Jegławki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Jegławek | |dopełniacz wsi = Jegławek | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = jeglawki.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pałac w Jegławkach.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | ''' Jegławki''' (niem. ''Jäglack'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [Srokowo (gmina wiejska)|gminie Srokowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | + | [[image:pałacjegławki.jpg|thumb|right|290px|Źródło: Archiwum [[lkwim:Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] |
| − | + | ''' Jegławki''' (niem. ''Jäglack'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat kętrzyński|powiecie kętrzyńskim]], w [[Srokowo (gmina wiejska)|gminie Srokowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. | |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze [[Stare Jegławki|Starymi Jegławkami]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wilczyny]], w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje [[Małgorzata Dwulat]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/srokowo_gmina_wiejska/128/Solectwa_i_Soltysi/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze [[Stare Jegławki|Starymi Jegławkami]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa [[Wilczyny]], w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje [[Małgorzata Dwulat]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/srokowo_gmina_wiejska/128/Solectwa_i_Soltysi/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Wieś założono dokładnie 3 październia 1422 roku jako wieś drobnoszlachecką na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]] o wyraźnie [[Prusowie|pruskim]] charakterze. We wsi działał młyn, którego właściciele nie byli zwolnieni z obowiązku płacenia czynszu. W XVI stuleciu, w okresie wojny polsko-krzyżackiej, miejscowość nie uniknęła poważnych zniszczeń. W 1785 roku wieś składała się z 17 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Jegławkach mieszkało 181 osób żyjących w 15 domostwach. | |
| − | Od 1821 do 1945 roku wieś stanowiła własność rodziny | + | Od 1821 do 1945 roku wieś stanowiła własność rodziny Siegfriedów. W roku 1848 wzniosła ona w Jegławkach pałac w stylu neogotyckim, nawiązującym do architektury angielskiej czasów Tudorów oraz sztuki włoskiej. Około 1890 roku mieszkańcy wsi należeli do polskiej gminy kościelnej z siedzibą w Srokowie. W czasie I wojny światowej, na przełomie sierpnia i września 1914 roku, w majątku stacjonowały wojska rosyjskie. Wieś uniknęła zniszczeń, jednak żołnierze zabrali dużą ilość żywności oraz żywy inwentarz (konie, bydło). Przerażeni mieszkańcy znaleźli w tym okresie schronienie w pałacowych murach. Przy wjeździe do parku w 1923 roku ustawiono pomnik upamiętniający poległych w latach 1914–1918. Przed 1945 rokiem majątek był dzierżawiony przez Gerharda Kiehla, prezesa Towarzystwa Gospodarki Rolnej w [[Barciany|Barcianach]]. |
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstał PGR. W 1973 roku wieś i PGR wchodziły w skład sołectwa [[Wilczyny]]. W tym czasie w miejscowości działało przedszkole, czteroklasowa szkoła podstawowa, punkt biblioteczny, a także sala kinowa na 50 miejsc. | Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstał PGR. W 1973 roku wieś i PGR wchodziły w skład sołectwa [[Wilczyny]]. W tym czasie w miejscowości działało przedszkole, czteroklasowa szkoła podstawowa, punkt biblioteczny, a także sala kinowa na 50 miejsc. | ||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
| − | *[[Arno Surmiński]] (ur. 1934) – urodzony w Jegławkach prawnik i dziennikarz, autor ponad 20 książek, m.in. przetłumaczonej na język polski ''Wsi w Prusach Wschodnich''. Książka jest poświęcona przeszłości Jegławek ukazywanej z perspektywy | + | *[[Arno Surmiński]] (ur. 1934) – urodzony w Jegławkach prawnik i dziennikarz, autor ponad 20 książek, m.in. przetłumaczonej na język polski ''Wsi w Prusach Wschodnich''. Książka jest poświęcona przeszłości Jegławek ukazywanej z perspektywy wspomnieniowej. |
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*neogotycki [[Pałac w Jegławkach|pałac]] wzniesiony w 1848 roku: obecnie budowla należy do osoby prywatnej | *neogotycki [[Pałac w Jegławkach|pałac]] wzniesiony w 1848 roku: obecnie budowla należy do osoby prywatnej | ||
| Linia 53: | Linia 53: | ||
*zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku: 2 magazyny, 2 chlewy, kurnik, stodoła, kuźnia, budynki gospodarcze | *zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku: 2 magazyny, 2 chlewy, kurnik, stodoła, kuźnia, budynki gospodarcze | ||
*drewniany wiatrak z 2. połowy XIX wieku | *drewniany wiatrak z 2. połowy XIX wieku | ||
| − | *pomnik wojenny z okresu | + | *pomnik wojenny z okresu I wojny światowej poświęcony poległym mieszkańcom wsi i okolic |
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/> | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/> | ||
| Linia 68: | Linia 70: | ||
[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/6087,jeglawki-palac-%281848%29-.html| Polska Niezwykła] [10.03.2014] | [http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/6087,jeglawki-palac-%281848%29-.html| Polska Niezwykła] [10.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: | + | |
| + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat kętrzyński]] [[Kategoria: Srokowo (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:02, 7 cze 2017
| Jegławki | |
| | |
 Pałac w Jegławkach.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Srokowo |
| Sołectwo | Wilczyny |
| Liczba ludności (2010) | 308[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jegławki | |
| Położenie na mapie Polski  Jegławki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Jegławki (niem. Jäglack) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Srokowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 308 mieszkańców (łącznie ze Starymi Jegławkami). Wieś wchodzi w skład sołectwa Wilczyny, w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje Małgorzata Dwulat[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość leży w odległości 6 km na północny zachód od Srokowa.
