Sokolica
To jest | Sokolica | |
| | |
 Fasada kościoła. Fot. z 1937 r.
Źródło: Ze zbiorów dawnego Urzędu Prowincjonalnego Konserwatora Zabytków Prus Wschodnich w Królewcu. Kolekcja IS PAN | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bartoszyce |
| Liczba ludności (2010) | 341[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sokolica | |
| Położenie na mapie Polski  Sokolica | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sokolica (niem. Falkenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 341 mieszkańców (łącznie z Grudą). W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokolica, Gruda i Spurgle. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Rubach.
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 16 km na południowy wschód od Bartoszyc, na północ od drogi wojewódzkiej nr 592.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w połowie XIV wieku na prawie chełmińskim. Sokolica została spustoszona i spalona w 1521 roku podczas wojny polsko-krzyżackiej. Wkrótce po powstaniu wsi wybudowano tu kościół, który obecnie jest jednym z najcenniejszych zabytków na terenie powiatu. Po 1525 roku kościół był siedzibą parafii ewangelickiej, zaś po II wojnie światowej – parafii rzymskokatolickiej.
Szkołę we wsi założono po 1525 roku, a w 1737 roku oddano ją pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 103 uczniów, szkoła zatrudniała wówczas dwóch nauczycieli. Po wojnie uruchomiono ją ponownie w 1946 roku dzięki staraniom nauczycielki i kierowniczki szkoły Danuty Wołejko. Kolejnym kierownikiem, który przyczynił się do rozwoju placówki, był Jerzy Lewandowski. W 1966 roku szkoła otrzymała pawilon.
Po II wojnie światowej Sokolicę zasiedlono już w 1945 roku i założono w niej siedzibę gminy, którą była do 1954 roku. Pierwszym wójtem był Władysław Januszewski, po nim zaś Piotr Dwornowski. W 1946 roku zorganizowano we wsi spółdzielnię rolniczo-handlową Związku Samopomocy Chłopskiej. Znajdowało się tu również państwowe gospodarstwo rolne. W 1983 roku wieś tworzyło 47 budynków mieszkalnych i 55 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 662 ha. Obok szkoły w Sokolicy działały wówczas: klub, punkt biblioteczny, sklep spożywczy, sklep przemysłowy, młyn, zakład wyposażenia sprzętu rolniczego. W PGR Sokolica było w tym czasie dziewięć budynków mieszkalnych zamieszkałych przez 94 osoby. W latach 1954–1972 Sokolica wchodziła w skład gromady Łabędnik, a następnie – gminy Galiny.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 290 osób
- 1933 – 553 osoby
- 1939 – 552 osoby
- 1983 – 314 osób
Edukacja
Zabytki
- kościół pw. św. Anny z połowy XIV wieku wraz z barokowym wyposażeniem wnętrza
- cmentarz przykościelny
Przypisy
- ↑ Łączna liczba mieszkańców wsi: Sokolica i Gruda.
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
