Błyszcze włoskowate
To jest | Błyszcze włoskowate | |
| | |
| Tomentypnum nitens | |
| (Hedw.) Loeske | |
 Błyszcze włoskowate. Fot. Kristian Peters. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Gromada | mchy |
| Klasa | prątniki |
| Rząd | rokietowce |
| Rodzina | krótkoszowate |
| Rodzaj | błyszcze |
| Gatunek | błyszcze włoskowate |
| Synonimy | |
| Camptothecium nitens (Hedw.) Schimp., Homalothecium nitens (Hedw.) H. Rob., Tomenthypnum nitens (Hedw.) Loeske | |
Błyszcze włoskowate (Tomentypnum nitens (Hedw.) Loeske) – gatunek mchu należący do rzędu rokietowców (Hypnales).
Morfologia
Mech o wzniesionych, brunatnożółtych darniach, błyszczących w stanie suchym. Łodygi gametofitu brunatne, o wysokości 4–15 cm, w starszych częściach są gęsto okryte brunatnymi, gładkimi chwytnikami. Liście łodygowe wydłużonolancetowate, o długości 3 mm i szerokości 1 mm, sztywne, z 4–5 głębokimi podłużnymi fałdami, gałązkowe mniejsze, długości 2 i szerokości 0.5 mm.
Brzegi liścia są całe lub bardzo niewyraźnie ząbkowane (w nasadzie liścia). Komórki blaszki są wydłużonolinearne. Seta sporofitu o wysokości do 4 cm, purpurowa, gładka, zakończona wydłużonojajowatą, zgiętą puszką o długości 2 i szerokości 1 mm, która w stanie suchym jest zwężona przy ujściu.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje w Europie (poza częścią południową), w północnej Azji i w Ameryce Północnej. Ponadto spotykany jest na Wyspie Niedźwiedziej i na Spitsbergenie. W Polsce rzadki, w górach notowany do wysokości 2010 m n.p.m.
Występuje na siedliskach zasobnych w węglan wapnia, torfowiskach niskich i w grząskich olszynach, niekiedy także na torfowiskach przejściowych i kwaśnych młakach niskoturzycowych. W Polsce jest uznawany za relikt glacjalny. Zarodnikowanie na obszarze Polski odbywa się w lipcu i sierpniu.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje głównie w obszarach Natura 2000: Dolina Kakaju, Ostoja LIdzbarska, Napiwodzko-Ramucka, Torfowisko Jonkowo-Warkały, Torfowisko Zocie.
Wartość użytkowa
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Gatunek ten został uznany na obszarze kraju za narażony na wymarcie (Kategoria V na "Czerwonej liście").
Bibliografia
pl.wikipedia.org, błyszcze włoskowate [28.06.2014]
pl.wikipedia.org, lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce [28.06.2014]
