Falknowo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = Pocztówka z Falknowa. 1901.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Pocztówka z Falknowa (1901).<br>Źródło: [http://aefl.de/rosenberg/Rosenberg/doerfer_1/doerfer_teil1.htm www.aefl.de]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 130<ref>Łącznie Falknowo i [[Falknowo Małe]].</ref>
+
  |liczba ludności      = 130<ref>Łączna liczba mieszkańców miejscowości Falknowo i Falknowo Małe.</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Falknowo ''' (niem. ''Gross Falkenau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[gmina Susz|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Falknowo ''' (niem. ''Gross Falkenau'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Susz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Susz]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
 
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 130 mieszkańców (łącznie z [[Falknowo Małe|Falknowem Małym]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Tomasz Drzewiński]]<ref>http://bip.susz.pl/?id=2796</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 130 mieszkańców (łącznie z [[Falknowo Małe|Falknowem Małym]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Wiśniewski]]<ref>http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 
 
<br/>
 
 
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 14 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 7 km na południowy wschód od [[Susz|Suszu]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.
+
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 14 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 7 km na południowy wschód od [[Susz|Susza]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Nazwa miejscowości pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie lokacyjnym wsi [[Babięta Wielkie]]. Trzy lata później zasadźca o imieniu Kundrat otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej 80 łanów ziemi oraz przywilej prowadzenia karczmy. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Po roku 1466 opuszczone grunty zostały włączone do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Od 1800 roku Falknowo Duże znalazło się w rękach barona [[von Schleinitz]], który był również właścicielem folwarku Falknowo Małe oraz majątek Piotrkowo Duże. Po 1807 roku Falknowo Duże oraz Falknowo Małe przeszły w posiadanie zamożnego kupca rodem z [[Elbląg|Elbląga]] o nazwisku du Bois. Jednak w 1840 roku pojawia się nazwisko nowego właściciela wspomnianych dóbr. Został nim wówczas pochodzący z Meklemburgii, członek rady powiatu [[von Hasse]]. Po jego śmierci w 1898 roku dobra przeszły w ręce Banku Ziemskiego. W części dóbr Falknowa i Piotrkowa zasiedlili osadnikami z [[Grabowiec|Grabowca]]. Pozostałe grunty Falknowa Dużego wykupił cieśla o nazwisku Gollnick. Gollnick wybudował tartak, a w 1905 roku dobra ziemskie odsprzedał Refschlagerowi.
+
Nazwa miejscowości pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie lokacyjnym wsi [[Babięta Wielkie]]. Trzy lata później zasadźca o imieniu Kundrat otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej 80 łanów ziemi oraz przywilej prowadzenia karczmy. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie wojny trzynastoletniej. Po roku 1466 opuszczone grunty zostały włączone do domeny lennej [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]].  
 
 
W 1902 roku jednoklasową szkołę powiększono o dodatkowe pomieszczenie. Dziesięć lat później Refschlager sprzedał majątek Brunowi Ritgerowi. W 1918 roku Falknowo Duże, Piotrkowo i [[Różanka| Różankę]] kupił od wdowy Ritger Otto Jahr. Rok później udało mu się odkupić Falknowo Małe. Jahr wzniósł okazały dworek, nowe budynki gospodarcze oraz mieszkania dla robotników. W 1922 roku została zawiązana spółka wodna obejmująca teren Różanki, Falknowa Dużego oraz Falknowa Małego. W 1940 roku ukończono budowę dużej szkoły i mieszkań dla nauczycieli. W tym okresie Falknowo Duże wchodziło w skład parafii w [[Ząbrowo|Ząbrowie]]. W 1939 roku Falknowo Duże składało się z 59 budynków mieszkalnych i liczyło 322 mieszkańców.
 
 
 
 
 
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych (folwark Falknowo)
 
 
 
1817 - 60 osób,  4 domy
 
 
 
1831 - 62 osoby, 4 domy
 
 
 
1864 - 31 osób,  2 domy
 
 
 
1871 - 41 osób,  2 domy
 
 
 
1885 - 24 osoby, 1 dom
 
 
 
1895 - 29 osób,  1 dom
 
 
 
1905 - 33osoby,  3 domy
 
 
 
1933 - 270 osób (łącznie z Falknowem Małym, [[Modraki|Modrakami]] oraz [[Różanka|Różanką]])
 
 
 
  
<br/>
+
Od 1800 roku Falknowo Duże znalazło się w rękach barona [[von Schleinitz]], który był również właścicielem folwarku Falknowo Małe oraz majątku Piotrkowo Duże. Po 1807 roku Falknowo Duże oraz Falknowo Małe przeszły w posiadanie zamożnego kupca pochodzącego z [[Elbląg|Elbląga]] o nazwisku du Bois. Jednak w 1840 roku pojawia się nazwisko nowego właściciela wspomnianych dóbr. Został nim wówczas pochodzący z Meklemburgii członek rady powiatu – [[von Hasse]]. Po jego śmierci w 1898 roku dobra przeszły w ręce Banku Ziemskiego. Część dóbr Falknowa i [[Piotrkowo (gmina Susz)|Piotrkowa]] zasiedlili osadnikami z [[Grabowiec|Grabowca]]. Pozostałe grunty Falknowa Dużego wykupił cieśla o nazwisku Gollnick. Gollnick wybudował tartak, a w 1905 roku dobra ziemskie odsprzedał Refschlagerowi.
 
