Ruszkowo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Ruszkowo''' (niem. ''Reuchswerder'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[gmina | + | ''' Ruszkowo''' (niem. ''Reuchswerder'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Działdowo (gmina wiejska)|gminie Działdowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo ciechanowskie|województwa ciechanowskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 762 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Henryk Mazur]]<ref>http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 762 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Henryk Mazur]]<ref>http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]</ref>. | ||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i [[Nizina Mazowiecka|Niziny Mazowieckiej]], nad | + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i [[Nizina Mazowiecka|Niziny Mazowieckiej]], nad [[Rzeka Szkotówka|rzeką Szkotówką]], 17 km na północ od [[Działdowo|Działdowa]], na wschód od drogi wojewódzkiej nr 542, w pobliżu granicy z [[Powiat ostródzki|powiatem ostródzkim]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]], na obszarze ogromnych dóbr nadanych w 1321 roku Piotrowi z [[Leszcza]] i towarzyszom (zob. [[Wilamowo (gmina Działdowo)|Wilamowo]]). Istniała już przed 1399 rokiem. Z kolei w 1433 roku Aleksander z [[Rogóż |Rogóża]] otrzymał od Zakonu 30 łanów w Ruszkowie oraz 10 łanów w [[Lewałd Wielki|Lewałdzie Wielkim]] na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. W XVII wieku wieś zamieszkiwali Polacy; dzierżawili ją m.in. Rywoccy. Pod koniec XIX wieku majątek szlachecki w Ruszkowie obejmował 654 hektary i należał do większych na Działdowszczyźnie. | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]], na obszarze ogromnych dóbr nadanych w 1321 roku Piotrowi z [[Leszcza]] i towarzyszom (zob. [[Wilamowo (gmina Działdowo)|Wilamowo]]). Istniała już przed 1399 rokiem. Z kolei w 1433 roku Aleksander z [[Rogóż |Rogóża]] otrzymał od Zakonu 30 łanów w Ruszkowie oraz 10 łanów w [[Lewałd Wielki|Lewałdzie Wielkim]] na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. W XVII wieku wieś zamieszkiwali Polacy; dzierżawili ją m.in. Rywoccy. Pod koniec XIX wieku majątek szlachecki w Ruszkowie obejmował 654 hektary i należał do większych na Działdowszczyźnie. | ||
| − | Ruszkowo po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] nie zostało włączone do Rzeczpospolitej Polskiej i pozostało w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] do 1957 roku wchodziło w skład powiatu ostródzkiego, następnie była siedzibą [[ | + | Ruszkowo po zakończeniu [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]] nie zostało włączone do Rzeczpospolitej Polskiej i pozostało w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] do 1957 roku wchodziło w skład powiatu ostródzkiego, następnie była siedzibą [[Gromada Ruszkowo|gromady]] w granicach powiatu działdowskiego. W tym okresie działało we wsi [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Ruszkowo]]. W Ruszkowie funkcjonowała klubokawiarnia, a na początku lat 60. w czynie społecznym uruchomiono wiejski dom kultury. |
| − | |||
Liczba mieszkańców | Liczba mieszkańców | ||
| Linia 53: | Linia 52: | ||
1939 - 216 osób | 1939 - 216 osób | ||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | ==Kultura== | ||
| + | We wsi działa [[Gminna Biblioteka Publiczna w Burkacie Filia w Ruszkowie |biblioteka publiczna, będąca filią]] [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Burkacie |Gminnej Biblioteki Publicznej w Burkacie]], a także świetlica wiejska, w której odbywa się m.in. [[lkwim:Gminny Festiwal Artystyczny Dzieci i Młodzieży „Wesoła Nutka” w Działdowie |Gminny Festiwal Artystyczny Dzieci i Młodzieży „Wesoła Nutka”]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
| − | [[Szkoła Podstawowa w Ruszkowie]] | + | Jest tutaj [[Szkoła Podstawowa w Ruszkowie |szkoła podstawowa]]. |
| + | <br/> | ||
| + | ==Religia== | ||
| + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Józefa w Ruszkowie |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Józefa w Ruszkowie]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 68: | Linia 74: | ||