Dzieje miejscowości
Wieś założono dokładnie 3 październia 1422 roku jako wieś drobnoszlachecką na prawie chełmińskim o wyraźnie pruskim charakterze. We wsi działał młyn, którego właściciele nie byli zwolnieni z obowiązku płacenia czynszu. W XVI stuleciu, w okresie wojny polsko-krzyżackiej, miejscowość nie uniknęła poważnych zniszczeń. W 1785 roku wieś składała się z 17 budynków mieszkalnych. W 1817 roku w Jegławkach mieszkało 181 osób żyjących w 15 domostwach.
Od 1821 do 1945 roku wieś stanowiła własność rodziny Siegfriedów. W roku 1848 wzniosła ona w Jegławkach pałac w stylu neogotyckim, nawiązującym do architektury angielskiej czasów Tudorów oraz sztuki włoskiej. Około 1890 roku mieszkańcy wsi należeli do polskiej gminy kościelnej z siedzibą w Srokowie. W czasie I wojny światowej, na przełomie sierpnia i września 1914 roku, w majątku stacjonowały wojska rosyjskie. Wieś uniknęła zniszczeń, jednak żołnierze zabrali dużą ilość żywności oraz żywy inwentarz (konie, bydło). Przerażeni mieszkańcy znaleźli w tym okresie schronienie w pałacowych murach. Przy wjeździe do parku w 1923 roku ustawiono pomnik upamiętniający poległych w latach 1914–1918. Przed 1945 rokiem majątek był dzierżawiony przez Gerharda Kiehla, prezesa Towarzystwa Gospodarki Rolnej w Barcianach.
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstał PGR. W 1973 roku wieś i PGR wchodziły w skład sołectwa Wilczyny. W tym czasie w miejscowości działało przedszkole, czteroklasowa szkoła podstawowa, punkt biblioteczny, a także sala kinowa na 50 miejsc.
Ludzie związani z miejscowością
- Arno Surmiński (ur. 1934) – urodzony w Jegławkach prawnik i dziennikarz, autor ponad 20 książek, m.in. przetłumaczonej na język polski Wsi w Prusach Wschodnich. Książka jest poświęcona przeszłości Jegławek ukazywanej z perspektywy wspomnieniowej.
Zabytki
- neogotycki pałac wzniesiony w 1848 roku: obecnie budowla należy do osoby prywatnej
- park pałacowy z XIX wieku, na którego terenie odnaleziono ślady staropruskiego grodziska
- zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku: 2 magazyny, 2 chlewy, kurnik, stodoła, kuźnia, budynki gospodarcze
- drewniany wiatrak z 2. połowy XIX wieku
- pomnik wojenny z okresu I wojny światowej poświęcony poległym mieszkańcom wsi i okolic
Przypisy
- ↑ Łącznie: Jegławki i Stare Jegławki.
- ↑ bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
Ciekawe Mazury.pl [10.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Jegławki. Wieś w Prusach Wschdonich [10.03.2014]
Portal gminy Srokowo [10.03.2014]
Gmina Srokowo i okolice [10.03.2014]
Polska Niezwykła [10.03.2014]
