Skurpie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Ludzie związani z miejscowością) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Skurpi |
|zdjęcie = | |zdjęcie = | ||
|opis zdjęcia = | |opis zdjęcia = | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = działdowski | |powiat = działdowski | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Skurpie ''' (niem. ''Skurpien'') – | + | ''' Skurpie ''' (niem. ''Skurpien'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Płośnica (gmina wiejska)|gminie Płośnica]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa ciechanowskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 355 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Dorota Borkowska]]<ref>[http://www.bip.plosnica.pl/ Strona Urzędu Gminy Płośnica] </ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w południowej części województwa | + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, 7 km na północny zachód od [[Działdowo|Działdowa]] i 19 km na wschód od [[Lidzbark|Lidzbarka]], na zachód od drogi wojewódzkiej nr 542. |
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| + | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. W 1480 roku Ludwik ze Słupu otrzymał od Zakonu 10 łanów w Skurpiach na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. W 1550 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał tu dziedziczne sołectwo braciom: Maćkowi, Hanuszowi i Andrzejowi Wilamowskim - dokument ten zachował się w rodzinie [[Rodzina Wilamowskich| Wilamowskich]] w Skurpiu aż do 1945 roku. Skurpie należały do [[Parafia ewangelicka w Burkacie|parafii ewangelickiej w Burkacie]]. | ||
| − | + | Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1717-1742). Obejmowała długo jedną klasę, ale gdy pod koniec następnego stulecia liczba uczniów przekroczyła setkę, wynajęto dodatkowy lokal u jednego z gospodarzy oraz ściągnięto do wsi drugiego nauczyciela. W 1899 roku wzniesiono przybudówkę, do której przeniesiono drugą klasę. Gdy liczba dzieci ponownie wzrosła, po raz kolejny wynajęto prywatne pomieszczenie na trzecią klasę oraz sprowadzono trzeciego nauczyciela. W Skurpiach istniała ponadto na przełomie XIX i XX wieku szkoła dokształcająca dla dziewcząt, a w 1912 roku otwarto szkołę dokształcającą dla chłopców. | |
| − | |||
| − | + | Wieś została poważnie zniszczona podczas działań wojennych latem 1914 roku, ale odbudowano ją jeszcze przed końcem [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|wojny]]. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Polsce. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. | |
| − | |||
| + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: | ||
| − | + | *1857 r. – 346 osób | |
| − | + | *1889 r. – 495 osób | |
| − | + | *1921 r. – 598 osób (łącznie wieś i folwark) | |
| − | + | *1931 r. – 543 osoby | |
| − | + | *1936 r. – 550 osób | |
| − | |||
| − | |||
== Gospodarka == | == Gospodarka == | ||
| − | We wsi działa zakład | + | We wsi działa zakład budowlano–remontowy, firma świadcząca usługi geodezyjne, zakład instalacji elektrycznej, sklep spożywczo-przemysłowy oraz zakład handlowy zajmujący się hurtową sprzedażą maszyn i urządzeń rolniczych, paliw stałych, ciekłych, gazowych i produktów pochodnych<ref>Dane z roku 2011: Plan odnowy miejscowości Skurpie [http://www.bip.plosnica.pl/?c=797/ Strona Urzędu Gminy Płośnica]</ref>. |
| + | |||
| + | == Religia == | ||
| + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Różańcowej w Turzy Wielkiej |parafii rzymskokatolickiej w Turzy Wielkiej]]. | ||
| − | |||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[lkwim:Hieronim Skurpski|Hieronim Skurpski]] ( | + | *[[lkwim:Hieronim Skurpski|Hieronim Skurpski]] (1914–2006) – malarz, rysownik, historyk sztuki, działacz kulturalny; urodził się w Skurpiach |
| − | *[[lkwim:Bohdan Wilamowski|Bohdan Wilamowski]] ( | + | *[[lkwim:Bohdan Wilamowski|Bohdan Wilamowski]] (1914–1985) – działacz społeczny i polityczny, historyk zajmujący się dziejami Warmii i Mazur, rodem ze Skurp |
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *przykłady budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 4, 5, 10, 13, 21, 22, 23, 25, 28, 46, 48, 51, 62, 63, 64, 66, 67) |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na wschodnim skraju wsi |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.<br/> | |
| − | + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> | |
| − | + | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | [http://www.bip.plosnica.pl/?c=1040| Strona Urzędu Gminy Płośnica] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | |
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 91: | Linia 82: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat działdowski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Płośnica (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1401-1500]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 10:21, 16 cze 2016
| Skurpie | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Płośnica |
| Liczba ludności (2010) | 355 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Skurpie | |
| Położenie na mapie Polski  Skurpie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Skurpie (niem. Skurpien) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Płośnica. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 355 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Dorota Borkowska[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 7 km na północny zachód od Działdowa i 19 km na wschód od Lidzbarka, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 542.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. W 1480 roku Ludwik ze Słupu otrzymał od Zakonu 10 łanów w Skurpiach na prawie magdeburskim. W 1550 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał tu dziedziczne sołectwo braciom: Maćkowi, Hanuszowi i Andrzejowi Wilamowskim - dokument ten zachował się w rodzinie Wilamowskich w Skurpiu aż do 1945 roku. Skurpie należały do parafii ewangelickiej w Burkacie.
Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1717-1742). Obejmowała długo jedną klasę, ale gdy pod koniec następnego stulecia liczba uczniów przekroczyła setkę, wynajęto dodatkowy lokal u jednego z gospodarzy oraz ściągnięto do wsi drugiego nauczyciela. W 1899 roku wzniesiono przybudówkę, do której przeniesiono drugą klasę. Gdy liczba dzieci ponownie wzrosła, po raz kolejny wynajęto prywatne pomieszczenie na trzecią klasę oraz sprowadzono trzeciego nauczyciela. W Skurpiach istniała ponadto na przełomie XIX i XX wieku szkoła dokształcająca dla dziewcząt, a w 1912 roku otwarto szkołę dokształcającą dla chłopców.
Wieś została poważnie zniszczona podczas działań wojennych latem 1914 roku, ale odbudowano ją jeszcze przed końcem wojny. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Polsce. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 346 osób
- 1889 r. – 495 osób
- 1921 r. – 598 osób (łącznie wieś i folwark)
- 1931 r. – 543 osoby
- 1936 r. – 550 osób
Gospodarka
We wsi działa zakład budowlano–remontowy, firma świadcząca usługi geodezyjne, zakład instalacji elektrycznej, sklep spożywczo-przemysłowy oraz zakład handlowy zajmujący się hurtową sprzedażą maszyn i urządzeń rolniczych, paliw stałych, ciekłych, gazowych i produktów pochodnych[2].
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Turzy Wielkiej.
Ludzie związani z miejscowością
- Hieronim Skurpski (1914–2006) – malarz, rysownik, historyk sztuki, działacz kulturalny; urodził się w Skurpiach
- Bohdan Wilamowski (1914–1985) – działacz społeczny i polityczny, historyk zajmujący się dziejami Warmii i Mazur, rodem ze Skurp
Zabytki
- przykłady budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 4, 5, 10, 13, 21, 22, 23, 25, 28, 46, 48, 51, 62, 63, 64, 66, 67)
- cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, na wschodnim skraju wsi
Bibliografia
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Płośnica [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Płośnica
- ↑ Dane z roku 2011: Plan odnowy miejscowości Skurpie Strona Urzędu Gminy Płośnica
