Jegławki: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Jegławek | |dopełniacz wsi = Jegławek | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = jeglawki.jpg |
| − | |opis zdjęcia = Pałac w Jegławkach | + | |opis zdjęcia = Pałac w Jegławkach.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Wilczyny | |sołectwo = Wilczyny | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 308<ref>Łącznie Jegławki i | + | |liczba ludności = 308<ref>Łącznie: Jegławki i Stare Jegławki.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Jegławki''' (niem. ''Jäglack'') – | + | [[image:pałacjegławki.jpg|thumb|right|290px|Źródło: Archiwum [[lkwim:Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] |
| − | + | ''' Jegławki''' (niem. ''Jäglack'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Srokowo (gmina wiejska)|gminie Srokowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze [[Stare Jegławki|Starymi Jegławkami]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wilczyny]], w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje [[Małgorzata Dwulat]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/srokowo_gmina_wiejska/128/Solectwa_i_Soltysi/ [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze [[Stare Jegławki|Starymi Jegławkami]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wilczyny]], w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje [[Małgorzata Dwulat]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/srokowo_gmina_wiejska/128/Solectwa_i_Soltysi/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. |
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 40: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Wieś założono dokładnie 3 październia 1422 roku jako wieś drobnoszlachecką na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]] o wyraźnie [[Prusowie|pruskim]] charakterze. We wsi działał młyn, którego właściciele nie byli zwolnieni z obowiązku płacenia czynszu. W XVI stuleciu, w okresie wojny polsko-krzyżackiej, miejscowość nie uniknęła poważnych zniszczeń. W 1785 roku wieś składała się z 17 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Jegławkach mieszkało 181 osób żyjących w 15 domostwach. | |
| − | + | Od 1821 do 1945 roku wieś stanowiła własność rodziny Siegfriedów. W roku 1848 wzniosła ona w Jegławkach pałac w stylu neogotyckim, nawiązującym do architektury angielskiej czasów Tudorów oraz sztuki włoskiej. Około 1890 roku mieszkańcy wsi należeli do polskiej gminy kościelnej z siedzibą w Srokowie. W czasie I wojny światowej, na przełomie sierpnia i września 1914 roku, w majątku stacjonowały wojska rosyjskie. Wieś uniknęła zniszczeń, jednak żołnierze zabrali dużą ilość żywności oraz żywy inwentarz (konie, bydło). Przerażeni mieszkańcy znaleźli w tym okresie schronienie w pałacowych murach. Przy wjeździe do parku w 1923 roku ustawiono pomnik upamiętniający poległych w latach 1914–1918. Przed 1945 rokiem majątek był dzierżawiony przez Gerharda Kiehla, prezesa Towarzystwa Gospodarki Rolnej w [[Barciany|Barcianach]]. | |
| − | + | Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstał PGR. W 1973 roku wieś i PGR wchodziły w skład sołectwa [[Wilczyny]]. W tym czasie w miejscowości działało przedszkole, czteroklasowa szkoła podstawowa, punkt biblioteczny, a także sala kinowa na 50 miejsc. | |
<br/> | <br/> | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Arno Surmiński]] (ur. 1934) | + | *[[Arno Surmiński]] (ur. 1934) – urodzony w Jegławkach prawnik i dziennikarz, autor ponad 20 książek, m.in. przetłumaczonej na język polski ''Wsi w Prusach Wschodnich''. Książka jest poświęcona przeszłości Jegławek ukazywanej z perspektywy wspomnieniowej. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *neogotycki [[Pałac w Jegławkach|pałac]] wzniesiony w 1848 roku: obecnie budowla należy do osoby prywatnej |
| − | * | + | *park pałacowy z XIX wieku, na którego terenie odnaleziono ślady staropruskiego grodziska |
| − | * | + | *zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku: 2 magazyny, 2 chlewy, kurnik, stodoła, kuźnia, budynki gospodarcze |
| − | * | + | *drewniany wiatrak z 2. połowy XIX wieku |
| − | * | + | *pomnik wojenny z okresu I wojny światowej poświęcony poległym mieszkańcom wsi i okolic |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/> | ||
| + | ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic'', przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.<br/> | ||
