Szymany (gmina Szczytno): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 75: Linia 75:
  
 
== Bibliografia==
 
== Bibliografia==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. –12, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. –12, Olsztyn 2011.<br/>
#Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.  
+
Kossert Andreas, ''Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich'', przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004. <br/>
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
+
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.<br/>
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
+
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br/>
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.  
+
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991. <br/>
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
+
''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013]  
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [10.09.2013] <br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013]  
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ortelsburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [10.09.2013] <br/>
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [10.09.2013]
+
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [10.09.2013]
 
   
 
   
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 00:37, 18 sty 2015

Szymany

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Szczytno
Liczba ludności (2010) 549
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-100
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Szymany
Szymany
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Szymany
Szymany
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Szymany (niem. Gross Schiemanen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 549 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zbigniew Cieślik[2].

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim na granicy Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 8 km na południe od Szczytna, przy drodze krajowej nr 57 .

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1682 roku na 10 łanach, lecz w późniejszym czasie znacznie powiększyła swój obszar dzięki karczunkowi lasów – w połowie XIX wieku liczyła już 83 łany. Rozwojowi wsi sprzyjało położenie przy trakcie warszawskim; w XVIII wieku istniała tu karczma. Przed wybuchem II wojny światowej była to jedna z największych wsi w okolicy, a i obecnie należy do większych na Mazurach.

Szkoła we wsi (dwuklasowa) powstała w pierwszej połowie XIX wieku.

Parafia ewangelicka w Szymanach powstała w 1901 roku; kościół wybudowano w 1938 roku (wcześniej msze odbywały się w szkole). Obecnie kościół jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. W okolicy Szyman znajduje się dawne lotnisko wojskowe. Od lat czynione są starania o utworzenie tam międzynarodowego portu lotniczego.

Wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

  • 1782 r. – 61 gospodarstw
  • 1818 r. – 461 osób, 77 gospodarstw
  • 1875 r. – 737 osób
  • 1939 r. – 1 133 osoby

Gospodarka

We wsi znajduje się siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Wielbark.

Bezpieczeństwo

W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Szkolnictwo

Jest tutaj Zespół Szkół, w skład którego wchodzą: Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika oraz gimnazjum[3].

Zabytki

  • kościół z 1938 roku, z niską drewnianą wieżą, w centrum wsi
  • kaplica baptystów z 1928 roku, w centrum wsi, obecnie nieużytkowana
  • kilka przykładów budownictwa drewnianego, w tym chałupa nr 38 z połowy XIX wieku.
  • dawny cmentarz ewangelicki z początków XX wieku, na północnym skraju wsi

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. –12, Olsztyn 2011.
Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30–37.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [10.09.2013]

Przypisy