Tałty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Charakterystyka fizjograficzna)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Tałty   
 
  |nazwa                = Tałty   
Linia 6: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Tałt   
 
  |dopełniacz wsi        = Tałt   
  |zdjęcie              =  
+
  |zdjęcie              = talty.jpg 
  |opis zdjęcia          =    
+
  |opis zdjęcia          = Jezioro Tałty w pobliżu wsi.<br>Fot. Mieczysław Kalski   
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 15: Linia 14:
 
  |sołectwo              = Tałty
 
  |sołectwo              = Tałty
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 410
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Tałty'''</big> (niem. Talten) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[gmina Mikołajki| gminie Mikołajki]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
+
'''Tałty''' (niem. ''Talten'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Mikołajki (gmina miejsko-wiejska)| gminie Mikołajki]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie |województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 410 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Anna Kędzierska]]<ref>[http://www.bip.mikolajki.pl/jedpom.htm/ Strona Urzędu Gminy Mikołajki]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
==Położenie==
 +
Wieś leży nad jeziorem [[Jezioro Tałty |Tałty]], w odległości ok. 5 km od [[Mikołajki |Mikołajek]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Wieś znajduje się nad [[Jezioro Tałty |Jeziorem Tałty]] .Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla [[powiat mrągowski| powiatu mrągowskiego]], który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii [[Lipowo]] - [[Kosewo]] - [[Baranowo]] - [[Cudnochy]] to obszar wyniesień [[Pojezierze Mrągowskie |Pojezierza Mrągowskiego]]; część wschodnia to [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]], stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie [[gmina Mikołajki| gminy Mikołajki]], gdzie skupienia wodne wynoszą ok. 23% powierzchni gminy, a lasy ok. 22%. W granicach gminy znajduje się: [[ Jezioro Mikołajskie]], [[Jezioro Tałty]], [[Jezioro Łukajno]], część [[Jezioro Śniardwy| Jeziora Śniardwy]] oraz 10 mniejszych. W obrębie gminy znajduje się [[Mazurski Park Krajobrazowy]], a tereny o nadrzędnej funkcji ekologicznej (z przeciwskazaniem do inwestycji) obejmują ok. 53% powierzchni.
+
Tałty istniały już w XVI w. i były miejscowością o charakterze polskim. Od nazwy wsi pochodzi nazwa pobliskiego jeziora. W 1512 r. komtur ryński [[Rudolf von Tippelskirch]] nadał Bartłomiejowi Monikowi 66 [[Włóka|włók]] z prawem do 14 lat wolnych od czynszu. Nazwa wsi pochodzi od wysokiej niegdyś okolicy - po prusku lub litewsku ''tauta''. W 1650 r. sołtysami byli: Fryderyk Dzięgiel i Jan Zbrzeźny. W 1785 r. było tu 51 [[Dym |dymów]], a w 1815 r. we wsi znajdowało się 70 dymów z 357 mieszkańcami. W 1838 r. w Tałtach były 73 dymy z 451 mieszkańcami. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie długiej ulicówki. W XVIII powstała tutaj szkoła. W 1939 r. było tu 527 mieszkańców.  
 
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Gospodarka==
Tałty istniały już w XVI w. i były miejscowością o charakterze polskim. Od nazwy wsi pochodzi nazwa pobliskiego [[Jezioro Tałty |Jeziora Tałty]]. W 1512 r. komtur ryński Rudolf von Tippelskirch nadał Bartłomiejowi Monikowi 66 [[włoka |włók]] z prawem do 14 lat wolnych od czynszu. Nazwa wsi pochodzi od wysokiej niegdyś okolicy - po prusku lub litewsku tauta. W 1650 r. sołtysami byli: Fryderyk Dzięgiel i Jan Zbrzeźny. W 1785 r. było tu 51 [[dym |dymów]], a w 1815 r. we wsi znajdowało się 70 [[dym |dymów]] z 357 mieszkańcami. W 1838 r. w Tałtach były 73 [[dym |dymy]] z 451 mieszkańcami. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie długiej ulicówki. W XVIII powstała tutaj szkoła. W 1939 r. było tu 527 mieszkańców.  
+
Znajdują się tutaj pensjonaty i gospodarstwa [[Agroturystyka |agroturystyczne]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
===Gospodarka===
+
==Religia==
 
