Węgój: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Węgój | |nazwa = Węgój | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Węgoja | |dopełniacz wsi = Węgoja | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = wegoj.jpg |
| − | |opis zdjęcia = Kościół parafialny z lat 30. XX wieku | + | |opis zdjęcia = Kościół parafialny z lat 30. XX wieku.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Węgój''' (niem. ''Wengoyen'') – | + | ''' Węgój''' (niem. ''Wengoyen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)| gminie Biskupiec]]. |
| − | W latach | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 367 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Zbigniew Groszewski]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/inf_um.htm/ Strona Gminy Biskupiec] [17.12.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]], w odległości 7,3 km od [[Biskupiec|Biskupca]]. | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie|Pojezierza Mrągowskiego]], w odległości 7,3 km od [[Biskupiec|Biskupca]]. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Niemiecka nazwa wsi była przekształconą formą | + | Niemiecka nazwa wsi była przekształconą formą nazwy [[Prusowie |pruskiej]] oznaczającej dąbrowę. |
| − | Dzieje założenia wsi sięgają roku 1379. Ówczesny biskup warmiński [[Henryk III Sorbom]] nadał swoim dworzanom - Teodorykowi Streuwben i Kasprowi z Bażyn po 40 włók jako majątki chełmińskie. Teodoryk otrzymał tereny przy wsiach [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonka]] i [[Biesowo]], natomiast Kasper | + | Dzieje założenia wsi sięgają roku 1379. Ówczesny biskup warmiński [[Henryk III Sorbom]] nadał swoim dworzanom - Teodorykowi Streuwben i Kasprowi z Bażyn po 40 [[Włóka |włók]] jako majątki chełmińskie. Teodoryk otrzymał tereny przy wsiach [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonka]] i [[Biesowo]], natomiast Kasper obszar sięgający do granic [[Bęsia|Bęsi]] i [[Kruzy| Kruz]]. Na wskazanym obszarze powstały: Węgój, [[Łabuchy]], [[Zarębiec]], [[Wólka Wielka]] i [[Wólka Mała]]. Wieś z pewnością została dotknięta przez skutki [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521. Część ziemi leżała odłogiem, prawdopodobnie jednak Wegój nie został całkowicie opuszczony. W latach 1709–1711 wieś spustoszyła epidemia dżumy. W 1783 roku miejscowość składała się zaledwie z 19 domów. |
W 1827 roku w miejscowości działała polska szkoła, do której uczęszczało 24 dzieci. W 1853 roku placówka liczyła 72 uczniów. Do szkoły dojeżdżały również dzieci z [[Bukowa Góra| Bukowej Góry]] i Wólki Małej. W 1935 roku placówka zatrudniała 3 nauczycieli i liczyła 133 uczniów. | W 1827 roku w miejscowości działała polska szkoła, do której uczęszczało 24 dzieci. W 1853 roku placówka liczyła 72 uczniów. Do szkoły dojeżdżały również dzieci z [[Bukowa Góra| Bukowej Góry]] i Wólki Małej. W 1935 roku placówka zatrudniała 3 nauczycieli i liczyła 133 uczniów. | ||
| − | W 1886 roku we wsi została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W latach 1920-1939 na obszarze miejscowości działał | + | W 1886 roku we wsi została założona biblioteka [[Towarzystwo Czytelni Ludowych| Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. W latach 1920-1939 na obszarze miejscowości działał mąż zaufania [[Związek Polaków w Niemczech| Związku Polaków w Niemczech]]. |
| + | |||
| + | W 1938 w miejscowości powstała parafia, do której przyłączono Bukową Górę, Łabuchy, Stryjewo, Wólkę Wielką, Wólkę Małą. Proboszczem został ks. [[Robert Pruszkowski]] (1907–1988). | ||
| − | |||
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1820 - 129 osób | + | *1820 r. - 129 osób |
| − | 1848 - 256 osób (wyłącznie Polacy) | + | *1848 r. - 256 osób (wyłącznie Polacy) |
| − | 1939 - 683 osoby | + | *1939 r. - 683 osoby |
| − | |||
| − | |||
==Kultura== | ==Kultura== | ||
| − | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne "Naszym Dzieciom" w Węgoju|Stowarzyszenie | + | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne "Naszym Dzieciom" w Węgoju|Stowarzyszenie Społeczno–Kulturalne "Naszym Dzieciom"]], [[Węgojskie Stowarzyszenie Edukacji Lokalnej - CEL]], a także zespół ludowy[[lkwim:Węgojska Strużka |Węgojska Strużka]]. Organizowany jest tutaj [[lkwim:Międzyszkolny Konkurs Piosenki Regionalnej „Warmiński Wróbelek”|Międzyszkolny Konkurs Piosenki Regionalnej „Warmiński Wróbelek”]]. |
| + | <br/> | ||
| − | == | + | ==Szkolnictwo== |
