Pogrodzie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Pogrodzia | |dopełniacz wsi = Pogrodzia | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Pogrodzie. Kościół pw. św. Mikołaja.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pogrodzie. Kościół pw. św. Mikołaja.<br>Fot. Polimerek. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Saint_Nicholas_church_in_Pogrodzie#mediaviewer/File:Pogrodzie_kosciol_wieza.jpg Commons Wikimedia] [12.12.2014] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Pogrodzie ''' (niem. '' | + | ''' Pogrodzie ''' (niem. ''Neue Kirche'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Tolkmicko (gmina miejsko-wiejska)|gminie Tolkmicko]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 616 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Alicja Natkaniec. |
| − | + | [[File:Kaplica cmentarna w Pogrodziu.jpg|thumb|290 px|right|Kaplica cmentarna w Pogrodziu.<br>Fot. Joanna Barton. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pogrodzie#mediaviewer/File:Pogrodzie,_kaplica_cmentarna.JPG Commons Wikimedia] [12.12.2014]]] | |
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość graniczy z [[Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej| Parkiem Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej]]. | + | Miejscowość graniczy z [[Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej| Parkiem Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej]]. Wieś leży w odległości 7 km od [[Tolkmicko|Tolkmicka]]. |
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | [[ | + | Miejscowość istniała już w czasach [[Zakon krzyżacki|przedkrzyżackich]] jako osada [[Prusowie|pruska]] ''Podardichen''. W roku 1305 został wystawiony przywilej lokacyjny na [[prawo chełmiński|prawie chełmińskim]]. W XVI wieku król Zygmunt Stary przekazał Pogrodzie biskupom warmińskim. |
| − | + | ||
| + | Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość nosiła przez jakiś czas nazwę ''Moniuszkowo''. Nazwa Podgrodzie zaczęła obowiązywać od 1954 roku. Nowi mieszkańcy wsi byli członkami Armii Krajowej, a dokładniej oddziału gen. Bolesława Nieczuja-Ostrowskiego. Generał, który również zamieszkał w Pogrodziu, założył Spółdzielnię Gospodarczo-Społeczną. W jej strukturach działała mleczarnia, piekarnia, miejscowy ośrodek zdrowia, sklepy, warsztat rzemieślniczy, a nawet kasyno spółdzielcze. | ||
| + | Wioska stała się sławna za sprawą dzieci. W latach 1946-1970 dokładnie co miesiąc rodziło się 13 kolejnych mieszkańców Pogrodzia. Miejscowość funkcjonuje obecnie jako wieś tematyczna: Wioska Dzieci. | ||
==Gospodarka== | ==Gospodarka== | ||
*Przedsiębiorstwo wielobranżowe "AREA" | *Przedsiębiorstwo wielobranżowe "AREA" | ||
| Linia 48: | Linia 48: | ||
*Firma handlowo-usługowa "Stars" | *Firma handlowo-usługowa "Stars" | ||
*Agroturystyka "Kwatery pod wieżą" | *Agroturystyka "Kwatery pod wieżą" | ||
| − | |||
| − | |||
==Kultura== | ==Kultura== | ||
*[[Powiatowy Przegląd Teatrzyków Dziecięcych w Pogrodziu|Powiatowy Przegląd Teatrzyków Dziecięcych]] | *[[Powiatowy Przegląd Teatrzyków Dziecięcych w Pogrodziu|Powiatowy Przegląd Teatrzyków Dziecięcych]] | ||
| Linia 56: | Linia 54: | ||
*[[Kiermasz Wielkanocny w Pogrodziu|Kiermasz Wielkanocny]] | *[[Kiermasz Wielkanocny w Pogrodziu|Kiermasz Wielkanocny]] | ||
*[[Lipcowy Festyn Rodzinny w Pogrodziu|Lipcowy Festyn Rodzinny]] | *[[Lipcowy Festyn Rodzinny w Pogrodziu|Lipcowy Festyn Rodzinny]] | ||
| − | |||
| − | |||
==Organizacje i stowarzyszenia== | ==Organizacje i stowarzyszenia== | ||
*[[Stowarzyszenie "Pogrodzie dla Przyszłości"]] | *[[Stowarzyszenie "Pogrodzie dla Przyszłości"]] | ||
| Linia 63: | Linia 59: | ||
*[[Klub Seniora w Pogrodziu|Klub Seniora]] | *[[Klub Seniora w Pogrodziu|Klub Seniora]] | ||
*[[Ochotnicza Straż Pożarna w Pogrodziu]] | *[[Ochotnicza Straż Pożarna w Pogrodziu]] | ||
| − | |||
| − | |||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
*[[Szkoła Podstawowa im. 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej w Pogrodziu|Szkoła Podstawowa im. 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej]] | *[[Szkoła Podstawowa im. 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej w Pogrodziu|Szkoła Podstawowa im. 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej]] | ||
| − | |||
| − | |||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
*[[Pogrodzie Wioska Dzieci]] | *[[Pogrodzie Wioska Dzieci]] | ||
*[[Szlak Kopernikowski: Frombork - Kępki]] | *[[Szlak Kopernikowski: Frombork - Kępki]] | ||
| − | *[[Rodzinny Rajd Rowerowy Pogrodzie|Rodzinny Rajd Rowerowy]]: Pogrodzie-[[Chojnowo]]-[[Nowy Wiek]]-Pogrodzie | + | *[[Rodzinny Rajd Rowerowy Pogrodzie|Rodzinny Rajd Rowerowy]]: Pogrodzie - [[Chojnowo]] - [[Nowy Wiek]] - Pogrodzie |