*Dom mieszkalny z końca XIX wieku, murowany z czerwonej cegły i kamienia | *Dom mieszkalny z końca XIX wieku, murowany z czerwonej cegły i kamienia | ||
*Cmentarz rzymskokatolicki, dawny cmentarz ewangelicki; obecnie własność parafii ewangelicko-augsburskiej | *Cmentarz rzymskokatolicki, dawny cmentarz ewangelicki; obecnie własność parafii ewangelicko-augsburskiej | ||
| + | <br/> | ||
| + | ==Ludzie związani z miejscowością== | ||
| + | *[[lkwim:Jan Paszulewicz|Jan Paszulewicz]] (ur. 1950) – ksiądz, pisarz, działacz społeczny, wieloletni proboszcz parafii w Ruszkowie. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 84: | Linia 93: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat działdowski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Działdowo (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Wersja z 16:28, 20 sie 2014
| Ruszkowo | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Działdowo |
| Liczba ludności (2010) | 762 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Ruszkowo | |
| Położenie na mapie Polski  Ruszkowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Ruszkowo (niem. Reuchswerder) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 762 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Henryk Mazur[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad rzeką Szkotówką, 17 km na północ od Działdowa, na wschód od drogi wojewódzkiej nr 542, w pobliżu granicy z powiatem ostródzkim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego, na obszarze ogromnych dóbr nadanych w 1321 roku Piotrowi z Leszcza i towarzyszom (zob. Wilamowo). Istniała już przed 1399 rokiem. Z kolei w 1433 roku Aleksander z Rogóża otrzymał od Zakonu 30 łanów w Ruszkowie oraz 10 łanów w Lewałdzie Wielkim na prawie magdeburskim. W XVII wieku wieś zamieszkiwali Polacy; dzierżawili ją m.in. Rywoccy. Pod koniec XIX wieku majątek szlachecki w Ruszkowie obejmował 654 hektary i należał do większych na Działdowszczyźnie.
Ruszkowo po zakończeniu I wojny światowej nie zostało włączone do Rzeczpospolitej Polskiej i pozostało w Prusach Wschodnich. Po II wojnie światowej do 1957 roku wchodziło w skład powiatu ostródzkiego, następnie była siedzibą gromady w granicach powiatu działdowskiego. W tym okresie działało we wsi Państwowe Gospodarstwo Rolne Ruszkowo. W Ruszkowie funkcjonowała klubokawiarnia, a na początku lat 60. w czynie społecznym uruchomiono wiejski dom kultury.
Liczba mieszkańców
1857 - 149 osób
1933 - 232 osoby
1939 - 216 osób
Kultura
We wsi działa biblioteka publiczna, będąca filią Gminnej Biblioteki Publicznej w Burkacie, a także świetlica wiejska, w której odbywa się m.in. Gminny Festiwal Artystyczny Dzieci i Młodzieży „Wesoła Nutka”.
Edukacja
Jest tutaj szkoła podstawowa.
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Józefa w Ruszkowie.
Zabytki
- Zespół podworski: dwór z drugiej połowy XIX wieku, dwa budynki gospodarcze (murowane), budynek warsztatów mechanicznych i garaży (wzniesiony na miejscu stajni, wozowni i spichlerza), stodoła (drewniana na podmurówce), rządcówka (dom mieszkalny, murowany), gorzelnia (murowana, obecnie magazyny i biura)
- Park podworski - pozostałość dawnego parku dworskiego z drugiej połowy XIX wieku; drzewostan (głównie lipy i klony) w wieku 70-200 lat
- Czworaki - trzy budynki z pierwszej ćwierci XX wieku, murowane z czerwonej cegły
- Kościół z XIX wieku, murowany z kamienia polnego, z drewnianą wieżą, dach kryty dachówką ceramiczną
- Budynek szkoły z początku XX wieku, murowany, dach kryty dachówką ceramiczną
- Dom mieszkalny z końca XIX wieku, murowany z czerwonej cegły i kamienia
- Cmentarz rzymskokatolicki, dawny cmentarz ewangelicki; obecnie własność parafii ewangelicko-augsburskiej
Ludzie związani z miejscowością
- Jan Paszulewicz (ur. 1950) – ksiądz, pisarz, działacz społeczny, wieloletni proboszcz parafii w Ruszkowie.
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna ewidencja zabytków w: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo [data dostępu: 12.11.2013]]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]
