Uniwersytet Albertyna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Polacy związani z Albertyną) |
|||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|Patron = | |Patron = | ||
}} | }} | ||
| − | + | '''Uniwersytet Albertyna''' (niem. ''Albertus-Universität Königsberg'') – uniwersytet w [[Królewiec|Królewcu]] założony przez pierwszego księcia pruskiego [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohnezollerna]] w 1544 roku. Albertyna była jedynym uniwersytetem działającym na terenie powstałego [[Prusy Książęce|Księstwa Pruskiego]]. Albertyna funkcjonowała w latach 1544-1945. | |
| − | '''Uniwersytet Albertyna''' (niem. ''Albertus-Universität Königsberg'') – uniwersytet w [[Królewiec|Królewcu]] założony przez pierwszego księcia pruskiego [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohnezollerna]] w 1544 roku. Albertyna była jedynym | + | <br/><br/> |
== Historia == | == Historia == | ||
| − | Początek Uniwersytetu Albertyna datuje się na 1539 rok. [[Albrecht Hohenzollern]], książę pruski zlecił stanom pruskim utrzymanie szkoły oraz znalezienie odpowiednich funduszy. Początkiem Albertyny była szkoła partykularna założona w Knipawie | + | Początek Uniwersytetu Albertyna datuje się na 1539 rok. [[Albrecht Hohenzollern]], książę pruski, zlecił stanom pruskim utrzymanie szkoły oraz znalezienie odpowiednich funduszy. Początkiem Albertyny była szkoła partykularna założona w Knipawie będącej częścią [[Królewiec|Królewca]]. Zadaniem tej placówki było przygotowanie wszystkich uczniów do dalszej edukacji w szkole wyższej. |
| − | + | W związku z powołaniem Uniwersytetu władca Prus wysłał do Korony, królestwa Danii, Szwecji oraz niektórych krajów niemieckich listy zawierające informację powołania w [[Królewiec|Królewcu]] Uniwersytetu Albertyna. Akt powstania Uniwersytetu wystawiono na 20 lipca 1544 roku, natomiast uroczyste otwarcie nastąpiło 17 sierpnia 1544 roku. Pierwszym rektorem Uniwersytetu został [[Georgius Sabinus]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Georgius Sabinus]] | ||
| − | [[ | + | Po otwarciu Uniwersytetu założona w 1539 roku szkoła partykularna, przekształcona w pedagogium, przestała funkcjonować (1617). Zadaniem uczelni poza edukacją studentów było nadawanie tytułów naukowych. Związane z tym było uzyskanie od papieża albo od cesarza niemieckiego odpowiedniego przywileju. Niestety [[Albrecht Hohenzollern|Albrecht]] nie uzyskał takowego wsparcia. Ostatecznie uzyskał je u polskiego króla, Zygmunta Augusta, który w 1560 roku wydał specjalny dekret zrównujący Uniwersytet Albertyna z Uniwersytetem Krakowskim. Początkowo uczelnia posiadała 4 wydziały: teologii, medycyny, filozofii i prawa, z czasem utworzono jeszcze nauki przyrodnicze. |
| − | + | 20 lipca 1944 roku Uniwersytet Albertyna obchodził 400-lecie istnienia. W sierpniu 1944 miasto, a w tym kampus uniwersytecki, zostało zniszczony przez wojska sowieckie. | |
| − | + | Uniwersytet Albertyna swoją nazwę wziął od pruskiego księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]]. | |
| − | [[ | ||
| − | [[ | + | == Cele i zadania == |
| + | Głównym celem uniwersytetu według jego założyciela było propagowanie ''czystej ewangelii'' w państwie [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]] oraz w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Kolejnym celem było kształcenie urzędników państwowych, kadry nauczycielskiej, medyków. | ||
| − | [[Simon Dach]] | + | == Rektorzy Uniwersytetu Albertyna == |
| − | + | *[[Georgius Sabinus]] 1544-1547 | |
| − | [[Immanuel Kant]] | + | *[[Christoph Jonas]] 1548<br/> |
| − | + | *[[Johannes Brettschneider]] 1549<br/> | |
| − | [[Wilhelm Georg Remer]] 1812<br/> | + | *Georgius Sabinus 1552-1553<br/> |
| − | + | *[[Celestyn Myślenta]] 1628-1652<br/> | |
| − | [[Ferdinand Lindemann]] | + | *[[Simon Dach]] 1656-1657<br/> |
| − | + | *[[Immanuel Kant]] 1786-1788<br/> | |
| − | [[Götz von Selle]] | + | *[[Wilhelm Remer|Wilhelm Georg Remer]] 1812<br/> |
| − | + | *[[Ferdinand Lindemann]] 1892-1893<br/> | |
| + | *[[Götz von Selle]] | ||
== Polacy związani z Albertyną == | == Polacy związani z Albertyną == | ||
| − | Pierwszymi | + | Pierwszymi Polakami, którzy związali się z Albertyną, byli profesor [[Abraham Kulwieć]], który wykładał język grecki i hebrajski, oraz [[Stanisław Rafajłowicz]] - teolog. |
| − | |||
| − | |||
| − | Wśród | + | Wśród znanych studentów Albertyny można wyróżnić: Erazma Glicznera, Marcina Kwiatkowskiego, Jana Kochanowskiego, Piotra Kochanowskiego, Andrzeja Kochanowskiego oraz [[Stanisław Sarnicki|Stanisława Sarnickiego]]. Wśród studiujących tu znanych Polaków byli również Bieniasz Budny, Jan i Jakub Niemojewscy i Stanisław Sarnicki. Z Albertyną związani byli także [[Krzysztof Celestyn Mrongowiusz|Krzysztof Celestyn Mrongowiusz]], [[Gustaw Gizewiusz|Gustaw Gizewiusz]], [[Władysław Semadeni|Władysław Semadeni]], [[Jerzy Olech]], [[Marcin Gregor]], [[Herman Pełka]], [[August Grzybowski]], [[Maksymilian Andryson]], [[Arnold Kwietniowski]], [[Stanisław Srokowski]], [[Albert Bartoszewicz]], [[Kazimierz Ławrynowicz]]. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
J. Serczyk, ''Albertyna. Uniwersytet w Królewcu (1544-1945)'', Olsztyn 1994. | J. Serczyk, ''Albertyna. Uniwersytet w Królewcu (1544-1945)'', Olsztyn 1994. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Szkolnictwo]] | + | [[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Wyższe uczelnie]][[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 13:15, 21 lut 2015
| Uniwersytet Albertyna | |
| | |
| Data założenia: | 20 lipca 1544 roku |
| Poziom szkoły: | Uniwersytet |
| Adres: | |
Uniwersytet Albertyna (niem. Albertus-Universität Königsberg) – uniwersytet w Królewcu założony przez pierwszego księcia pruskiego Albrechta Hohnezollerna w 1544 roku. Albertyna była jedynym uniwersytetem działającym na terenie powstałego Księstwa Pruskiego. Albertyna funkcjonowała w latach 1544-1945.
