Rezerwat Jasne: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Ciekawostki) |
|||
| (Nie pokazano 72 wersji utworzonych przez 11 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | '''Rezerwat Jasne''' | + | {{Rezerwat przyrody infobox |
| + | | nazwa_rezerwatu= Rezerwat przyrody Jezioro Jasne | ||
| + | | zdjęcie= Jezioro Jasne_logo.png|100px|Logo rezerwatu | ||
| + | | opis_zdjęcia= Logo rezerwatu Jasne | ||
| + | | rodzaj_rezerwatu= faunistyczny | ||
| + | |charakter_rezerwatu= | ||
| + | | położenie= województwo warmińsko-mazurskie, powiat iławski, Zalewo (gmina miejsko-wiejska) | ||
| + | | data utworzenia= 1 sierpnia 1988 r. | ||
| + | | kod mapy= PL-WN | ||
| + | | powierzchnia= 106,3 | ||
| + | | stopniN= 53 | ||
| + | | minutN= 44 | ||
| + | | sekundN= 32 | ||
| + | | stopniE= 19 | ||
| + | | minutE= 32 | ||
| + | | sekundE= 56 | ||
| + | }} | ||
| + | '''Rezerwat przyrody Jezioro Jasne''' – rezerwat o powierzchni 106,3 ha, utworzony 1 lipca 1988 r. Położony jest w południowo-zachodniej części [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]]. Administracyjnie należy do gminy [[Zalewo (gmina miejsko-wiejska)|Zalewo]]. | ||
| + | Dojechać do niego można od strony [[Iława|Iławy]] (23 km na północ w kierunku na [[Susz]] drogą 521, potem na [[Siemiany]], a następnie [[Jeziorno]]) lub od strony Susza (26 km na wschód drogą 515 na [[Jerzwałd]], a potem na Siemiany). Rezerwat położony jest ok. kilometra na południowy zachód od wsi Jeziorno, ok. 20 km na południe od miasta Zalewo. | ||
| + | <br /><br /> | ||
| − | == | + | ==O rezerwacie. Fizjogeografia zbiorników== |
| − | To wyjątkowe miejsce o niezwykłym uroku i osobliwym charakterze. | + | To wyjątkowe miejsce o niezwykłym uroku i osobliwym charakterze. Jasne jest jednym z trzech rezerwatów, które znajdują się na terenie [[Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego|Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego]]. Na jego terenie obowiązuje bezwzględny zakaz kąpieli, uprawiania sportów wodnych, polowania, niszczenia gniazd, niszczenia roślin, zanieczyszczania wody i przyległego terenu, wzniecania ognia, zakłócania ciszy oraz przebywania poza miejscami wyznaczonymi. |
| − | |||
| − | *[[jezioro|jeziora Jasne (Czyste)]], skrajnie | + | Cechą charakterystyczną tego miejsca jest istnienie obok siebie dwóch odmiennych układów przyrodniczych: |
| − | + | *[[jezioro Jasne|jeziora Jasne (Czyste)]], które jest zbiornikiem skrajnie oligotroficznym. Powstało ono po wytopieniu bryły lodu zalegającej w grubych warstwach piasku. Jego powierzchnia wynosi 11,19 ha, głębokość maksymalna 19,8 m, a średnia 8,4 m. Wysoka kwasowość wody (pH = 4,3) powoduje niewielką różnorodność i ubóstwo w faunie i florze. Ze względu na niebywałą przejrzystość wody (światło dociera na głębokość 14-15 m) jest najchętniej odwiedzanym przez turystów miejscem na terenie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Wokół jeziora wyznaczono trasę spacerową o długości 1,5 km. | |
| − | *[[jezioro|jeziora Luba]], które jest zbiornikiem | + | *[[jezioro Luba|jeziora Luba]], które jest zbiornikiem dystroficznym. Jego powierzchnia wynosi 2,42 ha. Otoczone jest przez szerokie pło torfowe ciągnące się wąską rynną w kierunku północnym. Teren ten jest bogaty w roślinność torfowiskową: od torfowiska niskiego przez przejściowe do fragmentów zubożałej postaci torfowiska wysokiego. |
| − | |||
| − | Rezerwat znajduje się na | + | Rezerwat znajduje się na specjalnym obszarze ochrony siedlisk [[Natura 2000]] [[Ostoja Iławska]] oraz na obszarze specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 – [[Lasy Iławskie]]. |
| − | == | + | ==Fauna rezerwatu== |
| − | + | Na jeziorze Jasne spotkać można m.in. [[gągoł|gągoły]] gniazdujące w dziuplach wypróchniałych drzew na wysokości 2-20 m, które figurują w Czerwonej Księdze Zwierząt. W wodach jeziora występują kanibalistyczne [[okoń karłowaty|okonie karłowate]]. Fauna i flora jeziora Jasnego jest dość uboga, jednak rekompensuje to piękno jeziora Luba. Rezerwat zamieszkują głównie ptaki wodne oraz płazy. | |
