Sokolica: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = sokolica.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Fasada kościoła. Fot. z 1937 r.<br> Źródło: Ze zbiorów dawnego Urzędu Prowincjonalnego Konserwatora Zabytków Prus Wschodnich w Królewcu. Kolekcja IS PAN |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 341<ref>Łączna liczba mieszkańców wsi: Sokolica i | + | |liczba ludności = 341<ref>Łączna liczba mieszkańców wsi: Sokolica i Gruda.</ref> |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
''' Sokolica ''' (niem. ''Falkenau'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ''' Sokolica ''' (niem. ''Falkenau'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bartoszyce (gmina wiejska)|gminie Bartoszyce]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ||
− | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 341 mieszkańców (łącznie z [[Gruda|Grudą]]). W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokolica, Gruda i [[Spurgle]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Rubach. | |
− | Miejscowość w 2010 roku liczyła 341 mieszkańców (łącznie z [[Gruda|Grudą]]). W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokolica, Gruda i [[Spurgle]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
+ | [[File:Kościół w Sokolicy.jpg|thumb|right|290px|Kościół w Sokolicy.<br>Źródło: [http://gci.bartoszyce.pl/mapa/kosciol-w-sokolicy/ www.gci.bartoszyce.pl] | ||
+ | ]] | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 16 km na południowy wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 592. | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Sępopolska|Równinie Sępopolskiej]], 16 km na południowy wschód od [[Bartoszyce|Bartoszyc]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 592. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w połowie XIV wieku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Sokolica została spustoszona i spalona w 1521 roku podczas [[wojna polsko-krzyżacka 1519-1521|wojny polsko-krzyżackiej]]. Wkrótce po powstaniu wsi wybudowano tu kościół, który obecnie jest jednym z najcenniejszych zabytków na terenie powiatu. Po 1525 roku kościół był siedzibą [[parafia ewangelicka w Sokolicy|parafii ewangelickiej]], zaś po II wojnie światowej – [[parafia pw. św. Anny w Sokolicy|parafii rzymskokatolickiej]]. | |
− | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w połowie XIV wieku na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Sokolica została spustoszona i spalona w 1521 roku podczas wojny polsko-krzyżackiej. Wkrótce po powstaniu wsi wybudowano tu kościół | + | |
+ | Szkołę we wsi założono po 1525 roku, a w 1737 roku oddano ją pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 103 uczniów, szkoła zatrudniała wówczas dwóch nauczycieli. Po wojnie uruchomiono ją ponownie w 1946 roku dzięki staraniom nauczycielki i kierowniczki szkoły [[Danuta Wołejko|Danuty Wołejko]]. Kolejnym kierownikiem, który przyczynił się do rozwoju placówki, był [[Jerzy Lewandowski]]. W 1966 roku szkoła otrzymała pawilon. | ||
− | + | Po II wojnie światowej Sokolicę zasiedlono już w 1945 roku i założono w niej siedzibę gminy, którą była do 1954 roku. Pierwszym wójtem był [[Władysław Januszewski]], po nim zaś [[Piotr Dwornowski]]. W 1946 roku zorganizowano we wsi spółdzielnię rolniczo-handlową Związku Samopomocy Chłopskiej. Znajdowało się tu również [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)|państwowe gospodarstwo rolne]]. W 1983 roku wieś tworzyło 47 budynków mieszkalnych i 55 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 662 ha. Obok szkoły w Sokolicy działały wówczas: klub, punkt biblioteczny, sklep spożywczy, sklep przemysłowy, młyn, zakład wyposażenia sprzętu rolniczego. W PGR Sokolica było w tym czasie dziewięć budynków mieszkalnych zamieszkałych przez 94 osoby. W latach 1954–1972 Sokolica wchodziła w skład gromady [[Łabędnik]], a następnie – gminy [[Galiny]]. | |
− | |||
− | |||
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: | Liczba mieszkańców na przestrzeni lat: | ||
*1857 – 290 osób | *1857 – 290 osób | ||
Linia 49: | Linia 49: | ||
*1939 – 552 osoby | *1939 – 552 osoby | ||
*1983 – 314 osób | *1983 – 314 osób | ||
+ | |||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
*[[Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Sokolicy]] | *[[Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Sokolicy]] | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | *[[lkwim: Kościół pw. św. Anny w Sokolicy|kościół pw. św. Anny]] z połowy XIV wieku | + | *[[lkwim: Kościół pw. św. Anny w Sokolicy|kościół pw. św. Anny]] z połowy XIV wieku wraz z barokowym wyposażeniem wnętrza |
*cmentarz przykościelny | *cmentarz przykościelny | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 60: | Linia 61: | ||
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | ||
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
− | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ | + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/> |
− | [http://bip.warmia.mazury.pl/bartoszyce_gmina_wiejska/201/Planowanie_i_zagospodarowanie_przestrzenne/ | + | [http://bip.warmia.mazury.pl/bartoszyce_gmina_wiejska/201/Planowanie_i_zagospodarowanie_przestrzenne/ Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce] [05.03.2014]<br/> |
− | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> |
− | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/bartenstein.html Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014]<br/> |
<br/> | <br/> | ||
− | |||
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Bartoszyce (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat bartoszycki]] [[Kategoria: Bartoszyce (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 08:28, 15 kwi 2020
Sokolica | |
| |
Fasada kościoła. Fot. z 1937 r.