+
Przed [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojną światową]] wieś należała do [[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Mikołajkach|parafii ewangelickiej w Mikołajkach]]. Obecnie znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Mikołaja w Mikołajkach|parafii rzymskokatolickiej w Mikołajkach]].
Znajdują się tutaj pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne.  
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Ludzie związani z miejscowością===
+
==Turystyka==
 
+
Wieś znajduje się na [[Szlak żeglugowy z Giżycka do Mikołajek |szlaku żeglugowym z Giżycka do Mikołajek]].
Na kartach historii wsi zapisał się komtur ryński Rudolf von Tippelskirch. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Stanisław Rabkowski]].
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
== Zabytki==
=== Zabytki===
 
 
We wsi zachowały się budynki mieszkalne z XIX w. Jest tutaj także cmentarz ewangelicki z XIX w.
 
We wsi zachowały się budynki mieszkalne z XIX w. Jest tutaj także cmentarz ewangelicki z XIX w.
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia===
+
== Bibliografia==
 
+
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892.<br/>
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.
+
[http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [13.11.2014]
 
 
 
 
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
+
{{Przypisy}}
http://www.mikolajki.pl
+
<references/>
  
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria:Powiat mrągowski]][[Kategoria:Gmina Mikołajki]][[Kategoria:Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Powiat mrągowski]]
[[Użytkownik:Kinlis|Kinlis]] ([[Dyskusja użytkownika:Kinlis|dyskusja]]) 14:05, 21 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Mikołajki (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1501-1600]]

Aktualna wersja na dzień 09:18, 1 cze 2016

Tałty

Jezioro Tałty w pobliżu wsi.Fot. Mieczysław Kalski
Jezioro Tałty w pobliżu wsi.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Mikołajki
Sołectwo Tałty
Liczba ludności (2010) 410
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Tałty
Tałty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Tałty
Tałty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Tałty (niem. Talten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 410 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Anna Kędzierska[1].

Położenie

Wieś leży nad jeziorem Tałty, w odległości ok. 5 km od Mikołajek.

Dzieje miejscowości

Tałty istniały już w XVI w. i były miejscowością o charakterze polskim. Od nazwy wsi pochodzi nazwa pobliskiego jeziora. W 1512 r. komtur ryński Rudolf von Tippelskirch nadał Bartłomiejowi Monikowi 66 włók z prawem do 14 lat wolnych od czynszu. Nazwa wsi pochodzi od wysokiej niegdyś okolicy - po prusku lub litewsku tauta. W 1650 r. sołtysami byli: Fryderyk Dzięgiel i Jan Zbrzeźny. W 1785 r. było tu 51 dymów, a w 1815 r. we wsi znajdowało się 70 dymów z 357 mieszkańcami. W 1838 r. w Tałtach były 73 dymy z 451 mieszkańcami. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie długiej ulicówki. W XVIII powstała tutaj szkoła. W 1939 r. było tu 527 mieszkańców.

Gospodarka

Znajdują się tutaj pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne.

Religia

Przed II wojną światową wieś należała do parafii ewangelickiej w Mikołajkach. Obecnie znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Mikołajkach.

Turystyka

Wieś znajduje się na szlaku żeglugowym z Giżycka do Mikołajek.

Zabytki

We wsi zachowały się budynki mieszkalne z XIX w. Jest tutaj także cmentarz ewangelicki z XIX w.

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892.
Bank Danych Lokalnych GUS [13.11.2014]

Przypisy