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Kościół pw. św. Mikołaja w Pogrodziu| Kościół neogotycki pw. św. Mikołaja]] | + | *[[Kościół pw. św. Mikołaja w Pogrodziu| Kościół neogotycki pw. św. Mikołaja]] wzniesiony w roku 1885 na miejscu świątyni wybudowanej w roku 1366; we wnętrzu zachowała się renesansowa ambona, rzeźby oraz obraz przedstawiający patron świątyni autorstwa [[Józef Korzeniewski|Józefa Korzeniewskiego]] |
*Zabytkowy cmentarz grzebalny | *Zabytkowy cmentarz grzebalny | ||
*Kapliczka przydrożna | *Kapliczka przydrożna | ||
*Kaplica cmentarna, wzniesiona w okresie [[Epidemia dżumy 1709-1711|epidemii dżumy]] | *Kaplica cmentarna, wzniesiona w okresie [[Epidemia dżumy 1709-1711|epidemii dżumy]] | ||
| − | + | {{Przypisy}} | |
| − | < | + | <references/> |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I-II, Olsztyn 2010-2011.<br/> | |
| − | + | ''Miejsca z duszą. Miejscowości tematyczne Warmii i Mazur'', tekst Mira Stankiewicz i in., Elbląg 2011.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [24.11.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.miejscazdusza.pl/m3-Pogrodzie+-+Wioska+Dzieci miejscazdusza.pl] [12.12.2014]<br/> | |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: Tolkmicko (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat elbląski]] [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 10:28, 27 kwi 2020
| Pogrodzie | |
| | |
![Pogrodzie. Kościół pw. św. Mikołaja.Fot. Polimerek. Źródło: Commons Wikimedia [12.12.2014]](/index.php/Plik:Pogrodzie._Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_pw._%C5%9Bw._Miko%C5%82aja.jpg) Pogrodzie. Kościół pw. św. Mikołaja.
Fot. Polimerek. Źródło: Commons Wikimedia [12.12.2014] | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Tolkmicko |
| Liczba ludności (2010) | 616 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Pogrodzie | |
| Położenie na mapie Polski  Pogrodzie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Pogrodzie (niem. Neue Kirche) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Tolkmicko. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 616 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Alicja Natkaniec.
Spis treści
Położenie
Miejscowość graniczy z Parkiem Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej. Wieś leży w odległości 7 km od Tolkmicka.
Dzieje miejscowości
Miejscowość istniała już w czasach przedkrzyżackich jako osada pruska Podardichen. W roku 1305 został wystawiony przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim. W XVI wieku król Zygmunt Stary przekazał Pogrodzie biskupom warmińskim.
Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość nosiła przez jakiś czas nazwę Moniuszkowo. Nazwa Podgrodzie zaczęła obowiązywać od 1954 roku. Nowi mieszkańcy wsi byli członkami Armii Krajowej, a dokładniej oddziału gen. Bolesława Nieczuja-Ostrowskiego. Generał, który również zamieszkał w Pogrodziu, założył Spółdzielnię Gospodarczo-Społeczną. W jej strukturach działała mleczarnia, piekarnia, miejscowy ośrodek zdrowia, sklepy, warsztat rzemieślniczy, a nawet kasyno spółdzielcze.
Wioska stała się sławna za sprawą dzieci. W latach 1946-1970 dokładnie co miesiąc rodziło się 13 kolejnych mieszkańców Pogrodzia. Miejscowość funkcjonuje obecnie jako wieś tematyczna: Wioska Dzieci.
Gospodarka
- Przedsiębiorstwo wielobranżowe "AREA"
- Domy drewniane "Drewkom" FHU
- Produkcja mebli kuchennych "EDMAL"
- Sklep ogólnospożywczy i przemysłowy s.c.
- Sklep ogólnospożywczy "Pogrodzianka"
- Firma handlowo-usługowa "Stars"
- Agroturystyka "Kwatery pod wieżą"
Kultura
- Powiatowy Przegląd Teatrzyków Dziecięcych
- Ludowy Zespół Śpiewaczy "Pogrodzianki"
- Ponadlokalna Świetlica Środowiskowa
- Kiermasz Wielkanocny
- Lipcowy Festyn Rodzinny
Organizacje i stowarzyszenia
- Stowarzyszenie "Pogrodzie dla Przyszłości"
- Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych
- Klub Seniora
- Ochotnicza Straż Pożarna w Pogrodziu
Edukacja
Turystyka
- Pogrodzie Wioska Dzieci
- Szlak Kopernikowski: Frombork - Kępki
- Rodzinny Rajd Rowerowy: Pogrodzie - Chojnowo - Nowy Wiek - Pogrodzie
Zabytki
- Kościół neogotycki pw. św. Mikołaja wzniesiony w roku 1885 na miejscu świątyni wybudowanej w roku 1366; we wnętrzu zachowała się renesansowa ambona, rzeźby oraz obraz przedstawiający patron świątyni autorstwa Józefa Korzeniewskiego
- Zabytkowy cmentarz grzebalny
- Kapliczka przydrożna
- Kaplica cmentarna, wzniesiona w okresie epidemii dżumy
Przypisy
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
Miejsca z duszą. Miejscowości tematyczne Warmii i Mazur, tekst Mira Stankiewicz i in., Elbląg 2011.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [24.11.2014]
miejscazdusza.pl [12.12.2014]