W Węgoju funkcjonuje [[Zespół Szkół Węgojskiego Stowarzyszenia Edukacji Lokalnej - CEL w Węgoju| Zespół Szkół Węgojskiego Stowarzyszenia Edukacji Lokalnej - CEL]], w którego skład wchodzą: przedszkole, szkoła podstawowa oraz gimnazjum. | W Węgoju funkcjonuje [[Zespół Szkół Węgojskiego Stowarzyszenia Edukacji Lokalnej - CEL w Węgoju| Zespół Szkół Węgojskiego Stowarzyszenia Edukacji Lokalnej - CEL]], w którego skład wchodzą: przedszkole, szkoła podstawowa oraz gimnazjum. | ||
| + | <br/> | ||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | * | + | *szlak rowerowy o długości 34 km - przebieg trasy: [[Biskupiec]] - [[Stanclewo]] - Węgój - Biskupiec |
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Skansen maszyn rolniczych w Węgoju| | + | *[[Skansen maszyn rolniczych w Węgoju|skansen maszyn rolniczych]], w którym znajdują się m.in. młockarnie, żniwiarki, pługi, kultywatory, sanie, żarna kamienne, siewniki ręczne, grabiarkę i dużo drobniejszego sprzętu |
| − | + | *[[Kościół pw. Chrystusa Króla w Węgoju| kościół pw. Chrystusa Króla]] wzniesiony w latach 1937–1938 | |
| − | *[[Kościół pw. Chrystusa Króla w Węgoju| | + | *neogotycka kapliczka przydrożna zlokalizowana w centrum wsi |
| − | * | + | |
| − | + | ==Multimedia== | |
| + | {{#ev:youtube|0qkFBghQw3U|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}} | ||
| + | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [18.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://wegoj.prv.pl/| Oficjalna strona Węgója] [18.12.2013] | |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Aktualna wersja na dzień 10:02, 25 mar 2016
| Węgój | |
| | |
 Kościół parafialny z lat 30. XX wieku.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Biskupiec |
| Liczba ludności (2010) | 367 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Węgój | |
| Położenie na mapie Polski  Węgój | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Węgój (niem. Wengoyen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 367 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Zbigniew Groszewski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Pojezierza Mrągowskiego, w odległości 7,3 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa wsi była przekształconą formą nazwy pruskiej oznaczającej dąbrowę. Dzieje założenia wsi sięgają roku 1379. Ówczesny biskup warmiński Henryk III Sorbom nadał swoim dworzanom - Teodorykowi Streuwben i Kasprowi z Bażyn po 40 włók jako majątki chełmińskie. Teodoryk otrzymał tereny przy wsiach Czerwonka i Biesowo, natomiast Kasper obszar sięgający do granic Bęsi i Kruz. Na wskazanym obszarze powstały: Węgój, Łabuchy, Zarębiec, Wólka Wielka i Wólka Mała. Wieś z pewnością została dotknięta przez skutki wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521. Część ziemi leżała odłogiem, prawdopodobnie jednak Wegój nie został całkowicie opuszczony. W latach 1709–1711 wieś spustoszyła epidemia dżumy. W 1783 roku miejscowość składała się zaledwie z 19 domów.
W 1827 roku w miejscowości działała polska szkoła, do której uczęszczało 24 dzieci. W 1853 roku placówka liczyła 72 uczniów. Do szkoły dojeżdżały również dzieci z Bukowej Góry i Wólki Małej. W 1935 roku placówka zatrudniała 3 nauczycieli i liczyła 133 uczniów.
W 1886 roku we wsi została założona biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych. W latach 1920-1939 na obszarze miejscowości działał mąż zaufania Związku Polaków w Niemczech.
W 1938 w miejscowości powstała parafia, do której przyłączono Bukową Górę, Łabuchy, Stryjewo, Wólkę Wielką, Wólkę Małą. Proboszczem został ks. Robert Pruszkowski (1907–1988).
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. - 129 osób
- 1848 r. - 256 osób (wyłącznie Polacy)
- 1939 r. - 683 osoby
Kultura
W miejscowości działa Stowarzyszenie Społeczno–Kulturalne "Naszym Dzieciom", Węgojskie Stowarzyszenie Edukacji Lokalnej - CEL, a także zespół ludowyWęgojska Strużka. Organizowany jest tutaj Międzyszkolny Konkurs Piosenki Regionalnej „Warmiński Wróbelek”.
Szkolnictwo
W Węgoju funkcjonuje Zespół Szkół Węgojskiego Stowarzyszenia Edukacji Lokalnej - CEL, w którego skład wchodzą: przedszkole, szkoła podstawowa oraz gimnazjum.
Turystyka
Zabytki
- skansen maszyn rolniczych, w którym znajdują się m.in. młockarnie, żniwiarki, pługi, kultywatory, sanie, żarna kamienne, siewniki ręczne, grabiarkę i dużo drobniejszego sprzętu
- kościół pw. Chrystusa Króla wzniesiony w latach 1937–1938
- neogotycka kapliczka przydrożna zlokalizowana w centrum wsi
Multimedia
Bibliografia
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [18.12.2013]
Oficjalna strona Węgója [18.12.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [17.12.2013]