| − | == | + | ==Flora rezerwatu== |
| − | Rezerwat porośnięty jest w głównej mierze borem świeżym | + | Rezerwat porośnięty jest w głównej mierze borem świeżym mieszanym (głównie okolice jeziora Luba), bagiennym oraz lasem grądowym. Spotkać tu można także w dużym nagromadzeniu [[rosiczka okrągłolistna|rosiczkę okrągłolistną]], [[czermień błotna|czermień błotną]], [[żurawina błotna|żurawinę błotną]], [[mech torfowiec|mchy torfowce]] (których "buteleczkowate" komórki pozwalają na zgromadzenie 25-krotności własnej wagi), [[turzyce]] (z charakterystycznymi białymi puszkami na końcu łodyg, tzw. wełniankami) oraz [[modrzewnica|modrzewicę]]. |
| − | == | + | Na jeziorze Luba występują [[grążel żółty|grążele]] oraz liczne [[grzybienie białe]], zwane także [[lilia wodna|liliami wodnymi]] lub [[nenufar|nenufarami]], które szczególnie pięknie prezentują się latem. |
| − | * | + | ==Ciekawostki== |
| − | + | *Przez teren rezerwatu przebiega część powstałej w 1997 r. atrakcyjnej [[Ścieżka dydaktyczna w rezerwacie Jasne|leśnej ścieżki dydaktycznej]]. Długość trasy (oznaczono ją kolorem zielonym oraz dodatkowo przekreślonym kwadratem) to ok. 3 km. Przejście jej zajmuje ok. 2-3 godzin. Znajdziemy na niej 14 tablic informacyjnych, które przybliżają procesy związane z leśnictwem. Trasa zaczyna się poza rezerwatem, na parkingu na trasie Iława–Siemiany–Jerzwałd–Susz–Zalewo. Znajduje się tam mapa ścieżki oraz stoły i ławeczki. | |
| − | + | Na ścieżce można zobaczyć m.in. plantację [[modrzew|modrzewia]], zapoznać się z warstwową budową lasu, obejrzeć zrośnięte drzewa, "guzowatą" [[sosna|sosnę]], budki lęgowe, wiosną posłuchać żabiego "koncertu" na [[jezioro Czarne|jeziorze Czarnym]] oraz nauczyć się rozpoznawania drzew. | |
| − | + | *Przed drugą wojną światową Niemcy wykorzystywali wodę z jeziora Jasne do produkcji regionalnego piwa. | |
| − | * | ||
| − | -- | + | ==Galeria zdjęć== |
| − | + | <gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left"> | |
| − | + | File: jasne_rp_w.png|<center>Rezerwat Jasne | |
| − | + | File: jasne_rp_g.png|<center>Rezerwat Jasne | |
| − | + | Grafika:Jezioro Jasne.jpg|<center>Jezioro Jasne. Fot. Stanisław Blonkowski. <br>Źródło: [http://www.susz.olsztyn.lasy.gov.pl/rezerwaty-przyrody www.susz.olsztyn.lasy.gov.pl] | |
| + | Grafika:Jezioro Luba.jpg|<center>Jezioro Luba. Fot. Stanisław Blonkowski. <br>Źródło: [http://susz.lavinaplatform.com/rezerwat-jasne www.susz.olsztyn.lasy.gov.pl] | ||
| + | </gallery> | ||
| + | ==Bibliografia== | ||
| + | ''Jasne. Leśna Ścieżka Dydaktyczna'', praca zbiorowa, Iława 2010.<br/> | ||
| + | ''Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego. Przewodnik Ilustrowany'', Kętrzyn 2011. | ||
| + | [[Kategoria: Przyroda]] | ||
| + | [[Kategoria: Rezerwaty przyrody]] | ||
| + | [[Kategoria:Natura 2000]] [[Kategoria:Ochrona przyrody]] | ||
| − | + | ||
| − | + | [[Kategoria: powiat iławski]] [[Kategoria: Zalewo (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 12:36, 20 mar 2015
| Rezerwat przyrody Jezioro Jasne | |
| | |
 Logo rezerwatu Jasne | |
| Rodzaj rezerwatu | faunistyczny |
| Państwo |  Polska
|
| Powierzchnia | 106,3 ha |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rezerwat przyrody Jezioro Jasne | |
| Położenie na mapie Polski  Rezerwat przyrody Jezioro Jasne | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rezerwat przyrody Jezioro Jasne – rezerwat o powierzchni 106,3 ha, utworzony 1 lipca 1988 r. Położony jest w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie iławskim. Administracyjnie należy do gminy Zalewo.
Dojechać do niego można od strony Iławy (23 km na północ w kierunku na Susz drogą 521, potem na Siemiany, a następnie Jeziorno) lub od strony Susza (26 km na wschód drogą 515 na Jerzwałd, a potem na Siemiany). Rezerwat położony jest ok. kilometra na południowy zachód od wsi Jeziorno, ok. 20 km na południe od miasta Zalewo.
