' (niem. ''Rudzisken'', od 1938 r. ''Rudau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)| gminie Biskupiec]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób <ref>łącznie [[Pudląg]] i Rudziska</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Halina Kowalska]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/inf_um.htm/ Strona Gminy Biskupiec] [20.12.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie|Mrągowskiego]], w odległości 5 km od [[Biskupiec| Biskupca]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą [[Prusowie| pruskiej]] wersji oznaczającej moczary.
 +
Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były [[Wieś czynszowa |wsią czynszową]]. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 [[Włóka |włók]]. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.
 +
 
 +
W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.
 +
 
 +
W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w [[Kobułty|Kobułtach]]).
  
w centralnej części województwa warmińsko – mazurskiego, na pograniczu pojezierzy olsztyńskiego 
+
W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.  
i mrągowskiego.
 
<br/>
 
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.
  
+
Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład [[Powiat szczycieński| powiatu szczycieńskiego]].
<br/>
+
Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
 
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców  i domów w poszczególnych okresach:
  
 +
*1818 r. – 148 osób (23 domy)
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
*1848 r. – 138 osób (28 domów)
  
=== Zabytki: ===
+
*1858 r. – 372 osoby (39 domów)
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
*1939 r. – 480 osób
  
 +
== Kultura ==
 +
W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku w Rudziskach|Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
==Multimedia==
 +
{{#ev:youtube|dRAGMiOh1OU|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}}
 +
 
 +
== Bibliografia ==
 +
Toeppen Max, ''Historia Mazur'', Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)<br>
 +
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013]<br/>
 +
[http://gov.genealogy.net/item/show/RUDDAUKO03MT| Genealogy.net] [20.12.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]] 
 
+
[[Kategoria: Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)]]
 
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:22, 7 lis 2013 (CET)
 

Aktualna wersja na dzień 09:27, 31 mar 2016

Rudziska

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Biskupiec
Liczba ludności (2010) 259
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rudziska
Rudziska
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rudziska
Rudziska
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Rudziska (niem. Rudzisken, od 1938 r. Rudau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 259 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Kowalska[2].

Położenie

Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Mrągowskiego, w odległości 5 km od Biskupca.

Dzieje miejscowości

Niemiecka nazwa wsi była zniekształconą formą pruskiej wersji oznaczającej moczary. Nie znamy daty lokacji wsi. Istnienie miejscowości potwierdzają źródła z 1558 roku; nie jest wykluczone, że została dotkliwie zniszczona w okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521, co doprowadziło do jej wyludnienia. We wspomnianym 1558 roku Rudziska były wsią czynszową. W 1579 roku miejscowość obejmowała obszar 40 włók. W 1602 roku wieś była zamieszkana wyłącznie przez ludność polską.

W XVIII wieku miejscowość wyludniła się; po 1750 roku rozpoczęto proces ponownego zasiedlania opuszczonych gospodarstw. Wszystko wskazuje, że Rudziska padły ofiarą epidemii dżumy, która doprowadziła do wyludnienia wsi. W 1789 roku miejscowość składała się z 16 domów.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Rudziska jako miejscowość posiadającą szkołę (tymczasowo połączoną ze szkołą w Kobułtach).

W 1888 roku w Rudziskach została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od końca XIX wieku miejscowość stała się aktywnym ośrodkiem polskiego ruchu ludowego.

W czasie wyborów do sejmu pruskiego w 1924 roku na listę Polskiej Partii Ludowej padły 94 głosy. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została zasiedlona przez polską ludność.

Do 1954 roku Rudziska wchodziły w skład powiatu szczycieńskiego. Współcześnie głównym źródłem utrzymania mieszkańców jest rolnictwo oraz hodowla bydła.


Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:

  • 1818 r. – 148 osób (23 domy)
  • 1848 r. – 138 osób (28 domów)
  • 1858 r. – 372 osoby (39 domów)
  • 1939 r. – 480 osób

Kultura

W miejscowości działa Stowarzyszenie Uniwersytet III wieku.

Multimedia

Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Genealogy.net [20.12.2013]

Przypisy

  1. łącznie Pudląg i Rudziska
  2. Strona Gminy Biskupiec [20.12.2013]