Wierzba lapońska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Ciekawostki) |
|||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|Lista synonimów = | |Lista synonimów = | ||
}} | }} | ||
− | |||
− | |||
− | |||
'''Wierzba lapońska''' (''Salix lapponum'' L.) – gatunek rośliny z rodziny wierzbowatych (''Salicaceae''). | '''Wierzba lapońska''' (''Salix lapponum'' L.) – gatunek rośliny z rodziny wierzbowatych (''Salicaceae''). | ||
− | + | <br/><br/> | |
− | + | == Morfologia == | |
− | |||
− | |||
− | |||
Mały krzew o wysokości do 2 metrów, bez rozłogów. Pędy powyginane, lśniące i ciemnobrązowe. Młode są srebrzyście owłosione, starsze brunatne z wiśniowym odcieniem. Liście kształtu jajowatego i wydłużonego, z białoszarym kutnerowatym owłosieniem z dwóch stron (czasem "łysiejącym" z wierzchu), długości najczęściej ok. 8 cm i szerokości ok. 3 cm. Są wyraźnie podwinięte. Nerwacja na spodzie liści słabo widoczna, przylistków brak. Roślina dwupienna, kwiaty zebrane w kotki. Kotki żeńskie o przysadkach dwubarwnych; dołem jasnych, lub purpurowych, górą rdzawoczarnych. Słupki siedzące, o zalążniach gęsto owłosionych, szyjkach w dolnej części również owłosionych, znamionach szeroko, łukowato rozchylonych. Kotki męskie dwubarwne, bez szypułek, wydłużone i zielonkawo owłosione. Nitki ich pręcików wolne i nagie, miodnik spłaszczony, jasnozielony. Zaraz po rozwinięciu pylniki i pyłek jest czerwony, w czasie kwitnienia jasnożółty, a po przekwitnięciu ciemnobrunatny. Zakwita w klimacie umiarkowanym w czerwcu i lipcu. Owocem jest okryta włoskami i pękająca klapami torebka. Nasiona rozsiewane przez wiatr. | Mały krzew o wysokości do 2 metrów, bez rozłogów. Pędy powyginane, lśniące i ciemnobrązowe. Młode są srebrzyście owłosione, starsze brunatne z wiśniowym odcieniem. Liście kształtu jajowatego i wydłużonego, z białoszarym kutnerowatym owłosieniem z dwóch stron (czasem "łysiejącym" z wierzchu), długości najczęściej ok. 8 cm i szerokości ok. 3 cm. Są wyraźnie podwinięte. Nerwacja na spodzie liści słabo widoczna, przylistków brak. Roślina dwupienna, kwiaty zebrane w kotki. Kotki żeńskie o przysadkach dwubarwnych; dołem jasnych, lub purpurowych, górą rdzawoczarnych. Słupki siedzące, o zalążniach gęsto owłosionych, szyjkach w dolnej części również owłosionych, znamionach szeroko, łukowato rozchylonych. Kotki męskie dwubarwne, bez szypułek, wydłużone i zielonkawo owłosione. Nitki ich pręcików wolne i nagie, miodnik spłaszczony, jasnozielony. Zaraz po rozwinięciu pylniki i pyłek jest czerwony, w czasie kwitnienia jasnożółty, a po przekwitnięciu ciemnobrunatny. Zakwita w klimacie umiarkowanym w czerwcu i lipcu. Owocem jest okryta włoskami i pękająca klapami torebka. Nasiona rozsiewane przez wiatr. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Gatunek ten występuje w rejonach alpejskich Europy, w Azji, na Półwyspie Skandynawskim także w obrębie koła podbiegunowego. W Polsce rośnie tylko we wschodnich Karkonoszach, na [[Mazury|Mazurach]] oraz na Wyżynie Lubelskiej. | Gatunek ten występuje w rejonach alpejskich Europy, w Azji, na Półwyspie Skandynawskim także w obrębie koła podbiegunowego. W Polsce rośnie tylko we wschodnich Karkonoszach, na [[Mazury|Mazurach]] oraz na Wyżynie Lubelskiej. | ||
Wierzbę lapońską spotkać można na torfowiskach, a w górach także w piętrze kosówki. Występuje na miejscach słonecznych, lub częściowo tylko zacienionych. | Wierzbę lapońską spotkać można na torfowiskach, a w górach także w piętrze kosówki. Występuje na miejscach słonecznych, lub częściowo tylko zacienionych. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Wartość użytkowa == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Roślina owadopylna i miododajna. | Roślina owadopylna i miododajna. | ||
Gatunek objęty w Polsce na stanowiskach naturalnych ścisłą ochroną. W skali kraju roślina narażona na wymarcie (kategoria zagrożenia V na Czerwonej Liście). Zagrożeniem dla tego gatunku jest osuszanie i eksploatacja torfowisk, a także ich koszenie i wypas. Ponadto, czyste formy gatunku są wypierane przez mieszańce, łatwo bowiem krzyżuje się z innymi gatunkami wierzb. | Gatunek objęty w Polsce na stanowiskach naturalnych ścisłą ochroną. W skali kraju roślina narażona na wymarcie (kategoria zagrożenia V na Czerwonej Liście). Zagrożeniem dla tego gatunku jest osuszanie i eksploatacja torfowisk, a także ich koszenie i wypas. Ponadto, czyste formy gatunku są wypierane przez mieszańce, łatwo bowiem krzyżuje się z innymi gatunkami wierzb. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Ciekawostki == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
