Pańska Wola

Pańska Wola
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	giżycki
Gmina	Wydminy
Liczba ludności (2010)	195
Kod pocztowy	(+48) 87
Tablice rejestracyjne	11-510
SIMC	NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Pańska Wola
Położenie na mapie Polski Pańska Wola
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Pańska Wola (niem. Adlig Wolla, w latach 1938–1945 miejscowość nosiła nazwę Freihausen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Wydminy. Wieś w latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku liczyła 195 mieszkańców. Obecnie sołtysem wsi jest Magdalena Gorlo.

Położenie

Miejscowość położona jest między drogą wojewódzką nr 656 a drogą krajową nr 63, w odległości ok. 10 km od Orzysza.

Dzieje miejscowości

Na Pojezierze Mazurskie przywędrowała ludność, która zaszczepiła na tych terenach cechy kultury ceramiki sznurowanej. Była to ludność indoeuropejska. Kultura ceramiki sznurowej rozciągnęła się na obszarach w kierunku od Pirenejów aż po Wołgę. Ludy kultury ceramiki sznurowej cechowała prężność, zaborczość, wojowniczość. Ludność używała konia pod wierzch. Ich wyroby z kamienia gładzonego, głównie toporki bojowe odnaleziono również w powiecie giżyckim, w okolicach Pańskiej Woli. Ślady osadnictwa z okresu rzymskiego występują głównie w postaci grobów. Ślady ich zachowały się w Ostrowie, majątku przylegającym do Pańskiej Woli. Okolice Niegocina posiadały wielką liczbę grodzisk z racji tego, że był to teren graniczny miedzy trzema zespołami plemiennymi: Galindów, Sudowów (Jaćwingów) i Bartów.

Wieś założono przed 1550 rokiem. Przed 1945 rokiem była tu szkoła z dwiema klasami. Do wioski przylegały dwa majątki: Ostrów (Werden liczący 354 ha), będący w posiadaniu rodziny Skowrońskich, z której wywodzi się kilku pastorów i pisarzy, najczęściej o orientacji proniemieckiej. Drugim majątkiem była Biała Szlachecka licząca 312 ha. Biała Szlachecka otrzymała nazwę Bleichenau, a Ostrów – Werder. Według spisu z 1970 roku we wsi było 37 domów, w których mieszkało 340 osób. Było 27 gospodarstw o łącznej powierzchni 252 ha.

Przy wsi znajdowały się Państwowe Gospodarstwa Rolne.

Bibliografia

Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Bank Danych Lokalnych GUS [24.10.2014]