Biała Giżycka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe | |dopełniacz wsi = Pole-obowiązkowe | ||
|zdjęcie = Biała Giżycka i Jezioro Białe.jpg | |zdjęcie = Biała Giżycka i Jezioro Białe.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Widok na Białą Giżycką i Jezioro Białe.<br>Źródło: [http://wrota.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/Turystyka/Aktualnosci/Nasze-jeziora.html www.wrota.warmia.mazury.pl] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Jej początki wiążą się z nadaniem przywileju w 1526 r. przez księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta]] staroście kłajpedzkiemu Wolfgangowi von Heydeckowi. W uznaniu jego zasług książę nadał staroście rozległe (ok. 250 łanów) dobra dziedziczne [[Zelki]], które obejmowało kilka wsi już istniejących oraz kilka, które dopiero miały powstać. Wśród tych ostatnich była Biała Giżycka, zwana wówczas ''Bialy'', ''Wiesensee'' lub ''Weysensehe''. Dokładną datę jej założenia trudno ustalić. Musiała jednak powstać niedługo po wystawieniu wspomnianego przywileju, ponieważ w 1540 r. było w niej już 40 mieszkańców oraz karczma, a wieś obejmowała 34 łany. Należała do parafii ewangelickiej w Zelkach. W 1857 r. mieszkały tu 72 osoby. | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Jej początki wiążą się z nadaniem przywileju w 1526 r. przez księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta]] staroście kłajpedzkiemu Wolfgangowi von Heydeckowi. W uznaniu jego zasług książę nadał staroście rozległe (ok. 250 łanów) dobra dziedziczne [[Zelki]], które obejmowało kilka wsi już istniejących oraz kilka, które dopiero miały powstać. Wśród tych ostatnich była Biała Giżycka, zwana wówczas ''Bialy'', ''Wiesensee'' lub ''Weysensehe''. Dokładną datę jej założenia trudno ustalić. Musiała jednak powstać niedługo po wystawieniu wspomnianego przywileju, ponieważ w 1540 r. było w niej już 40 mieszkańców oraz karczma, a wieś obejmowała 34 łany. Należała do parafii ewangelickiej w Zelkach (dziś katolicka [[Parafia pw. Matki Bożej Gietrzwałdzkiej w Zelkach|parafia Matki Bożej Gietrzwałdzkiej w Zelkach]]). W 1857 r. mieszkały tu 72 osoby. |
Po II wojnie światowej we wsi utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Biała Giżycka. | Po II wojnie światowej we wsi utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Biała Giżycka. | ||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
*cmentarz ewangelicki z XIX w. | *cmentarz ewangelicki z XIX w. | ||
*cmentarz ewangelicki z XIX w. położony w lesie | *cmentarz ewangelicki z XIX w. położony w lesie | ||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 52: | Linia 51: | ||
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
| − | Gminna ewidencja zabytków, [w:] [http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/akty/118/40/w_sprawie_uchwalenia_zmiany___Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_Gminy_Wydminy__-_w_obrebach_geodezyjnych__Okragle__Talki__Siedliska/ | + | Gminna ewidencja zabytków, [w:] [http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/akty/118/40/w_sprawie_uchwalenia_zmiany___Studium_uwarunkowan_i_kierunkow_zagospodarowania_przestrzennego_Gminy_Wydminy__-_w_obrebach_geodezyjnych__Okragle__Talki__Siedliska/ ''Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy'', (bip.warmia.mazury.pl)], Wydminy 2009 [05.03.2014]<br/> |
| − | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014] |
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Wydminy (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 10:32, 9 lut 2015
| Biała Giżycka | |
| | |
 Widok na Białą Giżycką i Jezioro Białe.
Źródło: www.wrota.warmia.mazury.pl | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Wydminy |
| Liczba ludności (2010) | 195[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Biała Giżycka | |
| Położenie na mapie Polski  Biała Giżycka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Biała Giżycka (niem. Adlig Bialla, od 1938 r. Bleichenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Miejscowość w 2010 r. liczyła 195 mieszkańców (łącznie z miejscowościami Pańska Wola i Franciszkowo). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wiera Kowalczyk[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na wschód od Jeziora Białego, 28 km na południowy wschód od Giżycka i 13 km na południe od Wydmin, w pobliżu granic z powiatami piskim i ełckim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. Jej początki wiążą się z nadaniem przywileju w 1526 r. przez księcia Albrechta staroście kłajpedzkiemu Wolfgangowi von Heydeckowi. W uznaniu jego zasług książę nadał staroście rozległe (ok. 250 łanów) dobra dziedziczne Zelki, które obejmowało kilka wsi już istniejących oraz kilka, które dopiero miały powstać. Wśród tych ostatnich była Biała Giżycka, zwana wówczas Bialy, Wiesensee lub Weysensehe. Dokładną datę jej założenia trudno ustalić. Musiała jednak powstać niedługo po wystawieniu wspomnianego przywileju, ponieważ w 1540 r. było w niej już 40 mieszkańców oraz karczma, a wieś obejmowała 34 łany. Należała do parafii ewangelickiej w Zelkach (dziś katolicka parafia Matki Bożej Gietrzwałdzkiej w Zelkach). W 1857 r. mieszkały tu 72 osoby.
Po II wojnie światowej we wsi utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Biała Giżycka.
Zabytki
- pozostałości zespołu dworsko-parkowego: obora murowana z przełomu XIX i XX w.
- cmentarz ewangelicki z XIX w.
- cmentarz ewangelicki z XIX w. położony w lesie
Przypisy
- ↑ Łącznie: Pańska Wola, Biała Giżycka, Franciszkowo.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, [w:] Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, (bip.warmia.mazury.pl), Wydminy 2009 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