Źródło: Ze zbiorów dawnego Urzędu Prowincjonalnego Konserwatora Zabytków Prus Wschodnich w Królewcu. Kolekcja IS PAN | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | bartoszycki |
Gmina | Bartoszyce |
Liczba ludności (2010) | 341[1] |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Sokolica (niem. Falkenau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 341 mieszkańców (łącznie z Grudą). W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokolica, Gruda i Spurgle. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Rubach.
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 16 km na południowy wschód od Bartoszyc, na północ od drogi wojewódzkiej nr 592.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w połowie XIV wieku na prawie chełmińskim. Sokolica została spustoszona i spalona w 1521 roku podczas wojny polsko-krzyżackiej. Wkrótce po powstaniu wsi wybudowano tu kościół, który obecnie jest jednym z najcenniejszych zabytków na terenie powiatu. Po 1525 roku kościół był siedzibą parafii ewangelickiej, zaś po II wojnie światowej – parafii rzymskokatolickiej.
Szkołę we wsi założono po 1525 roku, a w 1737 roku oddano ją pod nadzór państwa. W 1935 roku uczęszczało do niej 103 uczniów, szkoła zatrudniała wówczas dwóch nauczycieli. Po wojnie uruchomiono ją ponownie w 1946 roku dzięki staraniom nauczycielki i kierowniczki szkoły Danuty Wołejko. Kolejnym kierownikiem, który przyczynił się do rozwoju placówki, był Jerzy Lewandowski. W 1966 roku szkoła otrzymała pawilon.
Po II wojnie światowej Sokolicę zasiedlono już w 1945 roku i założono w niej siedzibę gminy, którą była do 1954 roku. Pierwszym wójtem był Władysław Januszewski, po nim zaś Piotr Dwornowski. W 1946 roku zorganizowano we wsi spółdzielnię rolniczo-handlową Związku Samopomocy Chłopskiej. Znajdowało się tu również państwowe gospodarstwo rolne. W 1983 roku wieś tworzyło 47 budynków mieszkalnych i 55 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 662 ha. Obok szkoły w Sokolicy działały wówczas: klub, punkt biblioteczny, sklep spożywczy, sklep przemysłowy, młyn, zakład wyposażenia sprzętu rolniczego. W PGR Sokolica było w tym czasie dziewięć budynków mieszkalnych zamieszkałych przez 94 osoby. W latach 1954–1972 Sokolica wchodziła w skład gromady Łabędnik, a następnie – gminy Galiny.
Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:
- 1857 – 290 osób
- 1933 – 553 osoby
- 1939 – 552 osoby
- 1983 – 314 osób
Edukacja
Zabytki
- kościół pw. św. Anny z połowy XIV wieku wraz z barokowym wyposażeniem wnętrza
- cmentarz przykościelny
Przypisy
- ↑ Łączna liczba mieszkańców wsi: Sokolica i Gruda.
Bibliografia
Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]