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
 
 
<br/>
 
  
== Zabytki ==
+
W 1902 roku jednoklasową szkołę powiększono o dodatkowe pomieszczenie. Dziesięć lat później Refschlager sprzedał majątek Brunowi Ritgerowi. W 1918 roku Falknowo Duże, Piotrkowo i [[Różanka| Różankę]] kupił od wdowy [[Ritger Otto Jahr]]. Rok później udało mu się odkupić Falknowo Małe. Jahr wzniósł okazały dworek, nowe budynki gospodarcze oraz mieszkania dla robotników. W 1922 roku została zawiązana spółka wodna obejmująca teren Różanki, Falknowa Dużego oraz Falknowa Małego. W 1940 roku ukończono budowę dużej szkoły i mieszkań dla nauczycieli. W tym okresie Falknowo Duże wchodziło w skład parafii w [[Ząbrowo|Ząbrowie]]. W 1939 roku Falknowo Duże składało się z 59 budynków mieszkalnych i liczyło 322 mieszkańców.
  
<br/>
+
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych (folwark Falknowo) na przestrzeni lat:
 +
*1817 – 60 osób,  4 domy
 +
*1831 – 62 osoby, 4 domy
 +
*1864 – 31 osób,  2 domy
 +
*1871 – 41 osób,  2 domy
 +
*1885 – 24 osoby, 1 dom
 +
*1895 – 29 osób,  1 dom
 +
*1905 – 33 osoby,  3 domy
 +
*1933 – 270 osób (łącznie z Falknowem Małym, [[Modraki|Modrakami]] oraz Różanką)
  
== Bibliografia ==
+
== Gospodarka ==
#''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
+
W miejscowości działa firma produkująca okna i drzwi oraz producent artykułów rolnych.
#Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.
 
#[http://bip.susz.sisco.info/?id=539| Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
 
 
<br/>
 
<br/>
 
+
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Redakach|parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Redakach]].
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/>
 +
Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/>
 +
[http://bip.susz.sisco.info/?id=539 Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
+
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
== Zobacz też ==
 
*[[Falknowo Małe]] w gminie Susz
 
<br/>
 
 
 
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Gmina Susz]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
 

Aktualna wersja na dzień 10:03, 8 lip 2016

Falknowo

Pocztówka z Falknowa (1901).Źródło: www.aefl.de
Pocztówka z Falknowa (1901).
Źródło: www.aefl.de
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Susz
Liczba ludności (2010) 130[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Falknowo
Falknowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Falknowo
Falknowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Falknowo (niem. Gross Falkenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 130 mieszkańców (łącznie z Falknowem Małym). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tomasz Drzewiński[2].

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 14 km na północny zachód od Iławy i 7 km na południowy wschód od Susza; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 521.

Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie lokacyjnym wsi Babięta Wielkie. Trzy lata później zasadźca o imieniu Kundrat otrzymał z rąk kapituły pomezańskiej 80 łanów ziemi oraz przywilej prowadzenia karczmy. Miejscowość została doszczętnie zniszczona w czasie wojny trzynastoletniej. Po roku 1466 opuszczone grunty zostały włączone do domeny lennej zakonu krzyżackiego.

Od 1800 roku Falknowo Duże znalazło się w rękach barona von Schleinitz, który był również właścicielem folwarku Falknowo Małe oraz majątku Piotrkowo Duże. Po 1807 roku Falknowo Duże oraz Falknowo Małe przeszły w posiadanie zamożnego kupca pochodzącego z Elbląga o nazwisku du Bois. Jednak w 1840 roku pojawia się nazwisko nowego właściciela wspomnianych dóbr. Został nim wówczas pochodzący z Meklemburgii członek rady powiatu – von Hasse. Po jego śmierci w 1898 roku dobra przeszły w ręce Banku Ziemskiego. Część dóbr Falknowa i Piotrkowa zasiedlili osadnikami z Grabowca. Pozostałe grunty Falknowa Dużego wykupił cieśla o nazwisku Gollnick. Gollnick wybudował tartak, a w 1905 roku dobra ziemskie odsprzedał Refschlagerowi.

W 1902 roku jednoklasową szkołę powiększono o dodatkowe pomieszczenie. Dziesięć lat później Refschlager sprzedał majątek Brunowi Ritgerowi. W 1918 roku Falknowo Duże, Piotrkowo i Różankę kupił od wdowy Ritger Otto Jahr. Rok później udało mu się odkupić Falknowo Małe. Jahr wzniósł okazały dworek, nowe budynki gospodarcze oraz mieszkania dla robotników. W 1922 roku została zawiązana spółka wodna obejmująca teren Różanki, Falknowa Dużego oraz Falknowa Małego. W 1940 roku ukończono budowę dużej szkoły i mieszkań dla nauczycieli. W tym okresie Falknowo Duże wchodziło w skład parafii w Ząbrowie. W 1939 roku Falknowo Duże składało się z 59 budynków mieszkalnych i liczyło 322 mieszkańców.

Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych (folwark Falknowo) na przestrzeni lat:

  • 1817 – 60 osób, 4 domy
  • 1831 – 62 osoby, 4 domy
  • 1864 – 31 osób, 2 domy
  • 1871 – 41 osób, 2 domy
  • 1885 – 24 osoby, 1 dom
  • 1895 – 29 osób, 1 dom
  • 1905 – 33 osoby, 3 domy
  • 1933 – 270 osób (łącznie z Falknowem Małym, Modrakami oraz Różanką)

Gospodarka

W miejscowości działa firma produkująca okna i drzwi oraz producent artykułów rolnych.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Redakach.

Przypisy

  1. Łączna liczba mieszkańców miejscowości Falknowo i Falknowo Małe.
  2. http://bip.susz.pl/?id=2796

Bibliografia

Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]