Spis treści
Historia
Początek Uniwersytetu Albertyna datuje się na 1539 rok. Albrecht Hohenzollern, książę pruski, zlecił stanom pruskim utrzymanie szkoły oraz znalezienie odpowiednich funduszy. Początkiem Albertyny była szkoła partykularna założona w Knipawie będącej częścią Królewca. Zadaniem tej placówki było przygotowanie wszystkich uczniów do dalszej edukacji w szkole wyższej.
W związku z powołaniem Uniwersytetu władca Prus wysłał do Korony, królestwa Danii, Szwecji oraz niektórych krajów niemieckich listy zawierające informację powołania w Królewcu Uniwersytetu Albertyna. Akt powstania Uniwersytetu wystawiono na 20 lipca 1544 roku, natomiast uroczyste otwarcie nastąpiło 17 sierpnia 1544 roku. Pierwszym rektorem Uniwersytetu został Georgius Sabinus.
Po otwarciu Uniwersytetu założona w 1539 roku szkoła partykularna, przekształcona w pedagogium, przestała funkcjonować (1617). Zadaniem uczelni poza edukacją studentów było nadawanie tytułów naukowych. Związane z tym było uzyskanie od papieża albo od cesarza niemieckiego odpowiedniego przywileju. Niestety Albrecht nie uzyskał takowego wsparcia. Ostatecznie uzyskał je u polskiego króla, Zygmunta Augusta, który w 1560 roku wydał specjalny dekret zrównujący Uniwersytet Albertyna z Uniwersytetem Krakowskim. Początkowo uczelnia posiadała 4 wydziały: teologii, medycyny, filozofii i prawa, z czasem utworzono jeszcze nauki przyrodnicze.
20 lipca 1944 roku Uniwersytet Albertyna obchodził 400-lecie istnienia. W sierpniu 1944 miasto, a w tym kampus uniwersytecki, zostało zniszczony przez wojska sowieckie. Uniwersytet Albertyna swoją nazwę wziął od pruskiego księcia Albrechta Hohenzollerna.
Cele i zadania
Głównym celem uniwersytetu według jego założyciela było propagowanie czystej ewangelii w państwie Albrechta Hohenzollerna oraz w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Kolejnym celem było kształcenie urzędników państwowych, kadry nauczycielskiej, medyków.
Rektorzy Uniwersytetu Albertyna
- Georgius Sabinus 1544-1547
- Christoph Jonas 1548
- Johannes Brettschneider 1549
- Georgius Sabinus 1552-1553
- Celestyn Myślenta 1628-1652
- Simon Dach 1656-1657
- Immanuel Kant 1786-1788
- Wilhelm Georg Remer 1812
- Ferdinand Lindemann 1892-1893
- Götz von Selle
Polacy związani z Albertyną
Pierwszymi Polakami, którzy związali się z Albertyną, byli profesor Abraham Kulwieć, który wykładał język grecki i hebrajski, oraz Stanisław Rafajłowicz - teolog.
Wśród znanych studentów Albertyny można wyróżnić: Erazma Glicznera, Marcina Kwiatkowskiego, Jana Kochanowskiego, Piotra Kochanowskiego, Andrzeja Kochanowskiego oraz Stanisława Sarnickiego. Wśród studiujących tu znanych Polaków byli również Bieniasz Budny, Jan i Jakub Niemojewscy i Stanisław Sarnicki. Z Albertyną związani byli także Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, Gustaw Gizewiusz, Władysław Semadeni, Jerzy Olech, Marcin Gregor, Herman Pełka, August Grzybowski, Maksymilian Andryson, Arnold Kwietniowski, Stanisław Srokowski, Albert Bartoszewicz, Kazimierz Ławrynowicz.
Bibliografia
J. Serczyk, Albertyna. Uniwersytet w Królewcu (1544-1945), Olsztyn 1994.
