Grajwo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki) |
|||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej. Źródło: [http://groby.radaopwim.gov.pl/grob/9790/ www.groby.radaopwim.gov.pl] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Grajwo ''' (niem. ''Graywen'', od 1938 r. ''Graiwen'') – | + | ''' Grajwo ''' (niem. ''Graywen'', od 1938 r. ''Graiwen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Giżycko (gmina wiejska)|gminie Giżycko]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. |
| − | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agata Ryńska. | |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 2 na południowy wschód od [[Giżycko|Giżycka]], nad niewielkim jeziorem [[Jezioro Grajewko|Grajewko]], na wschód od jeziora [[Jezioro Niegocin|Niegocin]] i od drogi krajowej nr 63 w kierunku [[Orzysz|Orzysza]]. | Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 2 na południowy wschód od [[Giżycko|Giżycka]], nad niewielkim jeziorem [[Jezioro Grajewko|Grajewko]], na wschód od jeziora [[Jezioro Niegocin|Niegocin]] i od drogi krajowej nr 63 w kierunku [[Orzysz|Orzysza]]. | ||
| Linia 40: | Linia 36: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w roku 1507 lub niedługo wcześniej. W 1508 roku obejmowała 30 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], w tym trzy sołeckie, i była już w pełni obsadzona. Jest bardzo możliwe, że sołtys pochodził z rodziny Grajewskich herbu Gozdawa, którzy swe dobra na Mazowszu zwali Grajwo<ref>Zob. G. Białuński, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996, s. 86, przypis 227.</ref>. W 1550 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał wsi nowy przywilej. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku [[epidemia dżumy 1709-1711|epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; w 1713 roku zagospodarowanych tu było zaledwie 11 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w [[Giżycko|Giżycku]]. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | 1970 | + | Przed II wojną światową Grajwo liczyło nieco ponad 32 łany; działała tu dwuklasowa szkoła, w której zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Nie została ona reaktywowana po wojnie. Na początku lat 70. funkcjonowało tu kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna; we wsi było 24 budynków mieszkalnych (1970). W latach 1954–1972 Grajwo należało do gromady [[Upałty]]. |
| − | |||
| − | |||
| + | Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła: | ||
| + | *1857 – 226 osób | ||
| + | *1933 – 244 osoby | ||
| + | *1939 – 245 osób | ||
| + | *1970 – 198 osób, 18 gospodarstw | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *Cmentarz ewangelicki | + | *Cmentarz ewangelicki |
| − | + | Cmentarz położony jest na północny zachód od wsi, na brzegu jeziora Grajewko; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej – miejsce spoczynku 20 żołnierzy armii niemieckiej | |
| − | < | + | {{Przypisy}} |
| − | + | <references/> | |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/> | |
| − | + | ''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/> | |
| − | + | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/grajwo?s| rowery.olsztyn.pl] [05.03.2014]<br/> | |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]] |
Aktualna wersja na dzień 08:22, 11 maj 2020
| Grajwo | |
| | |
 Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej. Źródło: www.groby.radaopwim.gov.pl
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | giżycki |
| Gmina | Giżycko |
| Liczba ludności (2010) | 148 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Grajwo | |
| Położenie na mapie Polski  Grajwo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Grajwo (niem. Graywen, od 1938 r. Graiwen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agata Ryńska.
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 2 na południowy wschód od Giżycka, nad niewielkim jeziorem Grajewko, na wschód od jeziora Niegocin i od drogi krajowej nr 63 w kierunku Orzysza.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w roku 1507 lub niedługo wcześniej. W 1508 roku obejmowała 30 łanów na prawie chełmińskim, w tym trzy sołeckie, i była już w pełni obsadzona. Jest bardzo możliwe, że sołtys pochodził z rodziny Grajewskich herbu Gozdawa, którzy swe dobra na Mazowszu zwali Grajwo[1]. W 1550 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał wsi nowy przywilej. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku epidemii dżumy na początku XVIII wieku; w 1713 roku zagospodarowanych tu było zaledwie 11 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Giżycku.
Przed II wojną światową Grajwo liczyło nieco ponad 32 łany; działała tu dwuklasowa szkoła, w której zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Nie została ona reaktywowana po wojnie. Na początku lat 70. funkcjonowało tu kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna; we wsi było 24 budynków mieszkalnych (1970). W latach 1954–1972 Grajwo należało do gromady Upałty.
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
- 1857 – 226 osób
- 1933 – 244 osoby
- 1939 – 245 osób
- 1970 – 198 osób, 18 gospodarstw
Zabytki
- Cmentarz ewangelicki
Cmentarz położony jest na północny zachód od wsi, na brzegu jeziora Grajewko; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej – miejsce spoczynku 20 żołnierzy armii niemieckiej
Przypisy
- ↑ Zob. G. Białuński, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996, s. 86, przypis 227.
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
rowery.olsztyn.pl [05.03.2014]
