Brusiny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Brusiny ''' (niem. ''Gross Brausen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[gmina Susz|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Brusiny ''' (niem. ''Gross Brausen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Susz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Susz]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 r. liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Henryka Jachowska.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Ziętarska]]<ref>http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 19 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 6 km na południowy wschód od [[Susz|Suszu]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 521.
+
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 19 km na północny zachód od [[Iława|Iławy]] i 6 km na południowy wschód od [[Susz|Susza]], na północ od drogi wojewódzkiej nr 521.
<br/>
 
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość została założona w 1338 roku. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie. Brusiny uległy zniszczeniu w okresie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po 1700 roku wieś stała się własnością rodu [[von Auerswald]], do którego należały [[Pławty Wielkie]], [[Trupel]], [[Ulnowo]] i [[Trumiejki]]. W połowie XVIII wieku majątek wraz z folwarkiem [[Fabiany]] znalazły się w rękach rodziny [[von Besler|von Beslerów]]. Karol Wilhelm Johann von Besler w XIX wieku wybudował miejscową szkołę. W latach 1805-1830 K.W.J. von Besler sprawował urząd landrata suskiego. W 1885 roku wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił [[von Oldenburg|Elard von Oldenburg]]. W 1928 roku wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer).
+
Miejscowość została założona w 1338 r. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie.  
  
 +
Brusiny uległy zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]].
  
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych
+
Po 1700 r. wieś stała się własnością rodu von Auerswald, do którego należały [[Pławty Wielkie]], [[Trupel]], [[Ulnowo]] i [[Trumiejki]]. W połowie XVIII w. majątek wraz z folwarkiem [[Fabiany]] znalazł się w rękach rodziny von Besler. W XIX w. Karol Wilhelm Johann von Besler wybudował miejscową szkołę, on też w latach 1805–1830 sprawował urząd landrata suskiego. W 1885 r. wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark [[Brusiny Małe]] zakupił Elard von Oldenburg.
  
1817 -  192 osoby, 17 domów
+
W 1928 r. wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer).
  
1831 205 osób, 20 domów
+
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych w następujących latach wynosiła:
 +
*1817 –  192 osoby, 17 domów
 +
*1831 205 osób, 20 domów
 +
*1864 –  156 osób, 12 domów
 +
*1871 –  152 osoby, 12 domów
 +
*1885 –  150 osób, 11 domów
 +
*1895 –  140 osób, 9 domów
 +
*1905 –  140 osób, 9 domów
  
1864 -  156 osób, 12 domów
+
== Religia ==
 
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Redakach|parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Redakach]].
1871 -  152 osoby, 12 domów
 
 
 
1885 -  150 osób, 11 domów
 
 
 
1895 -  140 osób, 9 domów
 
 
 
1905 -  140 osób, 9 domów
 
 
 
<br/>
 
 
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
+
*[[Dwór w Brusinach|Dwór]] z pierwszej poł. XIX w.
<br/>
+
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
+
''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/>
#Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
+
Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wyd. II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/>
#[http://bip.susz.sisco.info/?id=539| Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz] [data dostępu: 5.03.2014]
+
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz, [http://bip.susz.sisco.info/?id=539 bip.susz.sisco.info] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Gmina Susz]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 12:19, 28 maj 2020

Brusiny

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Susz
Liczba ludności (2010) 95
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Brusiny
Brusiny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Brusiny
Brusiny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Brusiny (niem. Gross Brausen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 r. liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Henryka Jachowska.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 19 km na północny zachód od Iławy i 6 km na południowy wschód od Susza, na północ od drogi wojewódzkiej nr 521.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w 1338 r. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie.

Brusiny uległy zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej zakonu krzyżackiego.

Po 1700 r. wieś stała się własnością rodu von Auerswald, do którego należały Pławty Wielkie, Trupel, Ulnowo i Trumiejki. W połowie XVIII w. majątek wraz z folwarkiem Fabiany znalazł się w rękach rodziny von Besler. W XIX w. Karol Wilhelm Johann von Besler wybudował miejscową szkołę, on też w latach 1805–1830 sprawował urząd landrata suskiego. W 1885 r. wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił Elard von Oldenburg.

W 1928 r. wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer).

Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych w następujących latach wynosiła:

  • 1817 – 192 osoby, 17 domów
  • 1831 – 205 osób, 20 domów
  • 1864 – 156 osób, 12 domów
  • 1871 – 152 osoby, 12 domów
  • 1885 – 150 osób, 11 domów
  • 1895 – 140 osób, 9 domów
  • 1905 – 140 osób, 9 domów

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Redakach.

Zabytki

  • Dwór z pierwszej poł. XIX w.

Przypisy

Bibliografia

Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wyd. II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz, bip.susz.sisco.info [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]