W Polsce występują 2 odmiany gatunku: var. ''angustifolium'' i var. ''marrubifolia''. Wierzba lapońska tworzy liczne mieszańce z wieloma gatunkami wierzb. | W Polsce występują 2 odmiany gatunku: var. ''angustifolium'' i var. ''marrubifolia''. Wierzba lapońska tworzy liczne mieszańce z wieloma gatunkami wierzb. | ||
− | Na [[Warmia i Mazury| | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje w [[Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich|Parku Krajobrazowym Wzgórz Dylewskich]] i w rezerwacie [[ rezerwat Perkuny|Perkuny]] |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | |||
− | |||
K. Zarzycki, Z. Szeląg: ''Red list of the vascular plants in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20. | K. Zarzycki, Z. Szeląg: ''Red list of the vascular plants in Poland''. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), ''Red lists of plants and fungi in Poland''. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20. | ||
− | + | <br/> | |
''Warmia i Mazury. Cud, tylko się rozejrzeć''. Warmińsko-Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna. Olsztyn: Wyd. Agencja WIT Witold Mierzejewski, 2012. | ''Warmia i Mazury. Cud, tylko się rozejrzeć''. Warmińsko-Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna. Olsztyn: Wyd. Agencja WIT Witold Mierzejewski, 2012. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
− | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wierzba_lapońska pl.wikipedia.org, Wierzba lapońska] [19.04.2014] | |
− | |||
− | http://pl.wikipedia.org/wiki/Wierzba_lapońska | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]][[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]][[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] |
Wersja z 16:28, 9 lip 2014
Wierzba lapońska (Salix lapponum L.) – gatunek rośliny z rodziny wierzbowatych (Salicaceae).
Spis treści
Morfologia
Mały krzew o wysokości do 2 metrów, bez rozłogów. Pędy powyginane, lśniące i ciemnobrązowe. Młode są srebrzyście owłosione, starsze brunatne z wiśniowym odcieniem. Liście kształtu jajowatego i wydłużonego, z białoszarym kutnerowatym owłosieniem z dwóch stron (czasem "łysiejącym" z wierzchu), długości najczęściej ok. 8 cm i szerokości ok. 3 cm. Są wyraźnie podwinięte. Nerwacja na spodzie liści słabo widoczna, przylistków brak. Roślina dwupienna, kwiaty zebrane w kotki. Kotki żeńskie o przysadkach dwubarwnych; dołem jasnych, lub purpurowych, górą rdzawoczarnych. Słupki siedzące, o zalążniach gęsto owłosionych, szyjkach w dolnej części również owłosionych, znamionach szeroko, łukowato rozchylonych. Kotki męskie dwubarwne, bez szypułek, wydłużone i zielonkawo owłosione. Nitki ich pręcików wolne i nagie, miodnik spłaszczony, jasnozielony. Zaraz po rozwinięciu pylniki i pyłek jest czerwony, w czasie kwitnienia jasnożółty, a po przekwitnięciu ciemnobrunatny. Zakwita w klimacie umiarkowanym w czerwcu i lipcu. Owocem jest okryta włoskami i pękająca klapami torebka. Nasiona rozsiewane przez wiatr.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje w rejonach alpejskich Europy, w Azji, na Półwyspie Skandynawskim także w obrębie koła podbiegunowego. W Polsce rośnie tylko we wschodnich Karkonoszach, na Mazurach oraz na Wyżynie Lubelskiej.
Wierzbę lapońską spotkać można na torfowiskach, a w górach także w piętrze kosówki. Występuje na miejscach słonecznych, lub częściowo tylko zacienionych.
Wartość użytkowa
Roślina owadopylna i miododajna.
Gatunek objęty w Polsce na stanowiskach naturalnych ścisłą ochroną. W skali kraju roślina narażona na wymarcie (kategoria zagrożenia V na Czerwonej Liście). Zagrożeniem dla tego gatunku jest osuszanie i eksploatacja torfowisk, a także ich koszenie i wypas. Ponadto, czyste formy gatunku są wypierane przez mieszańce, łatwo bowiem krzyżuje się z innymi gatunkami wierzb.
Ciekawostki
W Polsce występują 2 odmiany gatunku: var. angustifolium i var. marrubifolia. Wierzba lapońska tworzy liczne mieszańce z wieloma gatunkami wierzb.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje w Parku Krajobrazowym Wzgórz Dylewskich i w rezerwacie Perkuny
Bibliografia
K. Zarzycki, Z. Szeląg: Red list of the vascular plants in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20.
Warmia i Mazury. Cud, tylko się rozejrzeć. Warmińsko-Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna. Olsztyn: Wyd. Agencja WIT Witold Mierzejewski, 2012.
Linki zewnętrzne
pl.wikipedia.org, Wierzba lapońska [19.04.2014]