Spis treści
O rezerwacie. Fizjogeografia zbiorników
To wyjątkowe miejsce o niezwykłym uroku i osobliwym charakterze. Jasne jest jednym z trzech rezerwatów, które znajdują się na terenie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Na jego terenie obowiązuje bezwzględny zakaz kąpieli, uprawiania sportów wodnych, polowania, niszczenia gniazd, niszczenia roślin, zanieczyszczania wody i przyległego terenu, wzniecania ognia, zakłócania ciszy oraz przebywania poza miejscami wyznaczonymi.
Cechą charakterystyczną tego miejsca jest istnienie obok siebie dwóch odmiennych układów przyrodniczych:
- jeziora Jasne (Czyste), które jest zbiornikiem skrajnie oligotroficznym. Powstało ono po wytopieniu bryły lodu zalegającej w grubych warstwach piasku. Jego powierzchnia wynosi 11,19 ha, głębokość maksymalna 19,8 m, a średnia 8,4 m. Wysoka kwasowość wody (pH = 4,3) powoduje niewielką różnorodność i ubóstwo w faunie i florze. Ze względu na niebywałą przejrzystość wody (światło dociera na głębokość 14-15 m) jest najchętniej odwiedzanym przez turystów miejscem na terenie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Wokół jeziora wyznaczono trasę spacerową o długości 1,5 km.
- jeziora Luba, które jest zbiornikiem dystroficznym. Jego powierzchnia wynosi 2,42 ha. Otoczone jest przez szerokie pło torfowe ciągnące się wąską rynną w kierunku północnym. Teren ten jest bogaty w roślinność torfowiskową: od torfowiska niskiego przez przejściowe do fragmentów zubożałej postaci torfowiska wysokiego.
Rezerwat znajduje się na specjalnym obszarze ochrony siedlisk Natura 2000 Ostoja Iławska oraz na obszarze specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 – Lasy Iławskie.
Fauna rezerwatu
Na jeziorze Jasne spotkać można m.in. gągoły gniazdujące w dziuplach wypróchniałych drzew na wysokości 2-20 m, które figurują w Czerwonej Księdze Zwierząt. W wodach jeziora występują kanibalistyczne okonie karłowate. Fauna i flora jeziora Jasnego jest dość uboga, jednak rekompensuje to piękno jeziora Luba. Rezerwat zamieszkują głównie ptaki wodne oraz płazy.
Flora rezerwatu
Rezerwat porośnięty jest w głównej mierze borem świeżym mieszanym (głównie okolice jeziora Luba), bagiennym oraz lasem grądowym. Spotkać tu można także w dużym nagromadzeniu rosiczkę okrągłolistną, czermień błotną, żurawinę błotną, mchy torfowce (których "buteleczkowate" komórki pozwalają na zgromadzenie 25-krotności własnej wagi), turzyce (z charakterystycznymi białymi puszkami na końcu łodyg, tzw. wełniankami) oraz modrzewicę.
Na jeziorze Luba występują grążele oraz liczne grzybienie białe, zwane także liliami wodnymi lub nenufarami, które szczególnie pięknie prezentują się latem.
Ciekawostki
- Przez teren rezerwatu przebiega część powstałej w 1997 r. atrakcyjnej leśnej ścieżki dydaktycznej. Długość trasy (oznaczono ją kolorem zielonym oraz dodatkowo przekreślonym kwadratem) to ok. 3 km. Przejście jej zajmuje ok. 2-3 godzin. Znajdziemy na niej 14 tablic informacyjnych, które przybliżają procesy związane z leśnictwem. Trasa zaczyna się poza rezerwatem, na parkingu na trasie Iława–Siemiany–Jerzwałd–Susz–Zalewo. Znajduje się tam mapa ścieżki oraz stoły i ławeczki.
Na ścieżce można zobaczyć m.in. plantację modrzewia, zapoznać się z warstwową budową lasu, obejrzeć zrośnięte drzewa, "guzowatą" sosnę, budki lęgowe, wiosną posłuchać żabiego "koncertu" na jeziorze Czarnym oraz nauczyć się rozpoznawania drzew.
- Przed drugą wojną światową Niemcy wykorzystywali wodę z jeziora Jasne do produkcji regionalnego piwa.
Galeria zdjęć
Rezerwat Jasne 
Rezerwat Jasne 
Jezioro Jasne. Fot. Stanisław Blonkowski.
Źródło: www.susz.olsztyn.lasy.gov.pl
Jezioro Luba. Fot. Stanisław Blonkowski.
Źródło: www.susz.olsztyn.lasy.gov.pl
Bibliografia
Jasne. Leśna Ścieżka Dydaktyczna, praca zbiorowa, Iława 2010.
Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego. Przewodnik Ilustrowany, Kętrzyn 2011.
