Zgon: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Charakterystyka fizjograficzna) |
|||
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Zgon | |nazwa = Zgon | ||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Zgonu | |dopełniacz wsi = Zgonu | ||
|zdjęcie = Zgon1.jpg | |zdjęcie = Zgon1.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Wieś Zgon | + | |opis zdjęcia = Wieś Zgon. Fot. Duży Bartek. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zgon.01.JPG Commons Wikimedia] [12.09.2013] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Zgon | |sołectwo = Zgon | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 147 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Zgon''' (niem. ''Sgonn'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[Piecki (gmina wiejska)| gminie Piecki]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 r. liczyła 147 mieszkańców. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Andrzej Polita]]<ref>[http://mragowo24.info/news/2360-miejscowosci-ziemi-mragowskiej-od-z-do-a-zgon/ Portal Mrągowo. 24] [12.07.2014]</ref> |
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Położenie== | ||
| + | W pobliżu wsi znajduje się rezerwat przyrody [[Rezerwat Czaplisko Ławny Lasek|"Czaplisko Ławny Lasek"]]. Wieś znajduje się na południowym brzegu [[Jezioro Mokre |Jeziora Mokrego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Dzieje miejscowości == |
| − | + | Wieś lokowano w 1708 r., jako tzw. [[Wieś szkatułowa|wieś szkatułową]]. Jej nazwa pochodzi od zgonu bydła do wodopoju nad Jeziorem Mokrym. Początkowo mieszkańcy wsi trudnili się rybactwem. Władza niemiecka w 1938 r., w wyniku akcji germanizacyjnej w Prusach, nadała wsi nową nazwę'' Hirschen''. W 1945 r. wieś została włączona do Polski. Obecnie to miejscowość letniskowa na szlaku rzeki [[Rzeka Krutynia |Krutyni]]. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Gospodarka== |
| − | + | We wsi działa stanica wodna PTTK oraz gospodarstwa [[Agroturystyka| agroturystyczne]]. | |
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | ==Kultura== |
| − | + | We wsi mieści się znana w całej Polsce autorska galeria rzeźb [lkwim:Adam Szubski| Adama Szubskiego]. Znajdują się w niej przede wszystkim rzeźby ludzkie. Adam Szubski rzeźbi i odlewa twarze interesujących go osób. Rzeźby znajdują się wokół obejścia domostwa i utrzymane się w klimacie koszmaru i maligny. | |
| − | We wsi | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| + | ==Turystyka== | ||
| + | *[[Szlak im. Melchiora Wańkowicza: Sorkwity - Rezerwat Sosna Królewska |Szlak im. Melchiora Wańkowicza]] – przebieg trasy: [[Sorkwity]] – [[Jezioro Lampackie]] – [[Maradki]] – [[Jezioro Piłakno|Piłakno]] – [[Jezioro Borówko|Borówko]] – [[Bieńki]] – [[Gant]] – [[Krawno]] – [[Babięta]] – [[Jezioro Zyzdrój|Zyzdrój]] – [[Spychowo]] – [[Jezioro Kierwik|Kierwik]] – [[Jezioro Uplik|Uplik]] – Zgon – [[Rezerwat Sosna Królewska]] | ||
| − | == | + | == Ludzie związani z miejscowością== |
| − | + | Przez wiele lat mieszkał tu i pracował pisarz [[Igor Newerly]]. W Zgonie napisał "Wzgórze Błękitnego Snu" i "Zostało z uczty bogów". W Zgonie urodził się 13 września 1891 r. kapitan LZ 129 Hindenburg - [[Max Pruss]], członek NSDAP, który przeżył katastrofę sterowca w Lakehurst w USA 6 maja 1937 r. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki== |
| − | + | We wsi znajduje się dom Zofii Łapickiej i Igora Newerlego. Wieś nazywana jest drewnianą ze względu na dużą ilość drewnianych budynków mieszkalnych i gospodarczych z XIX w. i XX w. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Przyroda== |