| + | Licharewa Zofia, ''Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1962.<br/> | ||
| + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008. <br/> | ||
| + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [10.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#862/pl/i/jeglawki_-_zabytkowy_zespol_palacowy| Ciekawe Mazury.pl] [10.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://ketrzyn.warmia.mazury.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=875:jeglawki-wies-w-prusach-wschodnich&catid=367:ciekawostki&Itemid=845&lang=pl| Jegławki. Wieś w Prusach Wschdonich] [10.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.srokowo.iaw.pl/pl/47609/0/Historia_miejscowosci_polozonych_na_terenie_Gminy_Srokowo.html| Portal gminy Srokowo] [10.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://img.iap.pl/s/782/7369/Edytor/File/prezentacje/srokowo_folder_pl_115x160_na_www.pdf| Gmina Srokowo i okolice] [10.03.2014]<br/> | ||
| + | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/6087,jeglawki-palac-%281848%29-.html| Polska Niezwykła] [10.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Srokowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] |
Aktualna wersja na dzień 09:02, 7 cze 2017
| Jegławki | |
| | |
 Pałac w Jegławkach.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Srokowo |
| Sołectwo | Wilczyny |
| Liczba ludności (2010) | 308[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jegławki | |
| Położenie na mapie Polski  Jegławki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Jegławki (niem. Jäglack) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze Starymi Jegławkami). Wieś wchodzi w skład sołectwa Wilczyny, w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje Małgorzata Dwulat[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość leży w odległości 6 km na północny zachód od Srokowa.
Dzieje miejscowości
Wieś założono dokładnie 3 październia 1422 roku jako wieś drobnoszlachecką na prawie chełmińskim o wyraźnie pruskim charakterze. We wsi działał młyn, którego właściciele nie byli zwolnieni z obowiązku płacenia czynszu. W XVI stuleciu, w okresie wojny polsko-krzyżackiej, miejscowość nie uniknęła poważnych zniszczeń. W 1785 roku wieś składała się z 17 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Jegławkach mieszkało 181 osób żyjących w 15 domostwach.
Od 1821 do 1945 roku wieś stanowiła własność rodziny Siegfriedów. W roku 1848 wzniosła ona w Jegławkach pałac w stylu neogotyckim, nawiązującym do architektury angielskiej czasów Tudorów oraz sztuki włoskiej. Około 1890 roku mieszkańcy wsi należeli do polskiej gminy kościelnej z siedzibą w Srokowie. W czasie I wojny światowej, na przełomie sierpnia i września 1914 roku, w majątku stacjonowały wojska rosyjskie. Wieś uniknęła zniszczeń, jednak żołnierze zabrali dużą ilość żywności oraz żywy inwentarz (konie, bydło). Przerażeni mieszkańcy znaleźli w tym okresie schronienie w pałacowych murach. Przy wjeździe do parku w 1923 roku ustawiono pomnik upamiętniający poległych w latach 1914–1918. Przed 1945 rokiem majątek był dzierżawiony przez Gerharda Kiehla, prezesa Towarzystwa Gospodarki Rolnej w Barcianach.
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstał PGR. W 1973 roku wieś i PGR wchodziły w skład sołectwa Wilczyny. W tym czasie w miejscowości działało przedszkole, czteroklasowa szkoła podstawowa, punkt biblioteczny, a także sala kinowa na 50 miejsc.
Ludzie związani z miejscowością
- Arno Surmiński (ur. 1934) – urodzony w Jegławkach prawnik i dziennikarz, autor ponad 20 książek, m.in. przetłumaczonej na język polski Wsi w Prusach Wschodnich. Książka jest poświęcona przeszłości Jegławek ukazywanej z perspektywy wspomnieniowej.
Zabytki
- neogotycki pałac wzniesiony w 1848 roku: obecnie budowla należy do osoby prywatnej
- park pałacowy z XIX wieku, na którego terenie odnaleziono ślady staropruskiego grodziska
- zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku: 2 magazyny, 2 chlewy, kurnik, stodoła, kuźnia, budynki gospodarcze
- drewniany wiatrak z 2. połowy XIX wieku
- pomnik wojenny z okresu I wojny światowej poświęcony poległym mieszkańcom wsi i okolic
Przypisy
- ↑ Łącznie: Jegławki i Stare Jegławki.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
Ciekawe Mazury.pl [10.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Jegławki. Wieś w Prusach Wschdonich [10.03.2014]
Portal gminy Srokowo [10.03.2014]
Gmina Srokowo i okolice [10.03.2014]
Polska Niezwykła [10.03.2014]