| + | *pomnik przyrody [[Pomnik przyrody "Zakochana Para" w Zgonie|"Zakochana Para]] przy żółtym szlaku nieopodal miejscowości [[Krutyń]] | ||
| + | *pomnik przyrody [[Pomnik przyrody "Królewska Sosna" w Zgonie |"Królewska Sosna"]] | ||
| + | *pomnik przyrody [[Pomnik przyrody "Dąb nad Mukrem im. Karola Małłka"|"Dąb nad Mukrem"]] w rezerwacie Królewska Sosna | ||
| − | + | == Bibliografia== | |
| + | ''Mazury - słownik stronniczy, ilustrowany'', pod red. Waldemara Mierzwy, Dąbrówno 2008.<br/> | ||
| + | ''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.<br/> | ||
| + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIV, Warszawa 1895. <br/> | ||
| + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat mrągowski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Piecki (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1701-1800]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 12:05, 8 sty 2016
| Zgon | |
| | |
![Wieś Zgon. Fot. Duży Bartek. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]](/index.php/Plik:Zgon1.jpg) Wieś Zgon. Fot. Duży Bartek. Źródło: Commons Wikimedia [12.09.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Piecki |
| Sołectwo | Zgon |
| Liczba ludności (2010) | 147 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Zgon | |
| Położenie na mapie Polski  Zgon | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Zgon (niem. Sgonn) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 147 mieszkańców. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Andrzej Polita[1]
Spis treści
Położenie
W pobliżu wsi znajduje się rezerwat przyrody "Czaplisko Ławny Lasek". Wieś znajduje się na południowym brzegu Jeziora Mokrego.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano w 1708 r., jako tzw. wieś szkatułową. Jej nazwa pochodzi od zgonu bydła do wodopoju nad Jeziorem Mokrym. Początkowo mieszkańcy wsi trudnili się rybactwem. Władza niemiecka w 1938 r., w wyniku akcji germanizacyjnej w Prusach, nadała wsi nową nazwę Hirschen. W 1945 r. wieś została włączona do Polski. Obecnie to miejscowość letniskowa na szlaku rzeki Krutyni.
Gospodarka
We wsi działa stanica wodna PTTK oraz gospodarstwa agroturystyczne.
Kultura
We wsi mieści się znana w całej Polsce autorska galeria rzeźb [lkwim:Adam Szubski| Adama Szubskiego]. Znajdują się w niej przede wszystkim rzeźby ludzkie. Adam Szubski rzeźbi i odlewa twarze interesujących go osób. Rzeźby znajdują się wokół obejścia domostwa i utrzymane się w klimacie koszmaru i maligny.
Turystyka
- Szlak im. Melchiora Wańkowicza – przebieg trasy: Sorkwity – Jezioro Lampackie – Maradki – Piłakno – Borówko – Bieńki – Gant – Krawno – Babięta – Zyzdrój – Spychowo – Kierwik – Uplik – Zgon – Rezerwat Sosna Królewska
Ludzie związani z miejscowością
Przez wiele lat mieszkał tu i pracował pisarz Igor Newerly. W Zgonie napisał "Wzgórze Błękitnego Snu" i "Zostało z uczty bogów". W Zgonie urodził się 13 września 1891 r. kapitan LZ 129 Hindenburg - Max Pruss, członek NSDAP, który przeżył katastrofę sterowca w Lakehurst w USA 6 maja 1937 r.
Zabytki
We wsi znajduje się dom Zofii Łapickiej i Igora Newerlego. Wieś nazywana jest drewnianą ze względu na dużą ilość drewnianych budynków mieszkalnych i gospodarczych z XIX w. i XX w.
Przyroda
- pomnik przyrody "Zakochana Para przy żółtym szlaku nieopodal miejscowości Krutyń
- pomnik przyrody "Królewska Sosna"
- pomnik przyrody "Dąb nad Mukrem" w rezerwacie Królewska Sosna
Bibliografia
Mazury - słownik stronniczy, ilustrowany, pod red. Waldemara Mierzwy, Dąbrówno 2008.
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XIV, Warszawa 1895.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Portal Mrągowo. 24 [12.07.2014]
